Met het einde van de corona pandemie voorlopig nog niet in zicht zijn overheden op zoek naar middelen om hun inwoners te beschermen. Eén van deze middelen is bijvoorbeeld het gebruik van een digitaal identiteitsbewijs. Digitale identiteitsbewijzen, zoals een vaccinatiepaspoort, zijn in Nederland onderwerp van discussie, onder andere omdat deze worden ingezet om toegang tot horecagelegenheden te krijgen. Hoewel het merendeel van de Nederlanders er positief tegenover staat om bepaalde gegevens te delen voor een digitaal identiteitsbewijs is het grootste deel van de Nederlanders (79%) niet bereid om persoonlijke gegevens af te staan voor toegang tot horecagelegenheden. Dit komt naar voren in het Digital Trust 2.0 onderzoek van Okta, Inc. Opvallend is dat met name de jongere generatie (18-29 jaar) hier veel vaker toe bereid is dan de oudere generaties. Wel is de groep millennials & Gen Z vaker sceptisch als het gaat om vertrouwen in een vaccinatiepaspoort van de overheid.
Gegevens delen voor digitaal identiteitsbewijs
Het belang van het beschermen van persoonlijke data wordt met een invoering van een vaccinatiepaspoort urgenter dan ooit. Digitale identificatie speelt hierbij een belangrijke rol. Gevraagd naar de bereidheid van Nederlanders om bepaalde persoonlijke gegevens te delen voor een digitaal identificatiebewijs, geeft 69% aan hier positief tegenover te staan. Het gaat hierbij om het delen van een of meerdere typen van gegevens zoals naam, geboortedatum of medische gegevens als vaccinaties. Wel blijkt uit het onderzoek dat ruim de helft (60%) medische gegevens als vaccinatiestatus liever niet deelt.
Digitaal vertrouwen
Nederlanders die aangeven in het geheel niet bereid te zijn om persoonlijke gegevens te delen voor een digitaal identiteitsbewijs geven onder andere aan dat zij niet het idee hebben dat hun gegevens voldoende beschermd zou zijn (48%), en dat organisaties de gegevens niet op een juiste manier zouden gebruiken (48%). Om digitaal vertrouwen te winnen zijn er een aantal aspecten waar organisaties extra aandacht aan kunnen besteden. Nederlandse consumenten geven onder andere aan een goed beveiligde inlogomgeving, betrouwbaarheid en gebruiksgemak belangrijke aspecten te vinden in online interacties.
Uit het onderzoek van Okta blijkt dat Nederlanders veelal het vertrouwen leggen bij de verantwoordelijkheid van organisaties met betrekking tot het beschermen van de persoonlijke data die zij met hen delen. Het merendeel van de Nederlanders is van mening dat deze verantwoordelijkheid volledig of grotendeels in handen ligt van organisatie zoals retailers (58%), financiële service aanbieders (71%), de overheid (61%) en de gezondheidszorg (60%). Als het gaat om organisaties zoals social media-bedrijven is slechts de helft van de Nederlanders van mening dat zij voor de bescherming van de persoonlijke data van de gebruiker dienen te zorgen. Er zijn duidelijke verschillen zichtbaar tussen de verschillende leeftijdsgroepen. Zo is ruim driekwart van de oudere deelnemers van mening dat de verantwoordelijkheid van persoonlijke databescherming deels of geheel bij de overheid ligt en deelt slechts iets meer dan de helft van de millennials en Gen Z (18-29 jaar) dit standpunt.
Walter Geers, Regional Director Okta Northern Europe: “Voor het slagen van de invoering van een digitaal identiteitsbewijs zoals bijvoorbeeld nodig is bij de invoering van een vaccinatiepaspoort is vertrouwen essentieel. We zien dat Nederlanders wel bereid zijn om bepaalde gegevens te delen maar terughoudender zijn als het gaat om medische gegevens als vaccinaties. Het gebrek aan vertrouwen in de bescherming van deze gegevens lijkt hierin een belangrijke rol te spelen. Overheden hebben hierin een voorbeeldfunctie en zullen moeten aantonen dat zij te vertrouwen zijn met de behandeling van persoonlijke gegevens.”
Millennials vaker bereid persoonlijke data te ruilen voor horeca toegang
Wanneer gevraagd wordt of men persoonlijke gegevens zou ruilen voor zaken als korting op aankopen is iets meer dan een kwart hiertoe bereid. Slechts 21% van de ondervraagde Nederlanders zou overwegen om hun gegevens te ruilen voor toegang tot horecagelegenheden. Opvallend is dat een derde van de millennials en Gen Z wel bereid blijkt om persoonlijke gegevens te ruilen voor toegang tot restaurants en bars. De bereidheid hiertoe van de oudere generaties neemt af van 17% voor 50-59-jarigen naar slechts 12% voor de oudste deelnemers (60-75 jaar). Afgezien van het delen van persoonlijke gegevens voor medische doeleinden (46%) is deze bereidheid om te delen door deze laatste groep ten behoeve van kortingen (16%) en educatief onderzoek (12%) laag. Ruim 2 op de 5 Nederlanders (41%) is in het geheel niet bereid om hun persoonlijke data te ruilen voor bepaalde voordelen. Nederlanders zijn van alle ondervraagde Europese deelnemers de groep die hiertoe het minst bereid is. Een mogelijke reden voor deze beperkte bereidheid is dat Nederlanders nog geen goede ervaringen hebben met het delen van dergelijke gegevens.
Een opmerkelijk verschil tussen de oudere en de jongere generaties is ook waar te nemen wanneer het gaat om vertrouwen in technologie rondom een door de overheid gereguleerd vaccinatiepaspoort. Hoewel ruim één op de vijf Nederlanders (21%) tegen de technologische invoering van een vaccinatiepaspoort van de overheid is, is het vertrouwen in een dergelijk digitaal document een stuk hoger onder de oudste deelnemers (70%) dan onder de jongste generatie (32%). Het wantrouwen tegen de overheid (39%) wordt als belangrijkste reden gegeven voor het niet steunen van een technologie gefaciliteerd door de overheid om een vaccinatiepaspoort mogelijk te maken.
Verschillen tussen generaties opvallend
Walter Geers,: “Het is opvallend dat op enkele cruciale gebieden grote verschillen te zien zijn tussen de jongere generatie en de oudere generatie Nederlanders. Hoewel slechts een klein deel van de Nederlanders bereid is om persoonlijke gegevens te delen om een bar of restaurant in te mogen zijn Millenials en Gen Z veel vaker bereid om deze data in te wisselen voor horeca toegang, een kwestie die door de corona pandemie opeens actueel is. Ook is er op het gebied van vertrouwen in de technologie rondom de invoering van een vaccinatiepaspoort door de overheid bij de jongere generatie zeker winst te behalen. De invoering van een digitaal identiteitsbewijs ter bestrijding van corona is slechts één voorbeeld van de mogelijkheden van digitale identiteit. Om de mogelijkheden voor de inzet van een digitale identiteit optimaal te benutten is het van belang dat de uiteindelijke gebruiker vertrouwen heeft in deze technologie.”
Het volledige onderzoeksrapport is te downloaden via deze link.
