Ik snap iets niet. En als ik iets niet snap dan vraag ik het anderen. De laatste tijd hoor ik regelmatig over senior it-specialisten die thuis zitten. In tegenstelling daarvan zie ik ook hoe veel bedrijven moeite hebben hun it-gerelateerde vacatures in te vullen. Dat is toch raar of ligt dat aan mij? Welkom in het tweede deel van deze serie.
In het eerste deel probeerden we het probleem van thuiszittende it-senioren te definiëren, in dit tweede deel gaan we kijken naar gerelateerde ontwikkelingen rond dit probleem. En misschien hebben we in het derde deel, hopelijk op basis van jullie input, deze vreemde situatie opgelost.
Op het eerste deel hebben we veel zinvolle reacties gehad. Waarvoor mijn hartelijke dank! Deze zijn, naast onze eigen ideeën, verwerkt in dit deel.
In dit schrijven probeer ik uit te vinden wat de redenen kunnen zijn waarom hoogopgeleide senior it’ers met relevante kennis en ervaring soms toch niet de interessante klussen kunnen vinden.
Ik heb op basis van onze eigen ideeën en jullie comments een onderverdeling gemaakt van diverse mogelijke oorzaken van ongewenste bankzitterij. Deze zal ik per stuk nader toelichten en misschien kunnen we dan in het volgende deel tot een aantal oplossingen komen.
- De senior beschikt niet (meer) over actuele kennis;
- De senior is te duur;
- De competenties van de senior worden niet onderkent, want deze zijn lastig meetbaar;
- De zzp’er is geen ondernemer.
Gebrek actuele kennis
Het is natuurlijk mogelijk dat de (technische) kennis van de senior niet meer relevant is. Hier is ook al naar verwezen in het ‘Dino verhaaltje’ (You love it or hate it).
Dit is heel wel mogelijk, maar ik wil deze categorie senioren eigenlijk buiten beschouwing laten. Als je als it’er je kennis niet relevant houdt, dan is het toch logisch dat je geen mooie klussen krijgt? En geldt dat niet voor ieder beroep? Je moet je altijd bij blijven scholen en aan blijven passen aan de veranderende vraag uit de markt. Toch? Gaat ‘eigen schuld dikke bult’ hier op of is er meer aan de hand.
Te duur
Ik vind dit een heel brede stelling, waar ook diverse comments over gingen Er werd opgemerkt dat een centraal geleide markt de vraag naar dure specialisten toe kan laten nemen. In onze huidige economie, die gebaseerd is op vraag en aanbod, bepaalt de koper wat er betaald wordt aan de verkoper.
Ik denk niet dat we over moeten schakelen naar een communistisch systeem om de tarieven van de senior te waarborgen. Voor zover dit überhaupt werkt. In de gezondheidszorg worden prijzen nu vastgesteld door de zorgautoriteit en dat werkt ook niet bepaald vlekkeloos.
Ik wil wel graag een verschil aangeven tussen ‘duur’ en ‘veel geld’. Lionel Messi brengt een behoorlijke hoeveelheid geld naar Panama, maar als door elk doelpunt dat hij maakt de club meer dan een ton aan inkomsten extra genereerd, dan is zijn salaris eigenlijk nog een koopje.
Het lastige is dat het aantal doelpunten van Messi vrij eenvoudig te meten is en dat het meten van de kwaliteit van een senior it’er veel minder eenvoudig is. Deze kwaliteiten zitten vaak niet opgesloten in cv’s en certificeringen, maar worden pas duidelijk in een gesprek of tijdens de inzet van de senior.
Competenties niet onderkend
Deze mogelijke oorzaak sluit aan bij wat ik hierboven al stelde: hoe meet (en weet) je hoe goed een kandidaat een klus in zou kunnen gaan vullen als je alleen naar het cv kijkt? Wat in de comments ook werd aangeven is dat recruiters en brokers erg ‘CV-georiënteerd’ kunnen zijn.
Hierdoor komt er veel focus op het invullen van vinkjes. Welke certificaten iemand recentelijk heeft gehaald is makkelijk meetbaar. Maar dat de senior door zijn imposante voorkomen, zijn open en vertrouwenwekkende houding en zijn donkerbruine stem veel beter in staan is om mensen te overtuigen is niet uit een cv te halen. Daarvoor moet je iemand intensief spreken en zover komt het tegenwoordig vaak niet meer.
Hoeveel managers zijn er die echt de tijd nemen om diverse kandidaten te spreken om ze te leren kennen? En hoeveel gaan er op het oordeel van een broker af die, de goede uitzonderingen daargelaten, z’n kandidaten vaak nauwelijks kent.
Of ben ik nu te zuur?
Zzp’er is geen ondernemer
In de comments werd gesteld dat veel zzp’ers een flinke schuld hebben, omdat ze geen ondernemer zijn. Ik kan mij hier in bepaalde gevallen zeker wat bij voorstellen. Ik ken zzp’ers, en dat zijn zeker niet alleen senioren, die excelleren op hun vakgebied. En dat weten zij als de beste. Helaas voor hen weet verder niemand dat.
Als je kijkt naar hoe sommige kleine zelfstandigen zichzelf ‘vermarketen’ dan kan daar zeker een oorzaak voor bankzitterij liggen. Veel specialisten zijn erg inhoudelijk en vergeten de marketing en communicatie rondom hun persoontje. Samengevat: je krijgt geen leuke klus als alleen jij weet hoe goed je bent.
Leeftijd speelt dus geen rol
Wat mij opvalt nu ik bovenstaande indeling heb gemaakt is dat bij geen van de mogelijke ‘problemen’ leeftijd een rol hoeft te spelen. Niemand die te duur is krijgt een mooie klus, ongeacht de leeftijd. En als je niet over relevante kennis beschikt krijg je ook als dertigjarige geen opdracht.
Zou er dan toch ook nog zoiets banaals als leeftijdsdiscriminatie een rol spelen? Zou het vaak voorkomen dat een, misschien wat jongere, manager niet met senioren wil werken omdat deze voor zijn gevoel niet meer voldoen en uitgerangeerd zijn? Gewoon zomaar, zonder echt aanwijsbare redenen? Uiteraard vind ik hier wat van. (Net zoals van elke vorm van discriminatie overigens).
Of is het zo dat een inhurende manager niet het risico hoeft te nemen van de duurdere kracht? Is het niet vaak zo dat de afrekening van het minder geslaagde project pas komt als de manager al is doorgeschoven?
Ik hoor graag van jou, de lezer, of je de beschreven oorzaken een beetje onderschrijft en wat mogelijke oplossingen zouden kunnen zijn. En ik ben zeker benieuwd naar jullie stellingen over leeftijdsdiscriminatie.
Dan nemen we die input weer mee naar het derde deel van de serie, waarin we de problemen gewoon even oplossen.
Deze serie komt tot stand in samenwerking met Jeroen de Lange van The Future Group, input van Ed uit deel 1 natuurlijk en Kim Willems van Masters In IT.
Leeftijd is zeker nog een factor die meespeelt. Een argument dat ik laatst hoorde was: “Ik wil graag een jong iemand, want dan kan ik er nog even plezier van hebben.”. Hierbij was 50 te oud. Nu is dit de grootste onzin die je maar kan bedenken. En man/vrouw van 50 zal nog 20 jaar moeten werken. Iemand die al een tijdje werkt heeft vaak ook meer behoeften aan een vast plek. Een jong iemand kan juist snel weer weg zijn. Iemand in het begin van zijn loopbaan zal juist gaan hoppen. De reden om te zoeken naar een nieuwe baan kan salaris of uitdagende werk zijn.
Ik zit zelf in de situatie als werkzoekende (ben net 50). Kennis is wat anders dan ervaring. Kennis is teksten lezen en proberen te onthouden en kunnen reproduceren. Ervaring is – zeker in de ICT – het gewoon doen! Nu piel ik thuis met VMWare ESX, PHP MySQL, Docker, etc…. Natuurlijk doe ik dat niet op business graded servers van tienduizenden euro’s per stuk. Ook zal ik wat trucen moeten toepassen om uberhaupt iets werkend te krijgen. Met andere woorden heb ik teksten omtrent de producten gelezen moeten hebben, anders werkt het echt niet. En ik heb de zaak moeten inrichten, dus heb ervaring. Je kunt juist in de ICT heel veel thuis in elkaar flansen als je de mogelijkheid hebt om in het klein een servertje in elkaar te flasen. Ik had de mazzel dat ik nog wat oude zaken heb staan. Maar wat als dat niet het geval is.
Ik hoor maar al te makkelijk; volg een cursus hier, doe een training daar. Even de context van een thuiszittende ICT-er (net zoals alle andere werkelozen). Dat zijn geen mensen met bakken met geld op de bank ofzo? Sterker nog; ze moeten elk dubbetlje omdraaien. Wel eens een cursus, traininkje in de ICT gevolgd? Kost bakken met geld (echt duizenden euro’s). En nee, die krijg je echt niet zomaar van afdeling Werk en Inkomen van de gemeente of het UWV. Dat is kul. Ja op het moment dat er een daadwerkelijke werkgever je in dienst wil nemen. Maar hij wil niet iemand die dan pas een cursus of training volgt, maar zoekt mensen met het certificaat op zak.
Als laatste opmerking merk ik dat het zeker niet zo is dat mensen met een certificaat of wat dan ook voor papiertje garant staan voor succes. Die ervaring (pielen) is velen malen meer goud waard. Laat iemand maar eens met bakken papiertjes, maar met geen enkele ervaring iets ontwerpen of installeren/configureren. Dat gaat hopeloos fout.
De prijs van arbeid is in onze samenleving georganiseerd op basis van vraag en aanbod. Je tarief of salaris is ongeveer gebaseerd op dat wat er op dat moment in de markt voor words geboden. Volgens mij is dat onafhankelijk van leeftijd. Dat er nog een aantal communistische overheidsdiensten zijn die maar niet begrijpen dat je de markt moet volgen voor goede mensen is eerlijk gezegd het probleem van deze organisaties. Dat geldt overigens voor alle beroepen. En nee, overheidsorganisaties kunnen prima meer betalen, want je hebt veel minder mensen nodig. Zo werkt dat ook in het bedrijfsleven. Overigens is een deel van de businesscase bij veel overheidsprojecten gestoeld op “maatschappelijk kapitaal” (het effect dat je resorteert met je activiteiten). De prijs is een politieke keuze.
Dat competenties belangrijk zijn is een waarheid als een koe. En van dat ZZP-schap snap ik niet wat het probleem is. Je bent een ZZP-er of niet. En het idee dat een ZZP-er een ondernemer is, is wat flagrant. Bedenk dat een slager of een tandarts meer ondernemer zijn. Waarom? Omdat ze in essentie een fundamentele behoefte invullen. Slagers en tandartsen worden eerder een VoF of maatschap dan een eenmanszaak (de formele juridische rechtspersoon voor een ZZP-er). Een slager en tandarts moet ook klanten werven, en dat doen ze ook. Het vestigingsklimaat voor middenstanders is in Nederland redelijk geregeld. Een gemeente zal niet toestaan dat er 10 slagers in een winkelcentrum komt om 5 tandartsen in een straat.
Bij ons (ICT-ers) is dat wat anders. Iedereen die zich zo noemt is een ICT-er. Je haalt een bij de KvK je nummertjes (KvK en BWT) en je bent formeel in business? Of toch niet? Nee natuurlijk niet. Het voordeel dat onze tandarts en slager hebben is dat zij het grote publiek moeten bedienen (B2C). Dat is een kwestie van laag drempelige reclame, goede locatie etc…
Wij moeten potentiele opdrachtgevers interesseren. Dat zijn voornamelijk beslissers (managers) in vaak grotere organisaties. Die ontmoet je niet op straat en ze plat bombarderen met folders, emails werkt vaak averechts. Je moet dan gaan netwerken? Dat moet echt in je zitten? En als eenpitter mag je dat ook allemaal zelf regelen (naast je echte ICT werk). Er zit een enorme afstand tussen de beslissers en de ZZP-er. Vaak een of twee brokers, dan nog een HR afdeling of inkoop afdeling en dan pas de hiring manager. Zou daar ook niet een deel van de oorzaak liggen waarom het zo moeilijk is goede ICT-ers te krijgen (of ze nu oud of jong zijn).
Dan heb ik het nog eens of de vraagarticulatie van de klant gehad. Maar goed dat doen we wel een ander keertje 🙂
Ik heb diverse keren nadat ik afgewezen was gevraagd om de reden. Heel vaak werd mij verteld dat volgens de recruiter, ik zeer geschikt was voor de job, maar dat de HR-persoon het e.e.a. miste in mijn cv.
Ik had dus niet de juiste certificaten. Ben ondertussen 65 geweest dus al helemaal niet meer interessant. Maar feit blijft dat als je in het verleden in een team gewerkt hebt of er leiding aan gegeven hebt, dat werkt via iteratief ontwikkelen dan wel volgens het RAD-systeem, dit in de praktijk niet erg verschilt van de huidige manier van werken volgens Agile en Scrum.
Het zijn weer eens nieuwe kreten, namen, enz voor het IT-werk dat al heel werkt volgens het principe: ontwerp maken(al dan niet goed geluisterd naar de vrager), iets bouwen, laten beoordelen/testen, aanpassen, weer beoordelen, weer aanpassen enz net zo lang tot het geld op is of men tevreden is.
Ooit ben ik in een management vergadering van een heel groot bedrijf geweest, waar ik een presentatie gaf van een nieuw en bijna op te leveren project. De directeur zei aan het eind: “Ziet er goed uit en kunnen we hier nu de eerste 10 jaar mee werken?”
Ik antwoordde (was rond 1990): “Dit is het eerste wat geautomatiseerd is voor deze afdeling en mijn ervaring is, dat als ze eenmaal gewend zijn hieraan, dat ze nog veel meer willen en ook de techniek zal snel groeien, dus er zal gauw van alles moeten worden uitgebreid en aangepast worden.” Na een bedankje ging ik weer aan het werk en dacht een prima verhaal verteld te hebben. Twee dagen later hoorde i van mijn rechtstreekse opdrachtgever, dat mijn contract na het eind van de maand niet verlengd zou worden en het project in de ijskast want het was niet iets waar men mee zou kunnen werken.
De opdrachtgever was minstens zo verbaasd als ik, want hij was na heel sceptisch geweest te zijn, juist erg enthousiast over het systeem. in de laatste dagen heb ik het systeem zo goed als af gemaakt. De afdeling heeft er nog jaren mee gewerkt(zoals ik hoorde toen ik op een andere locatie van het bedrijf met een ander project bezig was) en dat een andere afdeling, die aan ict-infra werkte iets probeerde te maken met DB3 maar nog lang niet dat leverde wat ik opgeleverd had.
Kortom management denkt vaak iets aan te schaffen dat alle problemen oplost voor nu en de toekomst en dat mag niet meer kosten dan zoveel. dat veroorzaakt dat mensen met ervaring al gauw te duur zijn. De mensen die moeten zorgen dat ontbrekende kennis en skills worden ingehuurd kijken veelal naar de certificaten en laten jaren ervaring vaak links liggen. Het moet daarom ook geen verbazing wekken, dat in projecten aldoor maar weer de zelfde fouten worden gemaakt.
En zo kan ik nog wel het e.e.a. vertellen dat ik gezien en geconstateerd heb in de loop van de meer dan 30 jaar in de ICT.
Maar dat komt vast nog wel eens ergens tevoorschijn.
Okee, gaan we weer, maar goed… we gaan weer. Dit is mijn mening over het topic.
(1)
Allereerst zie ik niet per se een verschil tussen een freelancer en iemand die een baan zoekt of gedetacheerd wil worden. De kanalen zijn subtiel anders, maar ik zie geen fundamenteel verschil.
(2)
Voorkomen “jezelf verkopen” en hoe je gezien word voor een ander is heel relevant. Ik merk nog wel eens aan oudere solicitanten dat ze soms onbewust zijn van hun voorkomen, of dat ze al zolang daar niet aan gewerkt hebben dat ze iets uitstralen wat ik als werkgever ook oppik. Het is niet tastbaar, maar hoe iemand tegenover me zit (er zelf niet echt in geloofd of verbitterd is) bepaald heel veel of ik er zin in heb om met iemand te werken.
(3)
Relevantie. Als ik Atilla zijn reactie lees “had de mazzel dat ik nog wat oude zaken heb staan. Maar wat als dat niet het geval is.”, dan voel ik toch wel een pittige reactie opkomen. Wie in deze tijd denkt dat het handig is om hardware nodig te hebben verliest bij veel bedrijven nogal wat relevantie. Daarbij lees ik nog wel wat andere zinsneden waar ik het *totaal* niet mee eens ben. “Als laatste opmerking merk ik dat het zeker niet zo is dat mensen met een certificaat of wat dan ook voor papiertje garant staan voor succes.”. Laat ik dat omdraaien, met de juiste papiertjes die relatief eenvoudig te verkrijgen zijn heb je wel degelijk succesgarantie. Punt. Als ik zou zo hoor zou een aantal AWS certificaten een garantie zijn voor werk. Die certificaten zijn binnen een aantal weken te verkrijgen een kennis van me ging voor zijn werk naar Re:Invent deed een bootcamp en in die paar dagen verkreeg hij een certificaat. (een 40+). Er is geen vakgebied te wereld waar je jezelf zo goedkoop kunt opleiden als voor programmeur. Er zijn heel wat verhalen van mensen die https://www.freecodecamp.com/ gevolgd hebben en van daaruit gerekruteerd zijn… door Google. Voor 26 euro per maand heb je volledig toegang tot hele goede IT cursussen op Pluralsight, maar ook ieder javascript framework heeft uitgebreide documentatie, GitHub kun je binnen secoden met onwijs bruikbare dingen spelen, het is een walhalla voor de IT-er om relevante kennis op te doen. Zelf zoek ik nog een medior Python/Django/Postgres ontwikkelaar of een ReactJS / HTML5 / Javascript ontwikkelaar. Die zijn lastig te vinden. 50+ ? Geen probleem.
(4)
Alignment. Hiermee bedoel ik dat je werk zoekt wat bij je leeftijd past. Om als senior te beginnen als junior HTML/css/javascript website bouwer.. ik geef je weinig kans. Dit past bij mbo/hbo studenten die net van school afkomen. Zelf heb ik ook steeds meer moeite om die javascript ghetto te doorgronden, maar ik ben wel in staat om goede software te bouwen door leiding te geven aan een team, specificaties te maken of behoeften van een klant te vertalen naar software vraagstukken. Ook kan ik andere weer opleiden zorgvuldig te leren testen of hoe je een goede OTAP straat bouwt of hoe je met security processen omgaat. Als je altijd in een corporation gewerkt hebt, dan past een startup misschien niet bij je.
(5)
Focus. Ik zie weleens mensen die bang zijn om keuzes te maken, cv’s smaller maken in plaats van breder. Maar een bedrijf zoekt bijna altijd naar iets specifieks en zal eerder voor iemand kiezen die goed aansluit, dan iemand die ook nog anderen dingen kan. Zorg evt. voor meerdere CV’s. Als je systeembeheer goed kent maar ook projectleider bent geweest vermeld dan niet beiden.
(6)
De wereld is hard. Als je een paar jaar al geen werk hebt kunnen vinden dan word het snel lastiger om werk te vinden. Mensen vragen zich toch af waarom je zolang niet hebt gewerkt of worden oneerlijk en proberen je voor weinig te krijgen. Ook de overheid zal geen helpende hand geven.
Uiteraard schrijf ik weer in simplificaties. Er zijn wel duizend subtiele zaken die bijdragen bij het vinden van leuk werk, gebruik je de goede kanalen? Waar woon je? Er zouden eigenlijk dating bureaus moeten komen. Je schrijft je in en als ze een baan voor je vinden verdienen zijn een deel van je inkomsten (voor een bepaalde tijd). Dus niet het bedrijf betaald (voor de recruitment), maar jij als werkzoekende.
Dan als laatste….Ik heb altijd goed geld verdiend. Liep ochtendkrant, werkte in de horeca, als vakkenvuller, plukken in kassen, verkocht keukens, liep leesmappen (en dat alles voor mijn 21e). Ik ben ondernemer en als mijn bedrijf niet loopt is er geen enkel vangnet. Ik zou alles aanpakken om geld te verdienen en er valt altijd wel iets te ondernemen.
Als er dalijk een mega crisis aankomt (en die komt er) dan zal het helemaal een uitdaging zijn om je geld te kunnen verdienen, misschien vlucht ik dan wel een community in die zelfvoorzienend is, bezit is ook niet alles.
Opgeven is geen optie.. .en dat is een houding.
@Henri Ik ben het overwegend met je eens, maar dat van die certificaten en opleidingen is leuk, maar dat is niet de wereld waar ICT-ers kunnen solliciteren. Ik lees dat er horden vacatures met de vraag naar PHP/MySQL, .NET en Java. Deze vacatures zijn reëel en echt. In de beheerswereld lees ik nog bakken ITIL, BISL en Cobit. En in de PM wereld gewoon Prince2, IPMA en PMbok. En natuurlijk worden er ook allerlei andere mensen gevraagd, maar wat ik hier boven noem zijn toch echt de meesten. Certificaten die je daarvoor moet halen is niet alleen het certificaat (maar ook de vaak met koppelverkoop gekoppelde trainingen). Ik kan geen Prince2 practitioner examen doen bij Exin (of welke andere geaccrediteerde instelling) zonder ook de dure training te volgen (je praat al gauw over meer dan 1000 euro). En nogmaals dat hebben werkelozen echt niet. En juist deze certificeringen vragen potentiele werkgevers.
En natuurlijk zijn er mensen die een bootcampje hebben gevolg en aangenomen zijn. Natuurtalenten, jochies van 25 en mensen met een heel uitgebreid warm netwerk. Zo ken ik er nog wel een paar. Niet iedereen heeft die kwaliteiten of vaardigheden. Om ze dan maar af te schrijven als “oud vuil” is onmenselijk en overigens zwaar ridicuul. Werkgevers lopen enorm te toeteren dat ze niemand kunnen vinden, met wat water bij de wijn en een stuk rebelleer kijk op de werkelijkheid (zowel aan de vraagkant als de aanbodzijde) kun je een heel eind komen.
Ik ben het absoluut met je eens: opgeven is geen optie!
Wederom bedank ik jullie voor de tijd die jullie steken in de zinvolle reacties. Ik heb er zelf in ieder geval het nodige inzicht door verkregen. Ik ga er de komende weken eens op mediteren en zal dan jullie input verwerken in het laatste deel van deze trilogie.
Misschien kan iemand nog iets zeggen over de waarde van een netwerk: zijn 3000 vrienden op LinkedIn waardevol bij het vinden van een nieuwe klus/baan of heb je meer aan 10 échte contacten in de IT.
haha Remco, je vraag over de waarde van je netwerk is een simplificatie. Als 10 van je echte contacten heel connected is en aansluit op waar jij mee bezig bent, dan kan één contact voldoende zijn. Ook met 1000 contacten kun je geen meter verder komen. Maar goed, het hoeft elkaar niet uit te sluiten. Ik vind het prettig als een nieuw contact op LinkedIn zit, ik investeer in mijn netwerk en onderhoud waardevolle contacten die heeft waarde op veel vlakken. Laatst kwam ik bij een soort ballotage commissie, via LinkedIn zag ik gemeenschappelijke contacten, daardoor had ik leuke aanknopingspunten in het gesprek wat uiteindelijk voordeel opleverde. Ik geloof erin dat als ik werk zou zoeken een goed netwerk absoluut een redelijke kans zou geven snel weer werk te vinden. Netwerken; het is net-werken. Ik kijk uit naar je volgende artikel Remco.