Wie beroepshalve de wereld van de platformen en de besturingssystemen in de gaten moet houden, is daar mooi klaar mee. De analyses van de voors en tegens van elk van die systemen raken vaak vertroebeld door vooringenomenheid. ‘Eigen systeem eerst’, denkt de leverancier. Of misschien wel: ‘eigen omzet eerst’.
Na de overname van Tandem en Digital is Compaq een van de weinige aanbieders die schier alle besturingssystemen onder het eigen dak heeft. En integratie van de verkoopafdelingen stond hoog op de agenda, direct na de laatste overname. Interessante vraag is dan: met welk besturingssysteem ga je welk project te lijf? En hoe verhouden die systemen zich tot elkaar?
Computable vroeg Compaq om antwoorden op die prangende vragen. Harry van den Bergh, marketing manager servers, storage en software van Compaq Computer schreef ze voor ons op.
Het zal niemand verbazen dat Windows NT is uitgegroeid tot het algemene (‘general purpose’) besturingssysteem voor zakelijke toepassingen. Aanvankelijk werd de migratie naar Windows NT door IT-watchers als onvermijdelijk beschouwd, maar de alles-naar-NT hype is nu voorbij. IT-managers zijn nu veel reëler dan twee jaar terug. Dat betekent dat de klant weer kiest op rationele gronden. Daarom is bijvoorbeeld Novell Netware nu terug van weggeweest. Netware werd de laatste jaren overschaduwd door Windows NT, maar nu is er weer veel vraag naar. Netware wordt behalve voor bestands- en afdrukdiensten en kantoorautomatisering ook gebruikt voor e-mail en Internet-toegang. De keuze voor Netware of voor Windows NT is duidelijk historisch bepaald. De klant heeft in het verleden een keuze gemaakt, die veelal ook de verdere keuzen blijkt te bepalen. Als Netware goed werkt, blijven gebruikers met dit besturingssysteem doorwerken.
In Nederland zijn inmiddels meer dan duizend exemplaren verkocht van een bundel die Compaq vorig jaar met Novell heeft samengesteld voor het midden- en kleinbedrijf. Daaronder bevond zich ook een aantal nieuwe klanten, die veelal nog geen netwerk hadden.
De overwegingen om voor dit platform te kiezen waren: het platform doet wat het moet doen en biedt de gewenste functionaliteit voor een goede prijs.
Belangrijke verandering
In tegenstelling tot in het verleden, streven de meeste organisaties niet langer naar één enkel platform. Dat komt enerzijds doordat zij zich bij de realiteit van het werken met meerdere besturingssystemen hebben neergelegd, en anderzijds doordat deze besturingssystemen onderling veel meer integratiemogelijkheden bieden. Hierdoor is de scheiding tussen de verschillende besturingssystemen veel minder uitgesproken dan enkele jaren terug. Dat geldt eveneens voor de leverancierseigen besturingssystemen. Een voorbeeld is Open VMS voor de Alpha-processor, dat vele tevreden gebruikers kent – waaronder GSM-operators. De klant is kortom pragmatischer geworden; een leverancierseigen besturingssysteem mag weer.
Op het niveau van applicaties en databases gelden specifieke eisen ten aanzien van schaalbaarheid en beschikbaarheid. De keuze voor een platform wordt hierdoor eerder bepaald door de technische specificaties. Het gaat dan meestal om een keuze tussen NT of Unix. Als er hoge eisen aan de schaalbaarheid worden gesteld, is Tru64 Unix, de 64-bits Unix-versie van Compaq, een goede keuze omdat dit 64 bits besturingssysteem, waarvoor veel 64-bits applicaties zoals Oracle beschikbaar zijn, vooralsnog beter schaalbaar is dan NT. Dezelfde overweging geldt tevens voor grote databases. Tru64 Unix is een betere keuze dan NT voor zeer zware toepassingen en biedt daarnaast ruimte voor verdere groei.
Strategische keuze
De keuze voor een besturingssysteem is een strategische keuze, waarbij wij als leverancier in een aantal gevallen betrokken worden. Belangrijke argumenten bij de keuze van een besturingssyteem zijn het aantal servers die voor de beoogde toepassing nodig zijn en de beheersbaarheid van dit ‘server-park’. Primair is hier de keuze van de klant, die onder meer wordt bepaald door de kennis die de klant in huis heeft.
Zo kunnen er bijvoorbeeld voor Windows NT een groot aantal applicatieservers nodig zijn en een database-server, terwijl onder Unix ook een database-server nodig is, maar minder applicatieservers, wat positieve gevolgen kan hebben voor de beheersbaarheid. Compaq hanteert een aantal van ongeveer 700 gebruikers als scheidslijn. Indien er meer gebruikers moeten worden ondersteund, wordt Unix aantrekkelijker, vanwege de goede beheersbaarheid van dit besturingssysteem. Dit geldt natuurlijk alleen als de keuze door ‘de techniek’ bepaald wordt, en niet als aspecten als beschikbare kennis meespelen.
Prestaties en schaalbaarheid zijn van doorslaggevend belang voor ‘data warehousing’ en applicaties op het gebied van bedrijfsintelligentie. Voor ‘data warehousing’ is meestal slechts een korte periode beschikbaar. Denk aan telecombedrijven die gespreksgegevens verzamelen ten behoeve van een analyse van het belgedrag. ’s Nachts is dan niet meer dan 1 à 2 uur beschikbaar om de informatie uit de operationele systemen te verzamelen. Dit vereist een systeem met zeer hoge prestaties.
Een ander aspect is onzekerheid over de groeipotentie. Wanneer een bedrijf explosieve groei verwacht, moeten ook de IT-systemen hierop zijn berekend. In het bovengenoemde voorbeeld van ‘data warehousing’ moeten de prestaties én de opslagcapaciteit zonder problemen zeer ver kunnen doorgroeien. Een Alpha server met Tru64 Unix is hier bij uitstek voor geschikt.
Betrouwbaarheid
Betrouwbaarheid is uiteraard een essentiële eigenschap van een besturingssysteem. Maar daarnaast kan een besturingssysteem faciliteiten bieden die de betrouwbaarheid van het totale systeem verbeteren, zoals clustering. Op dit gebied is Unix voorlopig nog verder dan Windows NT. Onder Open VMS is clustering zelfs nog verder ontwikkeld, al verwachten wij dat in de loop van dit jaar Tru64 Unix op hetzelfde niveau komt. Overigens staat de ontwikkeling van Windows NT ook niet stil en zal dit besturingssysteem op termijn eveneens uitgebreide clustermogelijkheden bieden.
Deze besturingssystemen halen echter niet het betrouwbaarheidsniveau van de Non Stop Kernel (NSK), afkomstig van het door Compaq in 1997 overgenomen Tandem. Non Stop is essentieel wanneer er volledige – dat wil zeggen werkelijk 100 procent – beschikbaarheid is vereist. Wellicht minder voor de hand liggend is dat Non Stop eveneens een goede keuze is als schaalbaarheid een eerste vereiste is. Non Stop is vanwege de betrouwbaarheid vooral te vinden bij financiële instellingen, zoals de New York Stock Exchange. Een voorbeeld van een bedrijf dat voor Non Stop heeft gekozen vanwege de schaalbaarheid, is Amerca On Line (AOL). Na een succesvolle wervingsactie voor nieuwe abonnees moest het systeem de groei probleemloos en zonder één enkele onderbreking kunnen opvangen. Hiertoe waren geregeld hardware-uitbreidingen nodig van het systeem, die werden gerealiseerd terwijl het systeem in de lucht bleef. Op dit moment beschikt het Non Stop-systeem van AOL over 225 processors. Het aantal processors van een Compaq Non Stop Himalaya-systeem kan in principe worden uitgebreid tot 4000. Bijzonder daarbij is dat de prestaties vrijwel lineair toenemen, ook de vierduizendste processor draagt ongeveer 90 procent van zijn verwerkingskracht bij. Compaq werkt overigens aan het opnemen van de Non Stop-technieken in Tru64 Unix en in Windows NT.
Linux
Voor de op Intel-processors gebaseerde Proliant-servers wil Compaq een zo breed mogelijk scala aan besturingssystemen kunnen aanbieden. Het is een universeel platform dat de klant maximale keuzevrijheid moet bieden. Linux past perfect in dit model, en dat geldt overigens ook voor de servers met een Alpha-processor. In het totale aanbod van besturingssystemen zit geen gat en dat betekent dat Linux een extra keuzemogelijkheid is.
Linux kan zich op veel terreinen – ondersteuning, gebruiksgemak, applicatie-aanbod – nog niet meten met de andere hier genoemde besturingssystemen en is daarom vooralsnog alleen geschikt voor bedrijven die precies weten wat zij willen en over een IT-afdeling met de nodige expertise beschikken. Hiertoe behoren veel Internet Service Providers en onderwijsinstellingen. De argumenten die wij tegenkomen om voor Linux te kiezen, zijn niet de functionaliteit of de zeer lage aanschafkosten (die zijn immers voor een besturingssysteem relatief laag, ten opzichte van de kosten voor hardware, databases, toepassingen en IT-personeel en services), maar de wijze waarop Linux wordt ontwikkeld en de wijze waarop Linux in de markt staat, onafhankelijk van een leverancier.
Bedrijven die ons om advies vragen weten dat de applicatie en de eisen ten aanzien van schaalbaarheid en beschikbaarheid bepalend zijn voor de keuze van het besturingssysteem. De tijd is voorbij dat een hardwareleverancier de klant vertelt welke keuze hij moet maken. De afgelopen jaren zijn klanten immers veel mondiger geworden; inmiddels zijn zij uitstekend in staat om zelf de IT-strategie te bepalen en het besturingssysteem te kiezen dat daar het best bij past.
Veel adviesvragen komen overigens niet bij ons terecht maar bij de business-partners en de applicatieleveranciers. Vanzelfsprekend zullen hun adviezen eerder de keuze bepalen dan het advies van de hardwareleverancier.
Harry van den Bergh, marketing manager Compaq Computer
