Leveranciers geven de indruk dat het niet de vraag is of uw erp naar de cloud moet, maar wanneer. En bij voorkeur in een multi-cloud of hybride-cloud constructie en zeker geen nep-cloud, want die blijkt tegenwoordig ook te bestaan. Cloud als onderdeel van digital transformation. Afgezien van hype of noodzaak: Bent u beter af met erp in de cloud of op uw eigen server? Een korte uiteenzetting van de verschillen en bijkomende voor- en nadelen.
De noodzaak wendbaar te zijn voor opkomende ontwikkelingen en technologieën wordt in dit artikel buiten beschouwing gelaten. Dit is sterk afhankelijk van branche, afzetgebied en type organisatie. Zoals altijd begint de afweging bij weten waar een organisatie voor staat en waar het naar toe wil. In de keuze voor cloud of on-premise dient meegenomen te worden in hoeverre onderstaande aspecten relevant zijn voor uw specifieke situatie.
In dit artikel wordt onderscheid gemaakt tussen 3 vormen van het afnemen van applicaties:
- On-premise. De klant koopt licenties en hardware en is zelf verantwoordelijk voor het beheer van de hardware infrastructuur. Met de erp-partner wordt in de meeste gevallen een onderhoud- en supportovereenkomst voor de applicatie gesloten.
- Cloud-hosting. De klant koopt licenties. De hardware wordt ter beschikking gesteld vanuit een datacenter, door de erp-partner of een derde partij. De hosting-partij beheert de hardware infrastructuur. Hiervoor wordt een overeenkomst gesloten. Met de erp-partner wordt in de meeste gevallen een onderhoud en support overeenkomst voor de applicatie gesloten.
- Cloud-SAAS. De erp-partner stelt hardware en applicatie ter beschikking vanuit een datacenter. De klant en erp-partner sluiten één overeenkomst. Deze overeenkomst omvat beheer van de hardware infrastructuur en onderhoud en support van de applicatie. In de meeste gevallen op basis van pay-per-use (het aantal gebruikers).
Cloud-hosting wordt door leveranciers van SaaS-applicaties wel gekscherend nep-cloud genoemd. Multi-cloud ontstaat bij gelijktijdig gebruik van verschillende cloud-platformen. Met hybride-cloud wordt een combinatie van private-cloud en public-cloud bedoeld. Let op: In private cloud is de omgeving ingericht voor het exclusieve gebruik door één klant. De hardware wordt niet gedeeld. Dit geeft grotendeels dezelfde mogelijkheden als on-premise. bij een public-cloud maken verschillende klanten gebruik van dezelfde hardware infrastructuur.
Functionaliteit/Innovatie
Het belangrijkste aspect voor het kiezen van een erp-applicatie is en blijft de beschikbaarheid van passende functionaliteit. De functionaliteit dient aan te sluiten op de bedrijfsprocessen van de organisatie. De mate waarin functionaliteit beschikbaar is staat compleet los van de discussie cloud/on-premise. Net als innovatie kracht, het aantal ontwikkelaars dat beschikbaar is voor doorontwikkeling van de applicatie.
Belangrijk aandachtspunt is de evolutie van on-premise naar SaaS. De eerste door de leverancier opgeleverde SaaS versie bevat veelal minder functionaliteit dan de laatste on-premise versie. Single tenant SaaS applicaties (hierbij gebruiken alle klanten dezelfde systeem instellingen) zijn zeer beperkt te configureren en daarmee minder goed aan te sluiten op specifieke bedrijfsprocessen. Multi tenant SaaS applicaties geven in principe dezelfde configuratie mogelijkheden als On-premise en Hosting.
Integratie van erp met applicaties van derden, zoals crm-, magazijn- of planningsapplicaties is in alle gevallen een aandachtspunt. Waar onderhoud en beheer van de integratie niet bij de leveranciers belegd is, is de klant zelf hiervoor verantwoordelijk. In geval van SaaS, waarbij de klant de ambitie heeft zoveel mogelijk te outsourcen en de eigen it-afdeling te laten krimpen, ontstaat een uitdaging. Het kort cyclische releasebeleid van SaaS-applicaties vraagt een regelmatig terugkerende complexe inspanning. Dit is een opkomende markt voor IPaaS (integration platform as a service) leveranciers (Bent u er nog?) die de klant ontzorgen bij de integratie van verschillende omgevingen. Uiteraard met een separate overeenkomst en tegen passende tarieven.
In geval van SaaS en hosting draait de server in een datacenter. Datacenters hebben over het algemeen zowel de stroom- als internetvoorziening dubbel uitgevoerd en leveren daarmee een hoge beschikbaarheid. Gebruikers van een SaaS- of hosting-oplossing zijn voor toegang tot de applicatie afhankelijk van lokale stroomvoorziening en een goede internetverbinding. Een on-premise-installatie voor één vestiging (waar ook de server draait) lijkt minder kwetsbaar aangezien er geen afhankelijkheid is van het internet. De vraag is in hoeverre dit werkelijk een voordeel is. Zonder internet en daarmee zonder mail en vaak ook telefoon zijn de meeste organisaties sowieso niet zo productief meer. Een on-premise installatie voor verschillende vestigingen is naast stroomvoorziening afhankelijk van de (internet)verbinding tussen de serverlocatie en de overige vestigingen. Indien op de locatie van de server de stroomvoorziening of (internet)verbinding uitvalt, verliezen de overige vestigingen toegang tot de applicatie.
Flexibiliteit/Schaalbaarheid
In geval van on-premise en hosting zijn licenties gekocht. De kosten voor onderhoud en support lopen mee met het aantal licenties. Licenties bijkopen kan altijd, echter bij het inleveren van een licentie krijgt de klant hier geen geld voor terug. In geval van hosting is een contractuele afspraak gemaakt over de in te zetten hardware-configuratie (op basis van het initiële aantal licenties). In de meeste gevallen is deze configuratie niet vergaand aan te passen.
Bij een daling van het aantal gebruikers blijft de (op dat moment te zware) configuratie in gebruik en dalen de kosten niet. Bij een sterke stijging van het aantal gebruikers zal de configuratie aangepast moeten worden om snelheid van de applicatie acceptabel te houden. Dit is in veel gevallen een kostbare aangelegenheid. SaaS is schaalbaar. Per maand kan het aantal gebruikers, zowel naar boven als naar beneden, aangepast worden. In geval van bijvoorbeeld sterke seizoensinvloeden of conjunctuurgevoeligheid is dit een voordeel.
Releasebeleid/Gebruiksduur
SaaS-applicaties geven veelal twee tot vier releases per jaar. Veel leveranciers beloven geen major-releases meer uit te brengen die leiden tot complexe conversies en her-implementaties. De klant heeft de verplichting een actuele release te gebruiken. Met elke releasewissel dient echter een volledige regressietest uitgevoerd te worden, terwijl deze release wellicht niet direct voordelen biedt in bug-fixing of functionaliteit. In geval van on-premise en hosting heeft de klant doorgaans meer vrijheid. SaaS leveranciers stellen dat, vanwege het ontbreken van gedwongen her-implementaties, de gemiddelde gebruiksduur van SaaS-applicaties langer zal zijn dan die van on-premise applicaties. Dit is nog maar de vraag. Juist in tijden met snelle technologische ontwikkelingen worden organisaties, zowel klant als erp-partner, sneller gedwongen hun strategie bij te stellen. Dit vergroot de kans dat partijen eerder hun eigen weg gaan.
Ontlast it-afdeling van de klant
In geval van on-premise is de klant verantwoordelijk voor het beheer van applicatie en hardware. Hosting ontzorgt op het gebied van hardware. SaaS op het gebied van hardware en applicatie. De SaaS-partner is verantwoordelijk voor: installatie van hardware, operating system, virtualisatie, database en applicatie. Daarnaast, veelal optioneel, voor het beheer van hardware, het uitvoeren van back-up ’s en het installeren van patches/releases. De klant hoeft deze kennis en capaciteit niet in huis te hebben. In tijden waarin het vinden en houden van gekwalificeerd ict-personeel een uitdaging is, is dit een interessant voordeel.
Over de security zijn de meningen verdeeld. Datacenters en erp-partners hebben mensen in dienst die zicht uitsluitend bezig houden met beveiliging. De interne it-afdeling van een organisatie beschikt in de meeste gevallen niet over dergelijke specialisten. In het algemeen wordt hosting als veiliger bestempeld dan on-premise. Punt van aandacht is multi tenant SaaS, waarbij alle klanten gebruikmaken van dezelfde database. Dit wordt als beveiligingsrisico gezien.
Kosten
Op basis van recente offertes lijken cloudoplossingen duurder te zijn dan on-premise. Voor hosting door de erp-partner wordt in het algemeen een stevig bedrag per gebruiker per maand gevraagd. Vreemd genoeg veelal zonder staffelprijzen. Het verdient aanbeveling kosten, voorwaarden en toegevoegde waarde van hosting door de erp-partner te vergelijken met on-premise en of hosting door een derde partij. Voor SaaS geldt in ieder geval dat de eenmalige investering een stuk lager is omdat er geen licenties aangeschaft worden. Een goed vergelijk van total cost of ownership tussen SaaS en on-premise is pas mogelijk als alle reële kosten voor beheer door de interne it-afdeling worden meegenomen. Het is lastig hier een objectieve berekening van te maken. Aannemelijk is dat leveranciers op alle aspecten van de dienst een stukje winst maken. Daar staat tegenover dat de kosten voor cloud-diensten voorspelbaar zijn.
In geval van SaaS en hosting zijn additionele contractafspraken van toepassing:
- Een verwerkersovereenkomst is verplicht indien de klant, een derde partij (de leverancier) toegang geeft tot persoonsgegevens.
- Het is aan te raden afspraken te maken over de locatie van dataopslag en de partij die de dataopslag verzorgd, met als doel de data zo goed mogelijk te beveiligen.
- In geval van SaaS zijn zowel de hardware als de software eigendom van de leverancier. Hier ontstaat een afhankelijkheid. Het verdient aanbeveling vooraf goede afspraken te maken over verantwoordelijkheden en verplichtingen in geval partijen uit elkaar gaan. Zowel bij overstap naar een andere applicatie als naar een andere partner.
Wel of geen no-brainer
Is cloud op dit moment een no-brainer? Nee! Wordt het een no-brainer? Waarschijnlijk wel! Waar mogelijk, is een transitie gaande van het leveren van producten naar het leveren van diensten. Ict is daarop geen uitzondering. De klant wordt ontzorgd tegen voorspelbare kosten en het is een interessante propositie voor leveranciers. De overige aspecten kunnen het voordeel van cloud zowel groter als kleiner maken, dit verschilt per klantorganisatie. Met een gebruiksduur van gemiddeld acht jaar is cloud/on-premise anno 2019 een interessante afweging. De keuze voor uw organisatie objectief maken? Vergeet de business case, want veel van bovenstaande aspecten zijn niet in financiële waarde uit te drukken. Een middagje sparren met een onafhankelijk adviseur over uw specifieke situatie levert doorgaans meer bruikbare inzichten op.
Wellicht ligt het aan mij, maar ik haakte bij het 2e woordje van de titel (moet) al af …. Als ik alle “je moet zus en zo” van de afgelopen tijd samenvat krijg ik iets als:
“We stoppen het liefst alles in containers welke we in de cloud draaien. Vervolgens garanderen we de authenticiteit van deze containers middels blockchain, en dat alles beheren we uiteraard via een DevOps pijplijn, waarbij we AI laten bepalen wat op welk moment de best geschikte configuratie is.”
Ik krijg steeds vaker het gevoel dat alle problemen er vandaag de dag uitzien als een spijker, en dat de laatste trend “de hamer van de dag” is.
Ook ik heb de indruk dat er hier vooral buzzword bingo wordt gespeeld.
Ooit bij een softwarehuis de ontwikkeling naar een cloud based versie van de software ondersteund.
Kwam toch wel erg veel marketing gelul boven drijven om het spul aan de man te brengen
Als het goed is werkt het pakket op een eigen server niet anders dan op een virtuele cloud server. Net zoals dat Office 2007 op windows 10 hetzelfde werkt als op Windows 7 het blijft een tekstverwerker.
Dus wat is de winst? Schaalbaarheid? Ik mag toch aannemen dat ERP niet zo fluctueert qua hoeveelheid gebruikers.
De enige echte reden zou dus het prijskaartje moeten zijn.
Als het goedkoper is om naar de cloud te gaan, doen.
Als het duurder is niet doen.
Betreffende de 3 keuzen van on-premise, hosting en SaaS zit er weinig verschil tussen de eerste 2 omdat alleen het eigendom van de hardware veranderd wat alleen maar een boekhoudkundige verandering is. Uiteraard is er ook enige besparing te behalen doordat generieke IT services zoals de back-up goedkoper zullen zijn maar het is de de rode innovatie die veelal ingegeven wordt vanuit een slecht werkende ERP applicatie.
To cloud or not is namelijk vooral een Theory of Constraints (ToC) vraagstuk omdat je beter investeert in het wegnemen van de vertragende bottlenecks in een proces, ik hoef geen middagje te sparren met een consultant van Mitopics die de business case vergeet. Hetzelfde geldt voor PaVaKe en Pascal die beiden nog denken vanuit een manufacturing-to-stock proces, gebruikelijke push in ERP die om B2B keten gaat. Door alle nieuwe B2C e-commerce platformen in de cloud begint de vraag bij de klant en de ommekeer gaat om een order-to-manufacturing vanuit de pull, ik heb een achtergrond in logistiek en ooit stond de E in ERP voor Early.
@Ewout: knap dat jij weet hoe ik denk ….
Ik kan namelijk geen touw vastknopen aan jouw constatering dat ik “denk vanuit een manufacturing-to-stock proces, gebruikelijke push in ERP die om B2B keten gaat.”
PaVaKe,
Het is niet zo heel moeilijk om te weten hoe je denkt als je een mindmap publiceert op LinkedIN, doel hiervan laat zich raden. De vraag is echter hoe bekend je bent met agile manufacturing wat gezien wordt als de volgende stap na lean manufacturing. En hoewel de principes van ERP ook hierin centraal staan wringen (legacy) systemen met wat technologische problemen zoals een monolitische database welke zich niet makkelijk naar de cloud laat verplaatsen. Gelijkertijd zien we dat de e-commerce platformen zich steeds meer richting de ERP principes gaan ontwikkelen en dit leidt tot disconnected processen. Het verwerven en klaarleggen van de ingedriënten voor de soep mist nog weleens de aansluiting met de bestelling zullen we maar zeggen.
De auteur stelt na de inleiding dat hij de noodzaak tot wendbaarheid voor (adoptie?) opkomende ontwikkelingen en nieuwe technologiën buiten beschouwing laat maar dat is dus als een struisvogel je kop in het zand steken om tegen de mol te zeggen dat het prachtig weer is. Helaas doe jij dat ook Pascal want een belangrijke factor bij agile manufacturing is dus de ontwikkeling van allerlei productieondersteunende technologie die de marketeers, sales, ontwerpers en het productiepersoneel in staat stelt om de gegevens over problemen in producten snel en efficiënt uit te kunnen wisselen. Het is namelijk een algemene stelling dat de kosten voor het corrigeren van kwaliteitsproblemen stijgen als het probleem zich stroomafwaarts verplaatst. Als configuratie manager moet dit fenomeen je niet onbekend zijn.
Betreffende je opmerkingen in eerste reactie, als dat is wat de klant wil dan doen we dat. Het feit dat middels e-commerce platformen de afstand tussen fabrikant en klant kleiner is geworden wordt nog weleens vergeten want er is door een directe communicatie veel minder ruis op de lijn.
@Ewout ….
Mijn reactie ging over het fenomeen “moeten” wat vandaag de dag bij veel artikelen geroepen wordt.
Dat heeft helemaal niets te maken met wat ik op mijn linked in profiel zet.
Maar droom lekker verderin je eigen wereldje zou ik zeggen. Gezien je score bij “meest gewaardeerd” zijn er genoeg mensen die je meningen waarderen, daar ben ik er in ieder geval geen (meer) van.
Even over de flexibiliteit. Ja een gebruiker erbij/eraf is heel flexibel. Er vallen echter meer dingen onder flexibiliteit. Wat ik steevast mis is een beeld wat er gebeurt als je besluit over te stappen naar een andere cloud leverancier. Helaas ben je met handen en voeten gebonden als je een cloud dienst afneemt. Het overhalen van gegevens uit het ene systeem naar het andere is in vele gevallen beperkt tot het overhalen van een adreslijst van klanten en vergelijkbare basale informatie. Om niet jaren teruggezet te worden in je informatiepositie ben je genoodzaakt nog jaren te betalen voor het oude systeem. Bij On-premise maak je een nieuwe VM aan voor het nieuwe ERP systeem en laat je het oude systeem (wat je ooit gekocht hebt en dus nog steeds toegankelijk is) read-only op de achtergrond draaien als archief.