De Nederlandse gezondheidszorg loopt de komende jaren vast als er geen daadkrachtige digitalisering plaatsvindt. Daarvoor waarschuwt bestuursvoorzitter David Jongen van de Limburgse zorgorganisatie Zuyderland in een interview met Dutch Health Hub. Volgens hem belemmeren conservatieve houdingen en vastgeroeste werkwijzen innovatie in de sector. Ook zijn sommige leveranciers onvoorspelbaar en onbetrouwbaar, waardoor projecten soms voortijdig worden afgebroken.
Jongen is bestuursvoorzitter van het Zuyderland, een grote Limburgse instelling van ziekenhuizen, zorgcentra, ggz en thuiszorg. Volgens hem is de komende vijf tot zes jaar de meest kritieke periode in de geschiedenis van de gezondheidszorg, met een groeiende vraag naar zorg in combinatie met beperkte middelen en personeel dat met pensioen gaat. Hij betoogt dat als de sector niet inzet op digitalisering en kunstmatige intelligentie, de gezondheidszorg snel overbelast zal raken. Dit leidt tot oplopende wachtlijsten en uiteindelijk onvervulde zorgbehoeften.
Coördinatie en standaardisatie
De bestuursvoorzitter wijst er ook op dat de digitaliseringsinspanningen weliswaar zijn gedelegeerd aan individuele ziekenhuizen en regio’s, maar dat hiervoor effectieve coördinatie en standaardisatie nodig is om dubbel werk en inefficiëntie te voorkomen. Bovendien wordt de vooruitgang belemmerd door de conservatieve cultuur van de gezondheidszorg en de verwachtingen van patiënten ten aanzien van persoonlijk contact met artsen.
De overheid moet het voortouw nemen bij het bevorderen van standaardisatie, meent Jongen. Maar hij benadrukt dat individuele ziekenhuizen en regio’s niet op de overheid moeten wachten. Om digitalisering alvast op regionaal niveau te faciliteren, zijn in verschillende delen van Nederland regionale samenwerkingsorganisatie (rso’s) opgetuigd, ook in Zuid-Limburg. Jongen erkent dat dit tijd, vertrouwen en investeringen vergt.
Onvoorspelbaarheid
Wat niet helpt, is de onvoorspelbaarheid van de markt. Zo beschrijft Jongen dat het Zuyderland een vervanger moet vinden voor zijn huidige leverancier van elektronische patiëntendossiers (epd’s), te weten SAP-Cerner. Deze trekt zich per 2026 terug van de Nederlandse markt. En dat terwijl het Zuyderland amper zeven jaar geleden met SAP een moeizame epd-implementatie doormaakte. Jongen noemt de plotse opheffing van Philips Vital Health per eind 2023 als ander voorbeeld van de grillen van de markt.
Lees hier het interview. David Jongen treedt op als keynote-spreker tijdens healthtech-event Zorg & ICT 2023 van 13 tot en met 15 juni in de Jaarbeurs in Utrecht.
(Dit artikel kwam tot stand met behulp van ChatGPT.)
Zou het echt? Zou meer technologie nou echt helpen?
Maakt meer technologie mensen (bijvoorbeeld) sneller gezond?
En eenmaal (weer) gezond – houdt meer technologie mensen langer weg uit het zorgcircuit?
Kortom – zou het echt kunnen dat we met de inzet van meer technologie per saldo minder zieken hebben?
Dat zou super zijn – hebben we straks minder/kleinere zorginstellingen nodig – ik kijk er echt naar uit!
+1 Will.
Dat sprookje horen we al minstens 30 jaar. Klaarblijkelijk zijn er nog steeds mensen als David die dat geloven.
Ja en nee, Will. Technologie kan helpen om het groeiende probleem van personeelstekorten iets te dempen door een efficiëntere inzet van de weinige mensen. Zie de redactionele waarschuwing over het tot stand komen van artikel middels ChatGPT want wat betreft de verwachtingen van patiënten ten aanzien van een persoonlijk contact met artsen kun je misschien de zelfhulp verkrijgen middels zoiets als AI. Kortom, ik herken me grotendeels in het artikel omdat ik een soortgelijke boodschap al verwoorde in een aantal opinies zo’n 10 jaar geleden.
Een geautomatiseerde triage zorgt ervoor dat beperkt beschikbare (huis)artsen zich alleen nog met de complexe zorgvragen bezig hoeven te houden. De huidige inrichting van toegang tot de zorg is namelijk tenenkrommend door poortwachtersfuncties zonder poortwachters.
@ Ewout
Een personeelstekort kun je alleen oplossen met personeel. Zorg is meer dan artsen, AI gaat geen artsen vervangen tenzij ze leren alle menselijke zinnen te gebruiken, intuitie bijgebracht wordt en ook zo iets als empathie.
Techniek is een hulpmiddel en is niet voldoende om “zorg” te bieden.
Wat betreft een conservatieve houding wees ik op de triagist welke niet zoveel empathie nodig heeft als we kijken naar meten is weten om te bepalen op wat voor wijze een patiënt een zorgverlener zou moeten consulteren en in welke termijn. De taakherschikking aangaande eenvoudige en complexe zorg gaat tenslotte meer om efficiëntie in de zorgketen dan personeelstekorten.