De Kamer van Koophandel (KvK) heeft onderzoek gedaan naar het beschikbaar stellen van het Handelsregister als open data. Dit rapport, getiteld ‘Verkenning naar de mogelijkheden om Handelsregisterinformatie als open data ter beschikking te stellen’, ligt al twee maanden bij het ministerie van Economische Zaken. De Tweede Kamer is niet geïnformeerd over de voortgang van dit onderzoek. Dit stelt de Open State Foundation, de belangenorganisatie die open data bevordert en hergebruik stimuleert.
In Nederland is het handelsregister, in tegenstelling tot handelsregisters van het Verenigd Koninkrijk, Denemarken, Noorwegen en België, niet toegankelijk als open data. Ook Frankrijk heeft aangekondigd dat het handelsregister volledig open gaat.
Op 25 november 2015 sprak een ruime meerderheid in de Tweede Kamer zich uit voor een onderzoek naar het beschikbaar stellen van het handelsregister als open data. Minister Kamp van Economische Zaken had de motie ontraden.
Uit interne mails van de KvK, die in het bezit zijn van de Open State Foundation na een WOB-verzoek, blijkt dat EZ aan de Kamer van Koophandel heeft gevraagd om zelf een rapport te maken, met financiële onderbouwing en verschillende scenario’s. Tot nu toe is dit rapport, dat op 1 maart naar EZ is gestuurd, niet aangeboden aan de Tweede Kamer. Uit de interne mails blijkt verder dat dit rapport van de KvK nog slechts zal worden getoetst door een nog niet bekend gemaakt extern bureau.
De Open State Foundation vindt dit geen goede gang van zaken. De organisatie stelt dat het ontsluiten van handelsregisterinformatie als open data van groot belang is voor de economie, handel, innovatie en transparantie. Dit vereist dan ook een gedegen onafhankelijk en vergelijkend onderzoek over open data en het Handelsregister. Eerder openbaar gemaakte stukken laten volgens de belangenorganisatie zien dat de uitvoering van de wettelijke taak voor het handelsregister door de Kamer van Koophandel meer kost dan in landen als het Verenigd Koninkrijk en Australië, waar informatie wel vrij toegankelijk als open data wordt gedeeld.
‘Het openbare handelsregister moet toegankelijk zijn voor iedereen. Dat betekent dat de data niet alleen toegankelijk is voor bedrijven die daar veel geld voor betalen, maar voor iedereen’, zegt Arjan El Fassed, directeur van Open State Foundation. ‘De publieke middelen die de Kamer van Koophandel nu al krijgt, zijn meer dan voldoende voor de uitvoering van deze taak’.
Volgens El Fassed schermen de KvK en minister Kamp met grote financiële problemen die ontstaan mocht het handelsregister worden ontsloten. Nu betalen ondernemers voor registratie en raadpleging en verdient het KvK ook aan de verkoop van informatie. Die inkomsten vallen weg mocht het Handelsregister openbaar worden. ‘Maar’, stelt de directeur, ‘dit argument wordt gebruikt om te verhullen dat de KvK in Nederland veel geld kwijt is aan hoge reorganisatielasten en een miljoenenkostende ict-huishouding.
