De Belastingdienst gaat te snel met het digitaliseren van de blauwe envelop. Daarbij heeft de dienst de belangen van mensen die berichten niet digitaal kunnen of willen ontvangen uit het oog verloren. Dit constateert de Nationale ombudsman, Reinier van Zutphen, na onderzoek. Van Zutphen waarschuwt ook andere overheidsorganisaties om niet te snel te willen digitaliseren en te zorgen voor een vangnet voor mensen die niet mee kunnen of willen.
Ombudsman Van Zutphen heeft zijn rapport Het verdwijnen van de blauwe envelop vandaag aangeboden aan staatssecretaris Eric Wiebes van het ministerie van Financiën. Hieruit blijkt dat bij het digitaliseren van het berichtenverkeer tussen de Belastingdienst en de toeslaggerechtigden te veel vaart is gemaakt. Dat zorgde eind vorig jaar voor veel verontwaardiging, boosheid en onrust. De Belastingdienst moet zo snel mogelijk zorgen voor een goed vangnet van professionele dienstverleners.
Van Zutphen waarschuwt ook andere overheidsorganisaties: ‘Bij digitaliseren is van belang dat er vooraf hulp is georganiseerd voor mensen die het moeilijk vinden. En er moet een alternatief zijn voor mensen die niet mee kunnen of willen.’
Klachten
Op 1 november 2015 is de Wet elektronisch berichtenverkeer Belastingdienst in werking getreden. Deze wet heeft ten doel om het berichtenverkeer tussen de fiscus en burgers volledig te digitaliseren. In november 2015 kregen de toeslaggerechtigden hun voorschotbeschikking uitsluitend digitaal toegezonden.
De Nationale ombudsman ontving in twee maanden tijd ruim 3500 klachten van boze en bezorgde mensen. Mensen klaagden erover dat zij gedwongen werden post van de Belastingdienst digitaal te ontvangen. Niet iedereen is digitaal vaardig of heeft geld om een computer aan te schaffen. Ook speelde privacy een rol: als je hulp moet inschakelen om je post te kunnen lezen, moet je iemand inzage geven in je persoonlijke en fiscale gegevens. Bovendien worden veel mensen hierdoor afhankelijk van derden en verliezen hun zelfredzaamheid.
Toegankelijk
De overheid moet voor iedereen toegankelijk zijn en blijven, benadrukt de Nationale Ombudsman. Bij digitalisering van overheidsdiensten moet de overheid ook oog houden voor mensen die moeite hebben met digitalisering. Ondersteuning bij de invoering van de Wet Elektronisch berichtenverkeer Belastingdienst was maar gedeeltelijk aanwezig, zeker als het gaat om het in de gaten houden van berichten in de Berichtenbox. Afspraken met maatschappelijke dienstverleners waren (en zijn) nog niet zover uitgewerkt dat de Belastingdienst naar hen kon doorverwijzen. Het vangnet is nog niet sluitend, luidt zijn slotsom.
Het gegeven dat een publicatie als deze mij feitelijk al helemaal niet eens meer verbaast, verbaast mij.
Immers, er zijn nog hele groepen met mensen die de digitale mailbox van de overheid gewoon niet kunnen bereiken.
– digibeten
– dak en thuislozen
– adreslozen
– zij die gewoon geen toegang hebben tot het internet van huis uit
In deze publicatie word weer eens iets aangegeven wat men bij de belastingdienst gewoon zelf had kunnen bedenken. En dat blijft mij verbazen.
Ik had een digitale brievenbus in Panama;-)
@wrm
Jij ook al?