Het consortium Capgemini (als hoofdaannemer) en Esri, Geodan en KPN Corporate Market als onderaannemers, kan definitief fluiten naar het verder bouwen aan het landelijk crisismanagementsysteem. De vier partijen probeerden via een kort geding alsnog de opdracht terug te krijgen en te verhinderen dat het Nederlands Instituut Fysieke Veiligheid (NIFV) met de Utrechtse leverancier Multioperations in zee gaat. De rechtbank in Den Haag verwierp echter alle eisen.
Afgelopen juni bleek dat het NIFV het contract met het consortium van Capgemini, Esri, Geodan en KPN Corporate Market had ontbonden. Zij bouwden het landelijk crisismanagementsysteem Lcms 2.0 voor alle veiligheidsregio's, het Landelijk Operationeel Coördinatie Centrum en het Nationaal Crisiscentrum. Het door Geodan geproduceerde Lcms-systeem onder de naam Eagle 4.0 kwam echter niet door de testen, waardoor het NIFV op korte termijn naar een alternatief moest omzien om de communicatie bij grote incidenten en rampen tussen de hulpdiensten als brandweer, politie en ambulancediensten op gang te houden.
Het instituut besloot daarop het bestaande contract met Multioperations te verlengen, de leverancier van het systeem dat bij twintig van de 25 veiligheidsregio's in gebruik is. Het betreft een overbrugging totdat er via een nieuwe aanbesteding een wel werkend landelijk dekkend crisismanagementsysteem is gerealiseerd.
Verbod
Capgemini c.s. stapte vervolgens naar de voorzieningenrechter om een verbod op deze onderhandse aanbesteding te eisen en om alsnog de overeenkomst met het consortium na te komen. Volgens de partijen bestond er geen grond voor ontbinding van het contract omdat de technische gebreken in Eagle 4.0 allang waren opgelost op het moment dat de overeenkomst werd ontbonden. Ook vonden ze dat er geen aanleiding bestond om met spoed een overbruggingsopdracht te verstrekken via een onderhandse gunning.
Kern van het conflict is dat het systeem van het consortium in de testfase niet bleek te voldoen aan de belangrijke eis dat een mutatie van gegevens binnen twintig seconden na opslaan zichtbaar moet zijn bij de betrokken eindgebruikers. Omdat het de partijen niet lukte om in de afgesproken periode verbeteringen door te voeren werd het contract door het NIFV begin dit jaar ontbonden.
De voorzieningenrechter concludeerde dat het NIFV terecht het contract mocht ontbinden. Ook is er volgens de rechter weldegelijk sprake van een spoedsituatie. De huidige situatie dat twintig van de 25 veiligheidsregio's met hetzelfde systeem werken en vijf regio's met een ander systeem kan beperkend werken voor de uitwisseling van informatie in crisissituaties. Dit is al eens duidelijk geworden tijdens de brand in een chemische fabriek in Moerdijk in januari 2011. Nadat bleek dat er vertraging zou ontstaan in de implementatie van het systeem van het consortium ontstond er voor het NIFV weldegelijk een noodsituatie, aldus de rechter. Bovendien moest er sowieso een tijdelijke oplossing komen als Capgemini en zijn partners door hadden mogen gaan met de bouw van het lcms. De uitrol daarvan zou namelijk zeker negen maanden hebben geduurd, blijkt uit de uitspraak.
Multioperations
De tijdelijke oplossing mag nu definitief worden geleverd door het veel kleinere MultiOperations/Han Dataport. Deze Utrechtse onderneming is al vijftien jaar actief in de ontwikkeling van communicatie- en rampenbestrijdingssoftware en werd in 2005 bekend door het gebruik van zijn crisismanagementsysteem bij de grootste naoorlogse veiligheidsoperatie in Duitsland tijdens het bezoek van de paus aan de deelstaat Nordrhein-Westfalen. In Nederland werd een MultiOperations-systeem begin dit jaar ingezet bij de hoogwaterperikelen in Groningen.
Goed dat de rechter deze uitspraak doet. Te vaak zie je in aanbestedingen dat er gouden bergen worden beloofd die later niet waargemaakt worden. Vaak worden de afwijkingen tandenknarsend door aanbestedende dienst geaccepteerd. Diegene die bij de inschrijving wel eerlijk hebben aangegeven wat haalbaar is en wat niet, hebben dan het nakijken.
De rechter geeft gelukkig aan dat de klant koning is en mag krijgen waar hij recht op heeft.
Beloften kunnen grote bedrijven goed maken, dikke rekeningen ook, maar het gaat er bij de klant nog steeds om dat hij een oplossing krijgt die hij voor ogen heeft en niet die de leverancier na enige tijd voor ogen heeft gekregen.
De leverancier moet niet denken dat hij na de gewonnen offerte de mensen eruit kan zetten en met het aanstellen van schoolverlaters (bezuinigen op de kosten en bovendien het aantal uren laten exponeren) alleen nog maar de factuur hoeft te sturen.