Bij de Europese Commissie zijn de afgelopen tien jaar miljoenen euro's weggevloeid naar ict-project Schengen Informatie Systeem II (SIS II). Het project is een databank van geregistreerde mensen en voorwerpen en opvolger van project SIS I. SIS I werd ontwikkeld om weggevallen grenscontroles aan de binnengrenzen van de Schengen-ruimte te compenseren. HP-softwarepartner Steria kreeg het contract toegewezen, maar er zijn zoveel technische problemen, slechte projectplanningen en politieke discussies rondom het project, dat het niet van de grond komt. Dat zeggen specialisten bij de Belgische federale politie.
Het is de bedoeling dat SIS II nieuwe functionaliteiten heeft, zoals het gebruik van biometrische data. Om te zorgen dat er meer vaart komt achter het project, wordt het Europees agentschap voor grootschalige IT-projecten opgericht. Begin 2012 moet dat agentschap actief zijn. De administratieve tak komt in Talinn, de technische groep blijft in Straatsburg en de back-upsite blijft in Salzburg. Die geografische spreiding en de werkbaarheid ervan roept nu al ernstige vragen op bij enkele betrokken experts.
Bovendien gaat het gerucht dat de Europese Commissie voor dat nieuwe agentschap ook de bestaande infrastructuur in Straatsburg gewoon terzijde laat en een compleet nieuwe infrastructuur wat verderop zal bouwen. 'Niemand stelt zich blijkbaar de vraag wat dat gaat kosten', aldus een insider.
SIS II nutteloos
De toekomst van het project oogt echter nog steeds somber. De officiële deadline is het eerste trimester van 2013. 'Maar ook daar zal weer vertraging op zitten', klinkt het bij de federale politie. 'Ik weet niet waarop de Commissie wacht om dat aan te kondigen aan de Raad en het Parlement. Ze lijken altijd tot de laatste minuut te wachten om hen te melden dat ze het niet gehaald hebben.'
Er gaan geluiden bij de politie, die het systeem later zal moeten gebruiken, dat ze het nut niet meer zien van SIS II. 'Het doel van het Schengen-systeem is 'hit' of 'no hit' bij een grenscontrole. Als er een 'hit' is, nemen ze je apart en begint men het onderzoek. Het nieuwe SIS is wel bruikbaar voor de recherche: men heeft vingerafdrukken, foto's, woonplaats, enzovoorts. Maar dat onderzoek is niet het doel van de databank. Als we hier op Zaventem bij het landen van een vliegtuig geval per geval zouden moeten onderzoeken, dan staan mensen tien uur in de rij,' zegt een federaal agent.
95 miljoen euro
Alleen al aan externe uitgaven kostte SIS II tot midden vorig jaar meer dan 95 miljoen euro. Daar komt nog minstens 35 miljoen euro bij om het af te ronden en dan zijn er de miljoenen euro's die elke lidstaat afzonderlijk al heeft moeten spenderen aan SIS II, de loonkosten van de 175 mensen die bij de Commissie hun tijd en energie spenderen aan dat project en de kosten voor de creatie van het nieuwe it-agentschap. Alles samen een kostenplaatje van honderden miljoenen euro's. Met na tien jaar ploeteren nog geen enkel resultaat. (In samenwerking met Datanews)