Tien van de 23 grootste datacentra in Nederland geven geen of onvoldoende inzicht in het type stroom dat zij gebruiken. Ondanks dat het gebruik van groene stroom toeneemt, geven slechts drie van de 23 bedrijven aan dat zij 100 procent duurzame stroom gebruiken. Dit zijn KPN, Evoswitch en Alticom. Dit blijkt uit een onderzoek van ontwikkelingsorganisatie Hivos naar het energiegebruik van datacentra in ons land.
Aanleiding voor het onderzoek is de explosieve groei van het dataverkeer in de afgelopen jaren en het enorme energieverbruik dat daarmee gepaard gaat. Hivos benaderde 23 datacentra met een vragenlijst over welk type stroom zij gebruiken. Iets minder dan de helft, waaronder grote spelers als Telecity en TCN, gaf daarover geen openheid van zaken.
Er moet wat veranderen
‘In een sector waar duurzaamheid hoog op de agenda staat, zou je niet verwachten dat er nog datacentra zijn die grijze stroom gebruiken’, zegt Marieke Kragten, projectleider bij Hivos. ‘De verwachting is dat ondanks efficiëntiemaatregelen in de branche de wereldwijde energiebehoefte van datacentra nagenoeg zal verdubbelen in de komende vijf jaar. Er moet dus echt wat veranderen in deze branche. Het moet groener en transparanter.’
Een deel van de datacentra in Nederland is inmiddels overgestapt op groene stroom. Er bestaan echter grote verschillen tussen de groene stroomproducten in Nederland en het effect daarvan op de verlaging van de uitstoot van kooldioxide. De meerderheid van de bedrijven die openheid van zaken geeft, koopt stroom in die vergroend is door middel van zogenaamde ‘garanties van oorsprong’ uit het buitenland, voornamelijk afkomstig van lang bestaande waterkrachtcentrales in Scandinavië. Deze manier van energie inkopen zal volgens Hivos echter niet leiden tot een reductie van de uitstoot van kooldioxide, omdat er niet wordt geïnvesteerd in nieuwe duurzame opwekking. ‘Wij zouden daarom graag zien dat de datacentra zoveel mogelijk overstappen op duurzame energie opgewekt in Nederland’, aldus Kragten.
Vraag me af van hoeveel van die groene stroom toevalligerwijze ook nog eens atoomstroom is.
Vind de opmerking dat alleen Nederlands opgewekt energie moet worden ingekocht redelijk beperkend. Een gedachte: Als wij bijvoorbeeld allemaal groene stroom inkopen uit het buitenland (wind/water) met CertiQ garanties van oorsprong, dan hoeven wij hier geen kolencentrales te laten werken of zelfs nieuwe te bouwen (Eemshaven, die al vaker uit staan dan aan), dus minder uitstoot van kooldioxide. Je moet de visie breder trekken dan alleen Nederland.
Beste Vincent,
Hivos is het eens met je opmerking dat duurzaam opgewekte energie niet alleen uit Nederland hoeft te komen. We hebben in dit onderzoek wel voor dit onderscheid gekozen omdat op dit moment het leeuwendeel van de groene stroom uit het buitenland, bestaat uit Garanties Van Oorsprong (GVO’s, een schriftelijk bewijs dat de stroom op een duurzame manier is opgewekt) afkomstig van grootschalige waterkracht centrales uit Scandinavië. Hiervan weten we dat die niet of nauwelijks bijdraagt aan een reductie van CO2 uitstoot.
De stroom van deze waterkrachtcentrales wordt al jarenlang in onder meer Noorwegen gebruikt. In Noorwegen is er geen belangstelling en dus geen markt voor de GVO’s. Deze certificaten worden daarom los van de stroom in Nederland op de energiemarkt aangeboden. Het aanbod van GVO’s is vele male groter dan de vraag. Daardoor ontstaat er geen krapte op de markt en ook geen stimulans om meer duurzame energie op te wekken.
Het vergroenen van stroomproducten via het inkopen van deze certificaten leidt niet tot een daling van productie van grijze stroom in Nederland. Wanneer je duurzame stroom inkoopt die in Nederland is opgewekt, is die link er wel.
De CO2-Prestatieladder (www.skao.nl) geeft naar mijn mening goede kaders voor groene stroom:
“Wat betreft het land van herkomst kan worden aangetoond dat:
– de stroom in Nederland is opgewekt, of dat
– de stroom wordt geïmporteerd uit een lidstaat van de Europese Unie of een ander land dat met de Europese Commissie een EU duurzame energie doelstelling is overeengekomen.
– in alle gevallen dient te worden aangetoond dat het exporterende land in het kader van de EU duurzame energierichtlijn de emissiereductie ten gevolge van de geëxporteerde elektriciteit aftrekt (niet meetelt) in de rapportages aan de Europese Commissie.”
Noorwegen valt naar mijn weten niet in bovenstaande punten, dus hebben jullie gelijk in. Als we bovenstaande criteria allemaal toepassen voor groene stroom vallen de GVO’s vanuit Noorwegen automatisch af. Zweden (ook Scandinavië) is wel betrokken bij de EU duurzame energie doelstelling. Daar komen ook GVO’s vandaan die bijdragen aan het reduceren van CO2-uitstoot.
Als je de landsgrenzen weg denkt hoeft er niet noodzakelijk Nederlands stroom ingekocht te worden. Groen inkopen en grijs in Nederland afbouwen en zeker niet nieuwe grijze centrales bouwen.
Op Ispam.nl staat ook een goede reactie op het onderzoek. Jullie onderzoek raakt wel wat mensen! Een discussie op gang brengen kan nooit kwaad.