Na bijna drie weken is maandagmiddag plotseling de Umts-veiling beëindigd. Dat ging op een hoogst merkwaardige wijze.
Een dreigbrief van deelnemer Telfort afgelopen vrijdagavond deed deelnemer Versatel besluiten zich alsnog terug te trekken uit de veiling op de derde generatie mobiele frequenties. Financieel directeur Marc van der Heijden van Versatel: "We voelden ons persoonlijk bedreigd door Telfort, want we zouden persoonlijk aansprakelijk worden gesteld als we boven een door hen bepaalde limiet zouden blijven meebieden."
Wat er precies in de brief stond bleef onduidelijk. Desgevraagd zei directeur Ton aan den Stegge van Telfort: "Het ging niet om de veiling zelf, maar om de motivatie van Versatel om te blijven meebieden. Vreemd dat hieruit de conclusie is gekomen dat men zich bedreigd voelt. Het was." Volgens Aan den Stegge liepen de prijzen de afgelopen dagen zo snel op dat Telfort aan de bel wilde trekken. Het was meer informeel bedoeld, zo van ‘Joh, denk eens even goed na, zijn jullie nog wel op de juiste wijze bezig met de veiling’, aldus de onder vragen bedolven Telfort-directeur.
Niettemin heeft Versatel de bewuste brief van Telfort afgelopen weekeind aan de veilingmeester, het ministerie van Verkeer en Waterstaat, voorgelegd ter beoordeling. Dit schrijven zou in strijd kunnen zijn met artikel 7.1 van het veilingreglement. Hierin staat, dat het de deelnemers verboden is tijdens het bieden onderling afspraken te maken die de eerlijke competitie in gevaar zou kunnen brengen. Staatssecretaris Monique de Vries van Verkeer en Waterstaat oordeelde na ruggespraak met een peloton juristen en de NMA (Nederlandse Mededingingsautoriteit) dat er geen problemen waren en de veiling gewoon kon doorgaan.
Hierop spande Versatel een beroepsprocedure tegen deze ministeriële beslissing aan; de telco vond dat het ministerie Telfort had moeten uitsluiten van de veiling. "Waarom zouden we ons laten intimideren", zei Versatel directeur Van der Heijden. "Telfort dreigde met een getuigenverhoor en wilde ons persoonlijk aansprakelijk te stellen. Dat moest voor ons van tafel, maar de staatssecretaris deed niets." Als de rechter Versatel later in het gelijk stelt, zal het alsnog de licentie krijgen ten koste van Telfort. Wat het daar dan mee gaat doen, is onduidelijk, want Versatel is momenteel niet actief in de mobiele telefonie. "Als we een vergunning hadden gekregen, hadden we minstens 75 procent doorverkocht aan derden", zei Van der Heijden. Het bedrijf wil niet zeggen wie het als partners achter de hand heeft.
De andere deelnemers toonden zich op de afsluitende persconferentie verbaasd over het ‘handgemeen’ tussen Telfort en Versatel. Financieel directeur Marc Gommers van Dutchtone: "Het is verbazingwekkend, dat Versatel zo actief aan de veiling deelnam." Directeur Peter de Weerd van Ben: "We gaan de veiling vandaag nog eens evalueren en zullen met aanvullende vragen komen als we dat nodig vinden." Directeur Diederik Karsten van KPN Mobile hield zich op de vlakte: "Ik ga ervan uit dat tijdens de laatste veilingronde door iedereen integer is gehandeld." Zowel de brief van Telfort als het besluit van de minister wekken echter op zijn minst de schijn van het tegendeel. Vooral het dubieuze besluit van veilingmeester, Verkeer en Waterstaat, na lezing van de brief lijkt twijfelachtig.
De veiling heeft in totaal 5,918 miljard gulden opgebracht voor vijf kavels voor evenveel bieders. Libertel, dat voor 70 procent eigendom is van het Britse Vodafone/Airtouch, toonde zich uiterst tevreden. Het wist voor 1,573 miljard gulden een A-licentie te verwerven: een landelijke dekking in breedband-communicatie. KPN Mobile moet 1,567 miljard voor eenzelfde licentie neertellen.
Voor de kleinere B-licentie moet Dutchtone 960 miljoen betalen. Gommers: "We krijgen precies wat we willen. Hiermee willen in Orange-verband in vier jaar de consument breedbandige mobiele diensten aanbieden." France Telecom-dochter Dutchtone gaat in Nederland Orange heten. Het onlangs door France Telecom overgenomen Britse Orange bezit een Britse Umts-licentie. Telfort, volledig eigendom van British Telecom, moet 947 miljoen betalen voor een B-licentie. Ben/T-Mobil tenslotte telt ‘slechts’ 870 miljoen neer voor zijn kleine licentie.
Op de AEX stegen dinsdag de beursgenoteerde deelnemers: Versatel met 1,6 procent tot 43,90 euro, en KPN met 0,17 procent op 42,62 euro. Libertel verloor echter 1,1 procent tot 19,80 euro.
Positief voor alle deelnemers is, dat de licenties niet nog duurder zijn geworden. Van de door minister Zalm van Financiën begrote opbrengst van 20 miljard gulden is slechts iets meer dan een kwart gehaald. "Maar dat is nooit de opzet geweest van de veiling", zei staatssecretaris De Vries nog maar eens. De opbrengst verdwijnt in de schatkist, waarvan de rente-inkomsten naar het Economisch Structuurfonds (ESF) gaan.
