Overal je eigen desktop meenemen

Thin Clients vergen weinig beheer en verbruiken bijna geen stroom. Sterke troeven nu virtualisatie, ook van desktops, in bedrijven aan populariteit wint. Maar welk voordeel bieden thin clients op een usb-stick dan? Wij bekijken een commerciële- en twee vrije-softwareoplossingen.

Een 'thin client' heeft zijn naam niet gestolen: letterlijk vertaald betekent het dunne of magere client en het gaat om een heel eenvoudige computer die gestript is van bijna alles wat we bij een traditionele pc gewoon zijn. De thin client zal dan ook lokaal weinig tot geen eigen applicaties draaien, maar doet voor (bijna) alles beroep op een applicatieserver. Het tegengestelde is onze gewone desktop-pc, uitgerust met alle mogelijke hardware om de laatste versie van meestal Windows en daarbij horende applicaties te kunnen draaien. Een veelvoud aan Windows-pc's brengt veel extra werk met zich mee voor de toch al veelgeplaagde systeembeheerder. Een gewone desktop-pc of notebook moet immers effectief beheerd worden op systeemniveau. Elke Windows pc moet regelmatig softwarematig bijgewerkt worden, zowel voor het besturingssysteem als voor applicaties. Niettemin vormen malwarebesmettingen en allerlei andere inbreuken op de beveiliging een voortdurende bedreiging. Niets van dat alles bij een thin client. De firmware van die thin client zul je zeer zelden tot nooit moeten upgraden en voor de rest is er niets te onderhouden of te back-uppen. Als een thin client stuk gaat, kun je hem gewoon vervangen zonder dat je een systeemherstel moet uitvoeren.

Milieu

Ook voor wat betreft het energieverbruik zijn gewone desktop-pc's enorme slokops. Ze hebben een of meer schijven aan boord, cd- of dvd-romdrives en -schrijvers, ventilatoren en krachtige processoren, chipset en geheugens. Die zijn allemaal energieverslindend. Een thin client doet het qua energieverbruik heel wat beter. Omdat die geen applicaties draait buiten een compacte terminalclient, hoeft de thin client geen krachtige processor, chipset en geheugens te hebben; geen krachtige grafische kaart, weinig of zelfs geen ventilatoren en het apparaat kan ook al zonder harde schijven. Het gevolg is dat een gemiddelde thin client hooguit enkele watts verbruikt, een fractie van een gewone pc. Reken dus maar uit hoeveel je bespaart als je er zo honderden of duizenden hebt draaien. Thin cliens vormen dus een sterk groen argument inzake stroomverbruik. Bovendien neemt een thin client veel minder ruimte in beslag op de werkplek dan een traditionele pc en ook dat is mooi meegenomen.

Virtuele desktops

Een bedrijfsnetwerk met thin clients bestaat in feite uit een netwerk van consoles (terminals of KVM's: toetsenbord, muis en scherm) waarop we de desktop van een elders draaiend platform tevoorschijn toveren. Dat elders draaiend platform kan een applicatieserver zijn. Dat was tot dusver dan ook de belangrijkste toepassing voor thin clients. Applicatieservers gebaseerd op Windows Terminal Services hebben echter allerlei beperkingen in verband met prestaties en hoge-beschikbaarheid. Dat schrikt sommigen af of noopt ze zelfs om terug te keren naar gewone desktops met alle nadelen die daarbij horen. De laatste jaren zijn virtuele desktops echter steeds populairder geworden. Dat veroorzaakte een ware boom in de toepassingen en de herontdekking van thin clients. Virtuele desktopomgevingen kunnen immers veel makkelijker en beter geschaald worden, zodat flessenhalzen voor wat betreft de hardwareprestaties tot het verleden behoren. Bovendien kennen deze virtuele omgevingen zeer volwassen en betrouwbare hoge-beschikbaarheidsoplossingen.
De meest populaire virtuele omgeving voor VDI's (Virtual Desktop Interface) is uiteraard VMWare vSphere. VMWare gebruikt een eigen protocol om thin clients met zijn virtuele machines te laten communiceren. In Windows zit zelf ook een protocol ingebouwd om een desktop op afstand te besturen: RDP. Een thin client moet die protocollen ondersteunen en dat kan op twee manieren: met of zonder broker (makelaar). Het bekendste voorbeeld van een protocolmakelaar is de Oracle Sun Ray oplossing, of de Zero Thin Client van Fujitsu. Dat gaat over een erg domme terminal waar helemaal niets op geconfigureerd hoeft te worden en die dan uitsluitend met een makelaarserver communiceert. De makelaarserver zorgt dan voor het contact met de applicatieserver of de VDI-omgeving.
Bij de oplossing zonder makelaar moet de thin client zelf de intelligentie aan boord hebben voor alle benodigde protocollen. Het is dus zelf een kleine computer. Die is dan bij voorkeur op Linux gebaseerd. Met Windows kan ook, maar voor thin clients raden we dat echt af, omdat veel van die ‘rijkere' thin clients ook kunnen internetten en dus vatbaar zijn voor malware terwijl ze onvoldoende systeembronnen hebben om ze daartegen te kunnen beschermen.

Sticks

Een thin client op een usb-stick of -geheugenstaafje kan op elke pc, notebook of netbook draaien als thin client. Als je dat doet met een desktop-pc of notebook, vervalt natuurlijk het ecologische voordeel. Zelfs bij een oude pc is dat zo, want ook die verbruikt veel meer dan een gewone thin client. Waarom zou je dan een thin client op een usb-stick gebruiken? Omdat het erg makkelijk is voor mensen die geen vaste werkplek hebben of zeer mobiel zijn in of buiten hun bedrijf. Ze nemen hun stick mee, pluggen die een willekeurige computer in, starten het apparaat op en krijgen meteen hun eigen bedrijfsdesktop te zien. Er zit zelfs een veiligheidsaspect aan, want wie de stick niet fysiek in handen heeft kan op geen enkele manier bij de virtuele desktop van de betrokken gebruiker.

Het kan ook erg nuttig zijn voor bedrijven die overwegen over te schakelen op thin clients. Met behulp van usb-sticks kunnen we de thin-clientfunctionaliteit immers testen, terwijl de normale pc's of notebooks toch beschikbaar blijven en niet veranderd worden. Nog leuker: je kunt zo'n thin client stick probleemloos en honderd procent veilig gebruiken op een computer die mogelijk met malware besmet is. De stick werkt bovendien ook op oude pc's zonder harde schijf, met een kapotte harde schijf of die om wat voor reden dan ook niet meer kunnen starten van hun harde schijf. Wel even opletten, want als je te ver terug gaat in de tijd, dan kunnen pc's van voor pakweg 2003 mogelijk niet starten van een moderne GB-usb-stick. In zo'n geval is het meestal probleemloos mogelijk de thin client op een stick te herinstalleren op een cd-r en dan van dat blinkende schijfje te starten.

Oplossingen

Er blijken niet zoveel commerciële aanbiedingen van thin clients op een usb-stick te zijn. Dat heeft er natuurlijk mee te maken dat zowat alle fabrikanten van thin clients een stuk hardware verkopen. Een thin client op een stick is software en daar is veel minder of misschien zelfs niets aan te verdienen. Van de in ons land bekende producenten van thin clients vonden we alleen maar een normale thin client oplossing bij Igel. Fujitsu heeft ook een Zero Thin Client op usb, maar die maakt gebruik van een makelaarserver en wijkt dus zozeer af van de premisse voor dit artikel dat we die te zijner tijd in een apart artikel zullen bespreken.

Bij de vrije software is er heel wat meer keuze. Zo kunnen de meeste desktop-Linuxen standaard al als thin client werken. En heel wat desktop-Linuxdistributies hebben een 'live editie': een cd of usb-stick die startbaar is en een complete desktop toont waarmee je kunt werken zonder dat het besturingssysteem eerst geïnstalleerd moet worden. We vonden twee open source oplossingen die zich echt als thin clients presenteren: ThinStation en OpenThinClient. We hebben voor dit artikel daarom onderzocht hoe de commerciële oplossing van Igel zich verhoudt tot beide opensource-oplossingen.