De bedrijven die de top 3 van de Computable 100 vormen, zijn ook de drie meest innovatieve ondernemingen volgens ict-professionals. Google, Apple en Microsoft innoveren ieder vanuit hun eigen oorsprong.
Een internetbedrijf, een hardwarefabrikant en een softwaremaker. Natuurlijk kunnen we Google, Apple en Microsoft al lang niet meer het etiket opplakken dat hun oorsprong verraadt, maar het valt wel op dat de volgens ict-professionals drie meest innovatieve bedrijven ieder een andere route hebben gekozen om te komen waar ze nu zijn. De top 3 van de algemene Computable 100-lijst bestaat uit dezelfde spelers als die van de grootste vernieuwers, al is de volgorde net iets anders. Google staat bij allebei bovenaan, maar anders dan bij de 'hoofdlijst' volgt Apple met slechts een kleine voorsprong. Het gat tussen de nummers 2 en 3 is veel groter: Microsoft haalt slechts 60 procent van de innovatiescore van Google.
Cloud, duurzaamheid, het nieuwe werken
De top 3 is ongewijzigd ten opzichte van vorig jaar en ook de nummer 4, Cisco, stond vorig jaar op die plek. Het is moeilijk te beoordelen of dat iets over het innovatieklimaat zegt. Misschien is een tijd van economische tegenwind niet de beste tijd om te innoveren.
Welke initiatieven maken een bedrijf innovatief volgens ict-professionals? Clouddiensten doen het nog steeds goed, getuige de toppositie van Google. Ook hoeft niet iedere innovatie per se te slagen (Wave, Buzz) om een bedrijf te waarderen. Apple doet het op een andere manier en wist met nieuwe hardware (iPad) het nieuws te halen. Microsoft bracht, naast nieuwe puur zakelijke software, Windows 7 uit en viel daarmee gunstig op, ondanks een beperkte mediacampagne. Het innovatieprogramma van de hoogste binnenkomer in de top 20, Atos Origin, vat de belangrijkste innovaties van de laatste tijd mooi samen: clouddiensten, het nieuwe werken, duurzaam ondernemen.
Sterke top
Buiten de top 3 zijn de scores in deze lijst overigens relatief laag. Zo haalt Cisco slechts een derde van Googles score. De nummer 10, Intel, komt niet verder dan 11,5 procent van de score van de nummer 1.
IBM haalt dit jaar wel de top 5 en HP stijgt twee plaatsen naar 6. De opvallendste stijgers binnen de top 20 zijn Capgemini en EMC. Atos Origin en Accenture staan dit jaar voor het eerst in de top 20, op respectievelijk 12 en 13. Ook Samsung (17) en Afas (20) zijn nieuw. Ziggo, NetApp, Siemens en SURFnet stonden vorig jaar wel bij de bovenste 20, maar halen het dit jaar niet.
De tijd dat TomTom als grote innovator werd gezien, ligt (voorlopig) achter ons. 's Lands trots daalt van de 5e naar de 7e plaats. Ook Intel, SAP en Dell dalen flink. De grootste duikeling maakt het eveneens Nederlandse KPN/Getronics: vorig jaar goed voor de 11e plaats, dit jaar acht plaatsen omlaag.
Google: niet eerst uitgaan van het verdienmodel
Nog altijd wordt Google door ict-professionals gezien als het meest innovatieve bedrijf. Dit jaar zit de nummer 2 het internetbedrijf echter flink op de hielen. Was de overmacht van Google op dit gebied vorig jaar enorm, dit jaar behaalt Apple bijna 90 procent van de score van de nummer 1. 'Apple doet het goed. Het is echt een innovatief bedrijf', zegt Erik de Muinck Keizer, Head Benelux van Google Enterprise. Om daar de wellicht logische conclusie aan toe te voegen dat innovaties altijd goed zijn om de wereld scherp te houden.
Dat niet alle innovaties van Google even succesvol zijn, is het natuurlijke gevolg van de grote vrijheid die werknemers bij het bedrijf hebben om experimentele toepassingen te ontwikkelen. 'Vervolgens mag de buitenwacht ermee aan de slag. Als blijkt dat de adaptatiegraad toch minder is dan we verwachtten, trekken we onze conclusies. Wave sloeg helaas niet aan, dat gold bijvoorbeeld ook voor sociaal netwerk Orkut, al werd het in Brazilië wel gewaardeerd. Een innovatie die juist heel erg aanslaat, is Android.
De buitenwereld stelt het op prijs als we energie steken in zaken waar gebruikers daadwerkelijk iets aan hebben. We kijken eerst of onze diensten op grote schaal kunnen worden aangeboden, daarna kijken we pas naar het verdienmodel. In de zoekmachine zat in 1998 ook nog geen verdienmodel.'
'Wij bepalen niet wat de buitenwereld moet doen. Met één klik kom je tegenwoordig bij de zoekmachine van een andere fabrikant. Wij bepalen niets.'
Google mag dan wars zijn van vendor-lock-in, de zorgen die veel gebruikers om hun privacy hebben, kunnen nog wel van invloed zijn op het bedrijf. De Muinck Keizer: 'Het is logisch dat mensen daar bezorgd om zijn. Wij zouden volstrekt ongeloofwaardig zijn als we wat dat betreft een scheve schaats zouden rijden. We voldoen aan alle wetgeving, die binnen de EU zelfs strenger is dan daarbuiten. Privacy en security zitten in onze genen. Je moet niet vergeten dat door de samenwerking tussen onze servers de informatie wordt versnipperd en niet alles zomaar op één plek staat.
Nieuwe innovaties staan zeker op stapel, maar Google heeft, overigens net als Apple, een goede traditie die niet lang van tevoren aan te kondigen. Volgens De Muinck Keizer kunnen we de komende tijd weer technologisch nieuws verwachten. Ook zijn er innovaties voor het bedrijfsleven te verwachten.
Capgemini: innovatie vanuit toepassingen
Als een vaste waarde staat Capgemini (inclusief onderdeel Sogeti) stabiel op de zesde plaats in de eindlijst van de Computable 100. In de lijst van meest innovatieve bedrijven stijgt het de ict-dienstverlener van 14 naar 8. Zes plaatsen winst in deze lijst is niet alleen forse winst, Capgemini staat daarmee bovendien hoger dan de bedrijven die het als zijn directe concurrenten beschouwt. Vooral dat laatste is een aangename constatering, zegt operationeel directeur Technology Services Engbert Verkoren. 'Partijen die in deze lijst boven ons staan, zijn vooral productgeoriënteerd. Hun erkenning als innovatoren vind ik voor de hand liggen. Vanzelfsprekend innoveren wij ook, maar dan vanuit toepassingen.'
Cloud computing is onvermijdelijk een van die gebieden waarop de meeste innovaties plaatsvinden. Verkoren: 'Al voordat het woord bestond, waren wij er actief in. Begin 2010 startte Capgemini een internationale divisie die organisaties adviseert op het gebied van cloud computing. Maar cloud is geen heilig woord. Verkoren: 'Er vindt bijvoorbeeld ook heel veel innovatie plaats op het gebied van business intelligence management. Hoe maak je een organisatie intelligenter? Net als bij cloud computing heeft Capgemini op dit vlak ook alle internationale expertise in één divisie gebundeld om innovaties sneller naar de markt te kunnen brengen.'
'Ook intern doet Capgemini het nodige om innovatief te zijn. Bijvoorbeeld door kennisuitwisseling via blogs en social media. 'Met Yammer (een communicatiemiddel vergelijkbaar met Twitter, maar bedoeld voor interne communicatie, MV) wisselen een jaar na de introductie wereldwijd al ruim 13.000 mensen kennis uit, onder wie ook onze CEO. Uiteindelijk gebruiken we die kennis ten behoeve van onze klanten.' Daarnaast is het volgens Verkoren belangrijk samen met de klant tijd en geld te investeren om innovatieve oplossingen met behulp van technologie te realiseren. Een voorbeeld in de retailsector is een groot RFID-project in samenwerking met Schuitema. Verkoren: 'Zo zijn bijvoorbeeld groenten te volgen vanaf het moment dat ze van de boer komen totdat ze in de winkel liggen. Deze technologie is ook in andere sectoren te gebruiken. Bijvoorbeeld voor de logistiek in ziekenhuizen. Je kunt ook bloedzakjes taggen om zo de temperatuur te blijven meten en te zien waar ze zich bevinden.'
Volgens Verkoren bieden economisch mindere tijden zoals die achter ons liggen ook kansen voor innovaties. 'De behoefte van klanten hun businessprocessen te optimaliseren en daardoor succesvoller te zijn in hun primaire processen, is groter dan ooit.'
Atos Origin: ieder kwartaal een nieuwe innovatie
'Onze nieuwe CEO Thierry Breton zag dat er erg veel kennis verspreid was over het hele bedrijf, maar dat die niet altijd werd gedeeld. Hij beschouwde het als zijn taak om die mogelijkheden voor innovatie boven water te krijgen', zegt Rob Pols, CEO van Atos Origin Nederland, dat dit jaar van buiten de top 20 naar de twaalfde plek stijgt in de lijst van meest innovatieve ict-bedrijven . 'Om de verspreide kennis naar buiten te brengen, werd een scientific community opgericht bestaande uit dertig van de beste wetenschappers. Breton, die zelf ook ingenieur is, is daarbij ook aanwezig. Zij kijken naar trends in de markt. Die informatie gaat naar verkoopteams en naar medewerkers en uiteindelijk naar klanten. Thierry Breton heeft verkondigd dat het bedrijf iedere drie maanden een innovatieve oplossing voor een thema zal aandragen. Dat heeft al een aantal interessante projecten opgeleverd. Met Innovation@Work zijn we naar het nieuwe werken gaan kijken, met naast de dertig medewerkers van de scientific community ook dertig medewerkers van onder de dertig jaar. Daarbij zijn alle aspecten van werken aan de orde gekomen, van werving en selectie tot leiderschap.' Andere oplossingen die uit deze bijeenkomsten naar voren kwamen, zijn Atos Sphere, clouddiensten en Ambition Carbon Free-oplossingen voor groene it-diensten en Atos WorldGrid, een bedrijfsonderdeel dat een compleet aanbod aan intelligente energieoplossingen biedt voor nutsvoorzieningen die voorzien in een hoge energie-efficiëntie en CO2-reducties.
Samsung: niet alleen financieel sterk
Samsung is een van de opvallendste stijgers in de Computable 100. Mazars Berenschot kende het bedrijf een uitstekende financiële score toe, waarmee het de tweede plaats in de lijst van financieel krachtigste bedrijven behaalt. Daarnaast komt Samsung ook binnen in de top 20 van meest innovatieve bedrijven, op de 17e plaats. Het bedrijf is met veel succes actief op de markt van mobiele telefoons, met zowel Android-toestellen als telefoons die Windows-software draaien. Het bedrijf heeft al telefoons aangekondigd die LTE (Long Term Evolution), de beoogde opvolger van UMTS ondersteunen. Hoewel Apple de laatste jaren wordt gezien als de kampioen vernieuwing op smartphonegebied, brengt ook Samsung de nodige innovaties, met technieken voor de besturing van smartphones en nieuwe tabletcomputers.
Daarnaast wist het bedrijf veel marktaandeel te winnen op het gebied van printers en multifunctionals. Misschien niet de meest innovatieve markt, maar wel een waar het afgelopen jaar een flinke groei in zat. Al met al reden genoeg om het Zuid-Koreaanse megabedrijf als een belangrijke innovatieve partij te bestempelen.
Tele2: breedband en concurrentie op de kabel
Nog niet in de top 20 van meest innovatieve bedrijven, maar wel dicht in de buurt, op de 23e plaats, staat het Zweedse Tele2. Dit telecombedrijf is op de zakelijke markt steeds meer in beeld. Zo nam het de zakelijke breedbandaanbieder BBned over en verwierf het eerder dit jaar vergunningen voor de 2,6 GHz-frequentieband en werkt aan een snel 4G-telecomnetwerk.
De meeste aandacht haalde Tele2 de afgelopen maanden toch naar zich toe doordat het met de traditionele kabelbedrijven wil gaan concurreren om de gunst van de tv-kijker. Het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) oordeelde in augustus dat kabelaars niet kunnen worden verplicht om concurrentie op hun netwerk toe te laten. Dit terwijl de OPTA in 2009 nog bepaalde dat de markt voor doorgifte van radio en tv moest worden opengebroken. De aanbieder heeft al laten weten hoe dan ook actief te zullen worden op de kabelmarkt. Wordt vervolgd, en hoe vaker het bedrijf het nieuws haalt, hoe beter dat zal zijn voor de naamsbekendheid en wellicht voor het imago als innovator.
