Veel onderdelen van de Algemene Rijksvoorwaarden bij IT-overeenkomsten (Arbit) zijn niet evenwichtig. De aansprakelijkheid van de leverancier is onduidelijk omschreven, er wordt bij geschillen niet gesproken over het veelgebruikte mediation, de escrow-regeling is te eenzijdig en het herkomstonderzoek voor open source leveringen is onredelijk. Dat schrijft ict-jurist Frits Mutsaerts in een bijdrage voor Computable.
De nieuwe Rijksvoorwaarden werden begin juli 2010 gepubliceerd in de Staatscourant. Het is de bedoeling dat alle instellingen van de rijksoverheid de voorwaarden gaan gebruiken bij de contracten die zij afsluiten met leveranciers van ict-hardware, -software en -diensten.
Mutsaerts concludeert in zijn analyse dat bij de Arbit-voorwaarden ict-bedrijven goed moeten nadenken voordat ze met de overheid in zee gaan. Veel bepalingen zijn ongunstig voor leveranciers doordat de overheid ze te onduidelijk of te eenzijdig heeft geformuleerd.
Klassieke vormen
De ict-jurist van het advocatenkantoor Banning Advocaten schrijft dat de Arbit 'vooral de meer klassieke vormen van it-contracten regelen'. Ze zeggen volgens hem juridisch niets over modernere vormen van dienstverlening, zoals software as a service, cloud computing en de integratie van informatietechnologie en telecommunicatie.
Sinds de publicatie hebben diverse juristen, het programmabureau Nederland Open in Verbinding en brancheorganisatie ICT~Office geconstateerd dat de bepalingen niet zonder meer bruikbaar zijn. Vooral het ontbreken van voorwaarden voor de levering van open source producten leidde tot veel ophef.
Later bleek dat het ministerie van Binnenlandse Zaken er bewust voor heeft gekozen om bepalingen over open source leveringen in eerste instantie niet in de Arbit op te nemen. In het najaar van 2010 verschijnt daarover een los addendum.
Mutsaerts’ bezwaren
Aansprakelijkheid: leveranciers zijn per aanspraak schadeplichtig tot een bedrag van vier maal de contractsprijs. Meerdere aanspraken zijn echter mogelijk. Mutsaerts: 'De vraag wat precies één aanspraak is, is tamelijk arbitrair.'
Geschillen: mediation is in de ict een gebruikelijke methode om geschillen te slechten. Mutsaerts: 'Het is een gemiste kans dat de Rijksvoorwaarden geen enkel woord wijden aan mediation als wijze van geschillenoplossing.'
Escrow: leveranciers moeten altijd een kopie van de broncode kunnen deponeren bij een onafhankelijke partij, zodat de opdrachtgever hem later zelf kan gebruiken voor herstel of onderhoud. Als een leverancier zelf niet over de broncode beschikt (bijvoorbeeld als softwaredealer), is dit volgens Mutsaerts echter niet mogelijk.
Herkomstonderzoek: leveranciers die open source software gebruiken, moeten onderzoeken of andere partijen die aan de software hebben bijgedragen, eigendomsrechten kunnen claimen. Mutsaerts: 'Geen leverancier kan met de beste wil van de wereld aan die eis voldoen.'
Garanties: leveranciers moeten gedurende een jaar na acceptatie gebreken gratis herstellen. Dit geldt zelfs als de gebreken het gevolg zijn van onjuiste of onvolledige specificaties van de overheid, aldus Mutsaerts.