Voormalig programma-manager van Open.Amsterdam Stephan Wildeboer werkt voor programmabureau Nederland Open in Verbinding (NOiV) aan een meetlat waarmee overheden kunnen vaststellen hoe interoperabel en leveranciersonafhankelijk ze zijn. Daarnaast komt er een open implementatiestrategie voor open werkplekken voor overheden. Wildeboer: 'Welke stappen moet je gaan zetten om je organisatie gereed te maken om een open werkplek te kunnen ontvangen?'
Adviseur Wildeboer van Verdonck, Klooster & Associates vindt het jammer dat overheden 'het wiel steeds opnieuw uitvinden'. 'De kennis die we hebben opgedaan bij Open.Amsterdam, ook al is dat project nu op de lange baan geschoven, is zó waardevol', vindt hij. 'We zijn daar tegen zoveel praktijkproblemen aangelopen en hebben zoveel oplossingen ontwikkeld. Ik zou het zonde vinden als dat ergens anders weer opnieuw moet worden gedaan.'
OpenWijzer
Wildeboer presenteert de 'OpenWijzer' voor het eerst tijdens een 'voorlopersbijeenkomst' van NOiV op donderdag 17 juni in Utrecht. Behalve aan een meetlat, werkt Wildeboer voor NOiV ook aan de beschrijving van een generieke implementatiestrategie voor open werkplekken, onder de werknaam OpenWerken. 'Ik ben aan boord gekomen om een gezamenlijke implementatie-aanpak voor open werken binnen de overheid te formuleren', zegt hij. De aanpak is gericht op bestuurders: 'Organisaties kunnen ermee bepalen hoe open ze willen zijn, en die keuze vervolgens doorvoeren in de selectie van hun software en hele ict-huishouding. De centrale doelstelling daarbij is: welke stappen moet je gaan zetten om je organisatie gereed te maken om een open werkplek te kunnen ontvangen?'
ODF-plugin
Volgens Wildeboer heersen er veel misverstanden bij lokale overheden, bijvoorbeeld over de openheid van licentiemodellen. Wildeboer: 'Daar bestaan heel veel gradaties in. Software kan gebaseerd zijn op open broncode, maar uiteindelijk toch gesloten zijn. Mensen begrijpen bijvoorbeeld niet dat Oracle opeens wil dat er voor die ODF-plugin betaald gaat worden. Ze zeggen: maar dat ding was toch open source? Nee, dat ding werd gratis beschikbaar gesteld, en dat ding kost nu geld. Dat is een voorbeeld van wat er kan gebeuren met een product waarvan je dacht dat het open was.'
De OpenWijzer van NoiV waar Wildeboer aan werkt moet daarom niet alleen de interoperabiliteit, platform- en databaseonafhankelijkheid van software scoren, maar bijvoorbeeld ook de openheid van het licentiemodel.
‘Open source geen doel op zich’
Wildeboer legt uit: 'Open source is geen doel op zich. Leveranciersonafhankelijk kun je via openbronsoftware bereiken, maar ook grotendeels via platformonafhankelijkheid. Dus als jij een pakket hebt dat werkt op verschillende besturingssystemen, ben je al veel vrijer. Dan ben je misschien nog wel gebonden aan dat pakket, maar je kan in ieder geval je platform veranderen. En als je bijvoorbeeld een systeem selecteert dat én met MS Office én met OpenOffice kan werken, dan ben je ook al weer een stukje opener.'