‘De microprocessor is dood’

De microprocessor heeft in zijn huidige vorm niet veel toekomst meer. Dit stelt technologiedirecteur Greg Papadopoulos van Sun Microsystems. Hij gaf vorige week op het Microprocessor Forum uitleg over Suns plannen voor processoren met meerdere kernen en throughput computing.

Technologiedirecteur Greg Papadoupolos voorspelt dat microprocessoren de komende jaren verdwijnen om plaats te maken voor microsystemen; processoren met meer en meer functies geïntegreerd.

De centrale microprocessor, zoals de Ultrasparc III, is een ontwerp dat op termijn niet meer valide zal zijn, aldus Sun Microsystems’ technologiedirecteur.

Papadopoulos beweerde in zijn toespraak dat tegen 2010 de hedendaagse centrale microprocessoren worden vervangen door computers die compleet zijn geïntegreerd op een enkele chip. Die overgang van microprocessor naar microsysteem gebeurt nu al deels met de overname van diverse taken door de cpu en de toenemende integratie in cpu-chipsets. De Sun-cto trekt de lijn van die trend verder door om op zijn voorspelling uit te komen.

Ultrasparc IV

Serverleverancier Sun werkt dan ook aan processoren die meerdere kernen en gespecialiseerde uitvoeringseenheden in zich dragen. De eerste concrete producten die hieruit voortkomen zijn de aanstaande Ultrasparc IV-processoren, codenaam Jaguar, met elk twee processorkernen en een minimumkloksnelheid van 1,2 GHz. Analisten achten 2 of zelfs 3 GHz mogelijk als uiteindelijke snelheid. Sun zelf schat dat het prestatieniveau van de Ultrasparc IV anderhalf tot twee keer zo hoog is als dat van een Ultrasparc III op dezelfde kloksnelheid.

Fujitsu toont Sparc64-plannen Fujitsu heeft op het Microprocessor Forum vorige week de toekomstplannen uiteengezet voor zijn Sparc64-processor. Die chip is een kloon van Sun Microsystems’ Ultrasparc-chip. Fujitsu – en de computerfabricerende joint venture Fujitsu-Siemens – zegt eind 2005 of begin 2006 op de markt te komen met de volgende generatie Sparc64-processor die is voorzien van twee chipkernen. De ontwerper wil deze processor produceren op een 90 nanometer productieproces met koper- en silliucium op isolatiemateriaal-technologie. Het streven voor de aanvankelijke kloksnelheid is 2,4 GHz, zegt productmanager Tom Donnelly van Fujitsu-Siemens. De Sparc64 VI-chip zal waarschijnlijk een snelheidsbereik hebben van 2,1 tot 2,6 GHz, afhankelijk van de productiekwaliteit.

Overigens is de vierde generatie Ultrasparc niet pin-compatibel met de huidige derde. Sunfire-machines met Ultrasparc III-processoren dienen voor een opwaardering zowel die chips als de systeemborden te vervangen. Dit ondanks het feit dat de nieuwe processoren in hetzelfde omhulsel worden geplaatst als hun voorgangers. Ultrasparc-fabrikant Texas Instruments (TI) heeft namelijk zijn 130 nanometer-productieproces, met koper- en laag-k-technologie, verfijnd waardoor de Ultrasparc IV meer transistoren heeft in dezelfde fysieke ruimte.
De chips gaan begin komend jaar in productie en worden in de eerste helft van 2005 gevolgd door een verbeterde uitvoering. TI produceert die op 90 nanometer met koper-, laag-k- en ook strained silicon-technologie, waardoor de snelheid flink omhoog kan. Later in 2005 wil Sun een acht-kern processor uitbrengen, codenaam Niagara.

Doorvoer

Na de eerste Ultrasparc IV-chips volgt eerst nog de Gemini-processor met eveneens een dubbele kern, die elk weer zijn voorzien van multithreading. Die toekomstige chip doet qua processortechnologie echter een stap terug. Sun gebruikt namelijk de afgeslankte i-uitvoering van zijn oudere Ultrasparc II-processoren en niet de III- of IIIi-chips. Prototypes van de Gemini worden nu getest op kloksnelheden van 1 en 1,2 GHz en verbruiken maximaal 32 Watt. De Gemini-chips zouden wel pin-compatibel zijn met de i-uitvoering van de Ultrasparc III, codenaam Jalapeno.

Sun gebruikt de i-uitvoering van zijn oudere Ultrasparc II-processor voor in de aanstaande Gemini-processor die twee processorkernen heeft.

Sun ontkent dat er sprake zou zijn van een processorstap terug. Het bedrijf benadrukt juist dat het belangrijk is om te kijken naar de totale doorvoersnelheid van een systeem. Daarbij is de kloksnelheid van de processor ondergeschikt aan de aanvoer- en verwerkingssnelheid voor de data.
De Unix-leverancier ontwikkelt onder de noemer throughput computing chips die zoveel mogelijk instructies tegelijk kunnen verwerken. Op de langere termijn zien onderzoekers van Sun dan ook nut in chips die asynchroon werken, dus niet onderworpen aan één centrale processorklok waarbij de verwerkingssnelheid wordt gedicteerd – en beperkt – door de kloksnelheid. Vandaar ook de focus op processoren met meerdere kernen die elk verschillende programma-threads afhandelen. Sun doet dit overigens niet als enige; IBM heeft met zijn Power4 al een twee-kern processor en ook Intel en Hewlett-Packard hanteren deze aanpak.< BR>