Ict-overnames en -investeringen zijn in. Het afgelopen vierde kwartaal sloot in stijl af met de meeste geregistreerde transacties van 2010 op de Nederlandse ict-markt. Vooral nichepartijen in het midden- en kleinbedrijf zochten naar strategische versterkingen. Dit blijkt uit het kwartaaloverzicht van overnames, fusies en deelnemingen dat financieel adviesbureau Mazars Berenschot Corporate Finance (MBCF) samenstelt met hulp van Computable.
Het vierde kwartaal van 2010 eindigde met vijftig geregistreerde transacties. Dat is meer dan het aantal in de drie voorgaande kwartalen (41 in elke driemaandelijkse periode), maar slechts twee meer dan in het slotkwartaal van 2009. 'Het was een actieve periode met een vergelijkbaar beeld als in het derde kwartaal: diverse management buyouts en investeerders die zich lieten gelden, overziet Ramon Schuitevoerder, adviseur van financieel adviesbureau MBCF. 'Een vruchtbaar kwartaal, maar niet uitzonderlijk, ook al leverde deze periode de meeste transacties op van de afgelopen vier jaar. De invloed van het seizoen speelt daarvoor nog een te grote rol. Partijen willen transacties graag nog voor het einde van een boekjaar geregeld hebben. Wil zo'n slotkwartaal echt bijzonder zijn dan moet het verschil met de voorgaande kwartalen groter zijn.'
Kapitaal
Het afgelopen kwartaal laat een dynamisch en gemengd beeld zien, zegt collega-adviseur Kevin Driesen van MBCF. Hij wijst op de management buyouts, de vervreemdingen, de actieve investeerders, doorstarts, de buitenlandse interesse maar ook de Nederlandse bedrijven die over de grens inkochten. 'Ormit is een typisch voorbeeld: Ordina wilde deze tak desinvesteren, omdat de opleidingsactiviteiten niet meer tot de kerntaken horen. Het zittende management heeft zijn kans gegrepen en het bedrijfsonderdeel overgenomen met steun van twee investeringsmaatschappijen: Van Lanschot Participaties en Berk Partners.'
Volgens Driesen is er kapitaal genoeg voorhanden voor interessante transacties. Van de vijftig deals in het slotkwartaal van 2010 zijn er tien door participatiemaatschappijen gedaan. Een opmerkelijke overeenkomst was die van Intel Capital, de durfkapitalist van de chipfabrikant, die tien miljoen euro investeert in Layar. Deze Nederlandse starter ontwikkelt producten op het gebied van 'augmented reality'. Daarmee worden visuele informatielagen getoond bovenop camerabeelden van mobiele telefoons.
Teleplan
Een andere, relatief grote beoogde kapitaaltransactie, komt voort uit het overnamebod van Gilde Investments Management dat voor 151 miljoen euro Teleplan International wil overnemen en van de beurs in Frankfurt halen. Driesen: 'Gilde verwacht dat Teleplan meer waarde creëert in een private omgeving dan op een publieke effectenbeurs.' Teleplan (wereldwijd ruim vijfduizend werknemers, omzet circa driehonderd miljoen euro) is een van oorsprong Duits bedrijf dat zijn hoofdkantoor echter op Schiphol heeft. Het is gespecialiseerd in de reparatie van computers, consumentenelektronica en mobiele telefoons. Gilde hield zich na een succesvolle periode een aantal jaar stil op de ict-markt maar is de afgelopen tijd weer behoorlijk actief geworden, stelt Driesen vast. 'Het kocht bijvoorbeeld de technische divisies van Ordina en Atos Origin en voegde deze samen tot Nspyre.'
Ariba en Quadrem
Een overname waarvoor in Nederland weinig aandacht was, was die in november 2010 van online marktplaats Quadrem International door Ariba, leverancier van inkoopsoftware, voor 150 miljoen dollar (deels contant/deels aandelen). Quadrem.com is vooral actief als online marktplaats waar kopers en verkopers uit de mijn- en bosbouw, olie & gas en industrie. Een Amerikaans getinte acquisitie, op het eerste gezicht. Het hoofdkantoor van Quadrem staat echter aan de Kabelweg in Amsterdam.
Niches
Schuitevoerder stelt vast dat in de afgelopen drie maanden met name ict-ondernemers in de middenmarkt en de onderkant van het mkb strategische overnames hebben gepleegd. 'Het gaat dan om nichespelers die hun positie via overnames op een snelle manier willen uitbouwen. Die partijen kunnen ook uit het buitenland komen, zoals de Duitse vastgoedautomatiseerder Aareon dat SG overnam, een ict-bedrijf voor de woningcorporaties.'
Hij wijst ook op de Noorse leverancier van boekhoud- en administratiesoftware Visma dat salarisverwerker DBS Business Solutions kocht. Achter Visma zit het Amerikaanse investeringshuis Kohlberg Kravis & Roberts (KKR). 'Dat is op kapitaalgebied de Champions League. DBS krijgt veel meer financiële slagkracht om de marketing en het verkoopkanaal te versterken. Visma heeft bijvoorbeeld in Nederland een paar jaar terug ook Accountview gekocht, de leverancier van online administratiesoftware voor het mkb. Die is het afgelopen jaar gegroeid als kool.'
Ruimte
De MBCF-adviseur beschouwt verder de overname van Pecoma door QNH als een mijlpaal in het vierde kwartaal van 2010. In zijn ogen ontstaat door het samengaan een van de grotere automatiseerders voor de middenmarkt. 'Van ict-dienstverleners met een grootte van 500 à 1000 man zijn er, naast de Detron-groep, niet zo veel. Ik had eigenlijk al eerder een consolidatieslag verwacht. Hier ligt nog veel ruimte voor ambitieuze ict-dienstverleners.'
Een ander opvallende deal is natuurlijk de inlijving van Hyves door de Telegraaf Media Groep. Media en ict groeien steeds meer naar elkaar toe. Het zoeken is nog naar het juiste business model om genoeg advertentie-inkomsten binnen te halen. 'Centrale vraag blijft hoe je het beste grote groepen mensen aan je kunt binden om daar geld mee te verdienen, zoals Amazon en Google doen.'
Zie voor PDF-versie: Meer informatie.