Atos Origin maakt zich op voor de Spelen

Ondanks tegenvallende omzetcijfers en afgebroken cao-onderhandelingen in Nederland, is ceo Rob Pols van Atos Origin druk met de voorbereidingen van de Olympische Spelen in Beijing. Computable sprak met hem.

Uw bedrijf is exclusief ict-dienstverlener van de Olympische Spelen in Beijing. Wat betekent deze opdracht voor jullie?
Het is een van de grootste projecten die wij doen. Er zijn er weinig waarbij we vierduizend man coördineren. Veel van onze medewerkers werken ter plekke mee aan de Spelen. Er is een kernteam dat een stuk voorbereidt, maar hoe dichter we bij de begindatum komen, hoe meer mensen er bij betrokken zijn. Ongeveer 25 daarvan komen uit Nederland. Wij stellen ze maximaal zes maanden vrij van andere werkzaamheden en als de Spelen achter de rug zijn, komen ze terug in hun functie.

Voor onze medewerkers geeft het project aan waartoe we in staat zijn. Op acht augustus 2008 om acht uur 's avonds beginnen de Spelen en moeten wij gewoon klaar zijn. Alles moet draaien en niets mag gehackt kunnen worden. We kunnen natuurlijk niet zeggen dat alles een uurtje later begint.

Het Olympische project heeft ook uitstraling op onze klanten. Ze reageren altijd positief en geïnteresseerd. Het is ook een gedurfd project, het grootste it-project in de sportwereld waarbij je onder hoge tijdsdruk werkt en de hele tijd zichtbaar bent. Als er iets misgaat, dan is onze naam er meteen aan gekoppeld. Ik ken voldoende ict-bedrijven die het nooit zouden doen, vanwege het risico op slechte publiciteit.

De Spelen lopen een verhoogd risico op cyberaanvallen. Wat doen jullie om die te voorkomen?
Die aanvallen gebeuren continu. Er vinden wel een miljoen onschuldige én serieuze pogingen per dag plaats om de Olympische systemen binnen te komen. Onze beveiligingssystemen hebben al die pogingen tot nu toe kunnen afweren. Bij de beveiliging gaat het niet alleen om hardware en software, maar ook om de processen. Je kunt de mooiste oplossingen inzetten maar als je het proces niet goed beheert of de verkeerde mensen neer zet, gaat het alsnog fout. En als het dan fout gaat moeten de backup-plannen klaarliggen.

De Olympische Spelen vinden op zeventig verschillende locaties verspreid over zeven Chinese steden plaats. Iedere locatie wil toegang hebben tot alle ict-, accreditatie- en toegangsystemen. Die zeventig locaties maken het veel complexer dan voorgaande Spelen.

Kunt u voorbeelden geven van toepassingen die speciaal voor de Spelen zijn ontwikkeld?
We hebben ook bij eerdere Olympische evenementen de ict verzorgd. Daarom kunnen we bepaalde kennis en systemen hergebruiken. Zoals INFO2008, ons systeem voor profielinformatie, tijden, wedstrijdgegevens en persoonsgegevens van alle tienduizend Olympische sporters. Vanaf dit jaar stellen we dat ook draadloos beschikbaar. En, speciaal voor verslaggevers, hebben we het Commentator Information System (CIS) met de meer resultaatgerichte informatie. Er zijn namelijk ook nog twintigduizend journalisten aanwezig.

Is de ict inmiddels klaar voor de Spelen?
Ja, al lang. We zitten al geruime tijd in de testfase. Alle systemen zijn inmiddels bevroren. Dat wat we wilden implementeren, is geïmplementeerd. En nu zijn we dus aan het testen, testen en nog eens testen, zodat we zeker zijn dat alles werkt tijdens de Spelen. Het gaat om ruim tweehonderdduizend testuren. Dat is immens als je weet dat iemand gemiddeld zestienhonderd uur per jaar werkt.

Hoe doet uw bedrijf het in China?
We zitten er al tien jaar en de kennis die wij daar hebben, gebruiken wij ook voor de ict van de Olympische Spelen. Atos wil in China graag een prominente positie innemen als ict-dienstverlener. Een paar maanden geleden hebben we een groot SAP-project binnengehaald bij ChemChina. Het is de eerste keer dat zo'n grote deal, en zo'n type deal, in het land werd afgesloten met een extern bedrijf. Normaal doen ze alles zelf. Ook consultancy is in China een onontgonnen markt en we verwachten er een grote groei van. Wij zien China bovendien als groeiend land voor offshoring, naast India, Suriname, Marokko en Brazilië.

In Nederland bleven de omzetcijfers afgelopen kwartaal achter bij die van de andere landenorganisaties. De omzet kromp met 0,7 procent. Hoe verklaart u dat?
In 2007 hebben we in Nederland een topjaar gedraaid, het beste jaar ooit qua de winst en het percentage nieuwe opdrachten. We waren zeer winstgevend en zijn dat ook in het eerste kwartaal van 2008. Er zijn echter twee factoren die een rol spelen bij de resultaten in het eerste kwartaal. Ten eerste willen we de winstmarge van de omzet hooghouden. We zoeken dus niet naar omzet door het snel verkopen van allerlei hardware, maar naar de verkoop van diensten en langetermijncontracten.

Bovendien hebben we in 2007 onze contracten met KPN vernieuwd. Zij willen de controle over de ict meer zelf doen. Het is de grootste klant van Atos Origin Nederland en nu valt dus een deel van de omzet weg omdat het werk weer bij KPN is ondergebracht. Het nieuwe contract heeft een totale waarde van iets minder dan 300 miljoen euro en een looptijd tot 2010. Als je KPN uit de cijfers haalt, dan zijn we 12 tot 14 procent gegroeid. Het fundament van ons bedrijf is dus gezond. Wij hebben dubbele winstcijfers en vertrouwen er op dat die percentages ook in 2008 worden gehandhaafd.

Uw bedrijf was veel in het nieuws in verband met de vastgelopen cao-onderhandelingen. Wat vindt u van de acties die de vakbonden de afgelopen maanden voerden?

Ik vind het moeilijk om er iets over te zeggen. Medewerkers hebben natuurlijk het recht te laten weten hoe ze over bepaalde zaken denken. Er moet een gesprek zijn tussen personeel en bedrijf. Het is alleen de vraag of de ingezette middelen de zaak verder brengen.

Wij hebben een goed voorstel neergelegd rond onze beloningsstructuur en andere elementen van het arbeidspakket. En daar zijn de vakbonden in principe mee akkoord gegaan. We zijn een aantal jaar geleden overeengekomen dat we over een aantal zaken met ze praten, maar niet over de loonparagraaf. Dat doen wij buiten de cao om in het septemberoverleg. Dat overleg én de cao-discussies hebben we gehad en wat wij binnen het cao-overleg hebben neergelegd, ziet er gewoon goed uit. Dan heb je het bijvoorbeeld over tarieven voor lease-auto's en flexibilisering van de secundaire arbeidsvoorwaarden.

De impasse die we nu hebben, gaat om een relatief kleine groep medewerkers die eigenlijk menen recht te hebben op meer loon. Dat vind ik onterecht, want anders zou ik dat wel veranderen. We belonen marktconform. Dat doen we op basis van een analyse van kwaliteiten, vaardigheden, opleiding, senioriteit en salarisschaal. We meten ten opzichte van de markt waar de medewerker zit, en daarop wordt hij beloond.

Als je boven in de salarisschaal zit, dan zal de verhoging procentueel lager zijn dan als je lager in de salarisschaal zit. Ik denk dat dat goed is. Wij geven mensen die carrière willen maken, goede mogelijkheden binnen Atos Origin, met een goed beloningspakket. Zoals bij ieder groot bedrijf zullen er best gevallen zijn waaraan je nog wat moet doen. Daarvoor stelden we half maart additioneel budget vrij.

Vindt u het ook goed als blijkt dat sommige medewerkers er netto op achteruitgaan en dus de inflatie niet gecorrigeerd zien?
De bruto-nettoberekening is altijd moeilijk omdat je met invloeden van buitenaf te maken hebt. Met name de Nederlandse staat, die zaken doorbelast. Het is niet de rol van Atos Origin om alles wat de Nederlandse staat aan belastingen vordert, te compenseren. Straks moet ik ook nog de verpakkingsbelasting compenseren. Dat is een discussie tussen de Nederlander en de staat en daar is Atos Origin geen speler in. Die bruto-nettoberekening die kan ik dus moeilijk maken voor iedereen. Wij betalen marktconform en geloven in gedifferentieerd belonen. Dat zijn de twee kernelementen van onze beloningsstructuur.

Wil Atos Origin van de hele cao af?
Wij zijn er niet op uit om de cao onderuit te halen en zijn continu bezig geweest om de bonden weer om tafel te krijgen. Maar als je de hele tijd als antwoord krijgt dat ze de door hen gewenste veranderingen als voorwaarde stellen, dan wordt dat een moeilijke discussie. Ook al zou je niet met de bonden in discussie gaan over de cao, je blijft praten over een totaal arbeidspakket. En daarvoor moet je toch een beleid hebben voor het hele bedrijf. Wij gaan niet een beleidje doen per persoon. (Een dag na dit vraaggesprek besloot de directie van de automatiseerder het cao-overleg definitief te staken, red.)

U bent iets langer dan een jaar de baas over Atos Origin Nederland. Wat heeft u tot nu toe voor uw personeel kunnen bereiken?
Ik heb gezorgd voor een meer open cultuur in onze organisatie, op basis waarvan we met elkaar over alles kunnen communiceren. Zo heb ik Aan-tafel-met-sessies geïntroduceerd, waarbij groepen van medewerkers in twee uur tijd alles ter tafel kunnen brengen. Ik heb tijdens die sessies ook wel vragen gehad over de cao-strubbelingen. Ze vragen zich dan af waar het heen gaat en hoe het eindigt. Uiteindelijk zijn er twee belangen: dat van de medewerkers en dat past in het belang van het bedrijf. Atos moet succesvol zijn om als goede huisvader te fungeren voor de medewerkers. En succes komt door het behouden van tevreden klanten.