Hesjes, toeters en fluitjes voor een betere CAO

Onder een Utrechts lentezonnetje hebben een paar honderd medewerkers van Atos Origin gestaakt voor een betere cao. “Willen we actie? Willen we keiharde actie?”

Al vroeg in de morgen zijn ze op pad gegaan, de kleine honderdvijftig Groningse medewerkers van Atos Origin. In drie touringcars rijden ze naar het hoofdkantoor van de ict-dienstverlener, dat in Utrecht staat. Ook vanuit Eindhoven is een bus onderweg en vanuit andere vestigingen vertrekken personenauto's, allen om op de stoep bij hun werkgever duidelijk te maken dat ze het niet eens zijn met de door hem voorgestelde cao-voorwaarden. Het is de eerste echte staking in geschiedenis van de Nederlandse ict-sector.

Uiteindelijk staat het grasveld vol met ongeveer tweehonderd stakers. Ze deinen op en neer op de deunen van de Zingende Fresia's. Hesjes, toeters en fluitjes worden uitgedeeld, iedereen is in een jolige bui. Snackwagen in de buurt en verklede dames delen koffie uit. Het zonnetje staat aan de strakblauwe hemel, het is lente.

Wel mogelijk

Rond kwart voor twaalf doet Nevin Demirtas de aftrap. De vakbondsvrouw van FNV Bondgenoten herhaalt nog maar eens kort waar het allemaal om te doen is: een minimale loonsverhoging van 3,5 procent en hervatting van de cao-onderhandelingen die eind februari strandden. "Het is niet dat de vakbonden willen staken. Júllie zijn het die ons oproepen een staking te organiseren." Ook Harrie de Vaan van de CNV Dienstenbond en Mark Capel van de kleine vakbond Qlix-IT sporen de toehoorders aan. Ze vertellen over de cao-besprekingen die daags ervoor succesvol zijn afgerond bij ict-bedrijf T-Systems. "Het is dus wel degelijk mogelijk!" De stakers joelen bij iedere sneer naar hun werkgever.

Daarna neemt de feestband De Zingende Fresia's het weer over. Ditmaal geen politiek correcte liedjes maar teksten met een onverbloemde knipoog naar het doel van de bijeenkomst. "Willen we actie, keiharde actie?", schelt herhaaldelijk melodieus uit de luidsprekers. "Handen omhoog en sjaaltjes in de lucht! Ook die kale meneer hier vooraan, bijna met de vut en toch nog 3 procent willen! Tjongejonge." De stakers vinden het prachtig, ze fluiten en toeteren hun longen leeg. "Actie actie!"

Groningen

Langs de kant slaan wat Atossers het geheel gade. Zij doen niet mee met de staking maar maken even een ommetje tijdens de lunchpauze. "Ik begrijp het allemaal wel, maar volgens mij betreft het slechts een kleine groep die problemen heeft met de cao-voorstellen van de werkgever. De meeste pijn zit in Groningen en niet hier in Utrecht", zegt de een. In Groningen werken veel mensen die de ict-dienstverlener in 2001 overnam van telecomreus KPN. "Atos Origin is zo'n groot en divers bedrijf dat je je kunt afvragen of het wel wenselijk is om een collectieve overeenkomst te treffen", overpeinst een ander.

Er is inderdaad een grote afvaardiging uit Groningen aanwezig op het grasveld. Een groepje noorderlingen vertelt vurig over hun zaak. "Het werk is hartstikke leuk en de collega's ook. Maar onze beloning is al vijf jaar slecht. Ik heb het idee dat we worden genaaid." Iemand anders roept dat hij al jaren geen enkele loonsverhoging heeft gehad. "Stel, je krijgt een andere functie. De eerste jaren blijf je op je oude salaris zitten, alsof je een soort proeftijd krijgt. En dat terwijl een nieuw aangestelde collega op die functie direct met een veel hoger salaris binnenkomt. Het is gewoon niet eerlijk."

Of de klantorganisaties van Atos Origin iets van de onrust en de staking merken, daar zijn de meningen over verdeeld. De argeloze toeschouwer haalt zijn schouders op. "Zoveel mensen zijn hier nu ook weer niet. Als we een heidag hebben, zijn meer mensen niet aan het werk. Ik denk dus dat klanten niets merken." De Groningers hebben daar andere ideeën over. "De klanten hebben er zeker wel last van. Ik weet toevallig dat er momenteel twee ‘severity 3 incidenten' zijn, die niet zonder ons kunnen worden opgelost. Dat krijgt Atos echt wel te horen hoor. En morgen moeten wij de brandjes weer blussen."

Steunbetuigingen

Aan het eind van de actie, rond een uur of twee, neemt FNV-voorzitter Henk van der Kolk nog even het woord. Hij vertelt dat hij steunbetuigingen heeft ontvangen uit verschillende Europese landen. "Vakbonden, collega's en tienduizenden ict'ers staan achter jullie." Ook in België en Spanje verlopen de cao-onderhandelingen tussen vakbonden en de lokale directie van Atos Origin stroef.

Afsluitend biedt Van der Kolk ruim tweehonderd geprinte e-mailoproepen aan aan Hans Blom, HR-directeur en Jos Blejie, vice president Managed Operations bij Atos Origin. Blejie neemt het pak in ontvangst en zegt dat hij hoopt dat het bedrijf en de bonden er toch snel uitkomen. Daarna loopt hij samen met Blom snel terug naar binnen. Er wordt gejoeld.