Woningcorporatie-automatiseerders NCCW en Centric hebben marktaandeel verloren aan hun kleinere concurrenten. Deze tendens zet zich het komende jaar voort. Dat blijkt uit een door HC&H Consultants opgesteld overzicht van leveranciers van primaire softwarepakketten voor corporaties met duizend verhuurbare eenheden en hoger. Beide partijen hebben een aantal selectietrajecten bij grote klanten verloren. Daarnaast mist NCCW een duidelijke oplossing voor het middensegment en ontbeert Centric een heldere toekomstvisie.
NCCW en Centric, twee van de drie grootste leveranciers van primaire bedrijfssoftware, blijven marktaandeel verliezen. HC&H Consultants heeft deze neergang berekend tot 1 januari 2012, aan de hand van afgeronde selectietrajecten van primaire informatiesystemen en de data waarop deze nieuw aangeschafte pakketten opgeleverd moeten worden. Implementatietrajecten in de corporatiewereld hebben vaak een lange doorlooptijd. HC&H is een organisatie- en ict-adviesbureau uit Hendrik Ido Ambacht dat is gespecialiseerd in advisering op het snijvlak van organisatie en ict bij woningcorporaties.
Verlies
Het adviesbureau heeft gekeken naar de markt van duizend vhe's (vhe = verhuurbare eenheid) en hoger. Die bestaat uit 320 corporaties met bijna 2,5 miljoen vhe's (woningen, kamers, ateliers, winkels, bedrijfsruimten, garageboxen e.d.). In totaal zijn er 430 woningcorporaties (bron: Aedes Branche in Beeld 2009). Op het marktsegment van kleine corporaties (minder dan duizend vhe's) is NCCW veruit de grootste leverancier en haalt het nog makkelijk contractverleningingen binnen.
De automatiseerder uit Almere heeft ook klanten in het middelgrote en grote segment, maar daar wist de concurrentie de afgelopen jaren behoorlijk wat aandeel weg te halen. Op 1 januari 2010 ondersteunde NCCW met zijn software nog in totaal 723.466 vhe's; op 1 januari 2012 is dat aantal gezakt tot 602.263. Procentueel gezien zakt het marktaandeel van 29 procent naar 24 procent. Wanneer het aantal klanten als eenheid wordt genomen, daalt het aandeel minder hard: van 45,3 naar 41,9 procent.
Cloud computing
‘De afgelopen jaren heeft het bedrijf na selectietrajecten een aantal grote klanten verloren', stelt Annelies van den Berg, directielid van HC&H. ‘In de afgelopen twee jaar is er veel gebeurd in het topsegment. Bijna alle grote corporaties hebben hun primaire bedrijfssysteem vernieuwd. Daarbij hebben met name NCCW en Centric marktaandeel verloren.' Daarnaast verliest NCCW in het middensegment (1000 tot 10.000 vhe's) vooral klanten door fusies, aldus Van den Berg. ‘Dat proces is nog niet afgerond. Er lopen nog diverse selectietrajecten bij gefuseerde corporaties waarbij NCCW op dit moment hoofdleverancier is.'
De HC&H-directeur merkt dat NCCW geen duidelijke oplossing heeft voor het middensegment. Waar het bedrijf de top van de corporaties kan bedienen met het pakket First Housing oefent het licht-gemoderniseerde BIS in vernieuwingstrajecten weinig aantrekkingskracht uit op middelgrote corporaties. ‘Aan de andere kant, NCCW biedt samen met Cordys een vernieuwende oplossing voor cloud computing met Cora als onderliggende architectuurstandaard. De Woningstichting Wageningen heeft hiervoor gekozen. Het ziet er veelbelovend uit, maar het concept moet zich nog wel bij woningcorporaties in de praktijk bewijzen.'
Overnamegerucht
Naast NCCW behoort Centric tot de verliezende partijen, maar dan op kleinere schaal. Het aantal vhe's zakt in de periode 2010-2012 van 491.222 naar 418.344, en het aantal klanten van 30 naar 26. Daar zaten een paar grote bij, en dat is ook het gevaar dat Centric de komende tijd loopt, vertelt Van den Berg. ‘Centric heeft aanloopproblemen gehad met de vernieuwing van Wocas/X. Die zijn voorbij maar het bedrijf mist een duidelijke toekomstvisie. Daar hoor je Centric niet over; wel roept de directie steeds dat zij een andere partij wil overnemen. Dat komt niet sterk over.'
Van den Berg ziet dat de automatiseerder in een negatieve spiraal terecht dreigt te komen. Het bedrijf heeft recentelijk drie bestaande klanten bij selectietrajecten verloren en haalt amper nieuwe klanten binnen. ‘In het topsegment lopen momenteel twee selectietrajecten: één rond het Eindhovense Woonbedrijf, een samengaan van SWS en Hhvl, en één van Eigen Haard in Amsterdam. Die eerste heeft 33.000 vhe's en is een NCCW-klant, de andere beheert 46.000 vhe's en is klant van Centric. Mochten deze woningcorporaties voor een andere leverancier kiezen dan heeft dit grote invloed op het marktaandeel van NCCW en Centric.'
Lachende derde?
Van den Berg telt naast deze twee grote tenders een twaalftal selectietrajecten bij middelgrote corporaties die nog lopen of net zijn gestart. Ook hier gaat het om overwegend klanten van NCCW of Centric. Een paar corporaties in deze aanbestedingen zijn van SG Automatisering, de op NCCW na grootste automatiseerder in corporatieland. Het bedrijf verloor ook marktaandeel als het gaat om het totaal verhuurbare eenheden omdat er één grote klant (Ymere) wegviel, maar zag daarentegen de groep klanten licht groeien. ‘Daar waar SG verloren heeft, komt dat omdat de vernieuwing van het pakket Tobias op zich liet wachten. Inmiddels is er een nieuwe oplossing, gebaseerd op Microsoft AX, die voor een deel al beschikbaar is. In 2011 is het product in zijn geheel klaar. Dan verwacht ik dat SG meer klanten kan gaan winnen. De kracht van SG is dat bestaande klanten bijna altijd tevreden zijn.'
Marktverdeling
Het overzicht van HC&H bevat niet alle primaire pakketleveranciers van corporaties die duizend of meer vhe's beheren. Er zijn een paar uitzonderingen. Zo werkt de corporatie SIB Woonservice (1000 vhe's) nog met het branchevreemde pakket Huismeester in combinatie met het boekhoudpakket Multivers van Unit4.
Dan is er nog de grotere woningcorporatie Talis (15.000 vhe's) uit Nijmegen. Die werkt met een SAP-template die oorspronkelijk is ontwikkeld door Capgemini. Deze ict-dienstverlener trok zich echter na problemen met de template terug uit de markt. Talis heeft daarna met SAP-specialist MyBrand (met hulp van de zusterbedrijven MyFood en MoveBeyond) een bruikbare SAP-oplossing kunnen realiseren. Inmiddels heeft Talis als aanvulling hierop delen van de Aepex SAP-oplossing Aetrium gekocht. Omdat MyBrand geen actieve leverancier op de corporatiemarkt is, is het Talis-overzicht aan Aepex toegeschreven.
