We weten niet of Ubuntu-producent Canonical het zo gepland had, maar de nieuwe versie 9.10 'Karmic Koala' verscheen net na de release van Microsoft Windows 7. Met heel wat minder verbaal geweld in de pers, weliswaar., maar dat maken we met deze test goed.
De basis van Ubuntu is de Linux-distributie Debian. Fabrikant Canonical, gevestigd op het eiland Man in de Ierse zee, bracht er allerlei verbeteringen in aan. Het oorspronkelijke doel van Ubuntu was dat het moest draaien op oudere computers in ontwikkelingslanden waar zich slechts weinig mensen een moderne pc met Windows kunnen veroorloven. Ubuntu is trouwens een Afrikaans woord (het komt voor in Rwanda, Burundi en Zuid-Afrika) en betekent zoveel als 'menselijkheid naar anderen toe'.
Over de jaren heen is Ubuntu gegroeid en hoewel het officieel nog steeds kan draaien op zeer beperkte hardware, raden we voor een desktopsysteem toch minstens de hardware aan die je ook voor Windows XP nodig hebt. Ubuntu bestaat in een desktop- en een serverversie. Deze laatste heeft geen grafische desktopomgeving en moet dus volledig via terminalsessies bediend worden. Daardoor kan die op nóg beperktere hardware draaien.
Keuze aan desktops
Ubuntu is er in drie verschillende desktop-edities met elk een andere grafische schil of desktop-omgeving. ‘Ubuntu' gebruikt de Gnome desktop, ‘Kubuntu' de KDE desktop en ‘Xubuntu' de XFCE desktop. Er zijn daarnaast nog een paar speciale desktopvarianten en ook door anderen samengestelde van Ubuntu afgeleide distributies waarvan Mint een erg populaire is. KDE lijkt het meest op Windows, XFCE het minst.
Welke desktopomgeving je kiest, is voornamelijk een kwestie van smaak. KDE is nogal hongerig qua systeembronnen. Gnome is minder hongerig en biedt meer variatie op de desktop. XFCE is de meest compacte desktop. Gebruik deze als Gnome toch te traag draait op de gekozen hardware. Gelukkig is het niet nodig om Ubuntu/Kubuntu/Xubuntu opnieuw te installeren als je een andere desktop wil proberen. Je kunt de drie desktops tegelijk installeren, afwisselen tussen de drie en als je een beslissing genomen hebt, de andere twee verwijderen.
Zowel desktops als servers bestaan in een 32-bit of een 64-bit versie. Voor de ingebouwde virtualisatie heb je de 64-bit editie nodig en een processor die hardwarevirtualisatie ondersteunt. Alle moderne cpu's van Intel en AMD bieden dit. Behalve de gewone desktop- en serveredities bestaat er vanaf versie 9.10 ook een speciale distributie voor netbooks: de Ubuntu Netbook Remix.
Serverversies
De serverversie van Ubuntu is erg compact. Niettemin kun je een nog compactere serverversie krijgen: JeOS ('just enough operating system' of een 'net genoeg besturingssysteem'). Deze vrijwel kaalgeplukte versie is bedoeld voor gebruik binnen virtuele omgevingen. De server heeft zoals eerder vermeld geen eigen desktopomgeving en je kunt dus alleen maar werken met terminalsessies en de Linux-opdrachtregel. De installatie is echter toch vrij makkelijk omdat er een installatiewizard is die je de keuze geeft tussen elf verschillende serverrollen. Die mag je overigens combineren. Na de wizard heb je een correct geïnstalleerd en geconfigureerd serversysteem zonder dat je één terminalbevel moet typen. Desgewenst kun je ook de gewenste pakketten manueel selecteren zonder een serverrol te kiezen.
De voorziene serverrollen zijn: cloudcomputer (zowel clusterserver als node), DNS-server, LAMP-server (Apache webserver inclusief MySQL en PHP), mailserver, OpenSSH server, PostgreSQL databaseserver, printserver, Samba fileserver (voor Windows clients), Tomcat Java server en ook nog als gastheerserver voor Virtuele Machines. Als je liever alles zelf vanaf een terminalsessie installeert, kun je ook alleen voor de OpenSSH serverrol kiezen: daarna kun je via ssh (secure shell) op afstand aan de server en alles installeren wat je maar wenst. De voorgekauwde rollen zijn bedoeld voor de meest voorkomende en meest populaire serversamenstellingen.
Onderhoud en ondersteuning
Een aantal andere producenten van Linux distributies hebben specifieke Enterprise varianten die niet gratis zijn en geleverd worden met onderhoudscontracten. Canonical pakt het iets anders aan. Er is een speciale lange-termijnondersteunde versie: de zogenaamde Ubuntu LTS-editie (LTS = 'Long Term Support'). Die verschijnt om de twee jaar. De vorige verscheen in 2008 en de volgende zal dit jaar verschijnen.
De gewone versies verschijnen twee keer per jaar: in april en in oktober. Ook al komt er dus om het half jaar een nieuwe versie uit, een willekeurige niet-LTS-versie krijgt wel gegarandeerd achttien maanden lang beveiligingsupdates. Bij de LTS-versies is dat drie jaar voor desktop- en vijf jaar voor serveredities. Als bedrijf kun je onderhoudscontracten afsluiten voor Ubuntu die je dan ook volledige ondersteuning bieden. Het etiket 'Enterprise' lijkt ons dan ook overbodig.
Karmische koala
Ondertussen is Ubuntu al aardig bekend vanwege de nogal rare versiebenamingen. De vorige versie heette 'Jaunty Jackalope' of zwierig krijgskonijn, nu hebben we de 'Karmic Koala' of karmische koala en in april verschijnt de 'Lucid Lynx' of heldere lynx. Het gaat om de eerste letters van die benaming. Canonical volgt voor iedere versie gewoon de letters van het alfabet. Het versienummer zelf bestaat uit het jaartal na 2000 gevolgd door de maand van uitgave (04 voor april en 10 voor oktober). De K-versie verscheen op 26 oktober 2009 en heet dus versie 9.10. De L-versie zal eind april 2010 verschijnen en wordt dus versie 10.04.
Nieuwigheden in de desktopeditie
Wat meteen opvalt in de desktopmenu's, is dat het vroegere 'Installeren/verwijderen…' vervangen is door 'Softwarecentrum'. Dat is een erg volwassen systeem om software te zoeken, te installeren of weer te verwijderen vanuit de softwarevergaarbakken van Ubuntu. Daar staan letterlijk duizenden applicaties in. Het vergaarbaksysteem staat ook vergaarbakken van derden toe. Eenmaal behoorlijk geauthenticeerd kunnen die dan ook via het Softwarecentrum geraadpleegd worden en gebeuren er ook automatische updates met de rest van Ubuntu mee.
Ook nieuw is 'Ubuntu One', een soort van op het internet ‘in de cloud' geplaatste en desgewenst gedeelde folder. Die kun je gebruiken voor back-up, synchronisatie en het delen van bestanden met anderen. Je kunt er ook notities en contacten mee synchroniseren tussen verschillende computers. Wij hebben geprobeerd Firefox-instellingen zoals geschiedenis en bladwijzers en e-mail uit te wisselen en daarvoor moesten we zelf wat scripts schrijven, maar het verliep allemaal probleemloos. Het is wel jammer dat Ubuntu One geen client voor Windows levert: daardoor kun je niets uitwisselen met Windows gebruikers. Naar we vernemen zou dat nog komen. We krijgen wel de indruk alsof Canonical Ubuntu One afgekeken heeft van DropBox, dat nog veel functioneler is en wel Windows clients biedt. Ubuntu One beperkt de opslagruimte overigens net als DropBox tot 2 GB.
Zoals gebruikelijk krijg je heel wat software standaard bij Ubuntu. Bij een nieuwe versie van Ubuntu zitten natuurlijk ook de laatste versies van die meegeleverde applicaties. Empathy zit erbij als nieuw standaardchatprogramma (in plaats van het vroegere Pidgin). Verder zijn de belangrijkste applicaties natuurlijk OpenOffice.org, Firefox, en Evolution (Outlook-achtig e-mailprogramma). Maar er is nog veel meer, te veel om hier op te sommen. Standaard kan Ubuntu overigens geen bedrijfseigen multimediaformaten afspelen omdat dat meestal moet met software of modules zonder openbare broncode of met beperkende licenties. Je kunt er wel voor kiezen om dat toch te installeren (zoals Sun Java, Adobe Flash, Microsofts WMV/WMA en nog heel wat andere), maar Ubuntu doet het dus niet standaard. De nieuwe Ubuntu ondersteunt ook standaard het snellere USB 3.0.
Nieuwigheden in de servereditie
In vergelijking met de vorige serverversie heeft de 9.10 Karmic Koala een fors bijgewerkte kernel en serverkern. Er is een directory stack en Single-Sign-On-gereedschappen voor een sterk verbeterde integratie met netwerkdirectorysystemen (ook Active Directory). De nieuwe server bevat verder Django, een volledig ondersteund kaderwerk voor functionelere webserveropties. Inzake virtualisatie is er een sterk verbeterde ondersteuning voor zowel Xen (gast) als KVM (host en gast), met onder meer een verbeterde cacheprestatie. De webbeheerinterfaceprotocols genaamd WBEM (web-based enterprise management) vereenvoudigen het koppelen met populaire enterprise-beheersystemen en uiteraard met Canonicals eigen beheersysteem Landscape (meer daarover straks).
In de wolken
Ubuntu speelt op de Cloud-hype in met de Ubuntu Enterprise Cloud of kortweg UEC die standaard voorzien is in Ubuntu Server. Deze cloudomgeving is volledig met open broncode en werkt met dezelfde api's als Amazon EC2, waardoor je met dezelfde gereedschappen als voor die commerciële cloudomgeving meteen je eigen privécloud kunt aanmaken. Zo'n privécloud geeft je alle voordelen van diensten op internet, maar zonder de risico's inzake veiligheid die een publieke cloud met zich meebrengt. Amazon voorziet ook Ubuntu 9.10 Server als een image op hun EC2-cloudomgeving. Dat geeft je de mogelijkheid om cloudsystemen te ontwerpen op UEC en die dan naadloos over te dragen naar Amazon EC2 voor publieke uitbating.
De UEC draait op software van Eucalyptus Systems en dient dus om een privécloud binnen je eigen bedrijfsnetwerk uit te bouwen. Omdat je zelf de beveiliging van je privécloud helemaal in handen hebt via firewalls en dergelijke, kun je ook een cloudomgeving uitrollen in omgevingen waar de bedrijfsregels of beveiligingsoverwegingen dat anders zouden verbieden. Canocal is niet uniek met zijn ondersteuning voor Amazon EC2: de meeste andere grote 'enterprise' Linux-distributies met Red Hat en Novell SuSE op kop bieden dit ook, maar voorzien standaard geen privécloud.
Beheer
Ubuntu servers kunnen centraal beheerd worden via Landscape. Dat is een webgebaseerd beheersysteem van Canonical. Op dit moment is dat nog redelijk lichtgewicht, omdat het voornamelijk dient voor systeembewaking en geautomatiseerde uitrol. Specifieke bewakingsmetingen kunnen toegevoegd worden via plug-ins in de Landscape client die op de te beheren systemen draait. Landscape is overigens alleen gratis als je een onderhoudscontract voor Ubuntu afsluit met Canonical. Verder heeft Canonical ook nog Lauchpad, een collaboratie- en projectbeheersysteem voor softwareontwikkeling. Maar zoals eerder aangegeven zitten er ook haken in het systeem voor andere populaire commerciële netwerkbeheersystemen.
Conclusie
Inzake functionaliteit en multimediaondersteuning is een Ubuntu desktop veel rijker uitgerust dan zijn Windows 7 tegenhanger. Ook het kostenplaatje oogt beter. Qua total cost of ownership (tco) kan Windows echt niet concurreren met Ubuntu. Als je niet afhankelijk bent van .NET omgevingen, houdt in feite niets je tegen om Ubuntu op de desktop te overwegen. Bij de servers biedt Ubuntu alles om appliances mee te bouwen, maar ook normale servers met allerlei diensten. De rollengebaseerde installatie is erg flexibel en gemakkelijk. En dat alles met een heel wat beperkter gebruik van systeembronnen en hardware dan een typische installatie van Windows Server 2008 of 2008 R2.
Productinfo
Product: Ubuntu 9.10 Karmic Koala
Producent/Leverancier: Canonical Ltd., IoM; www.ubuntu.com
Adviesprijs (excl. BTW): gratis, onderhouds- en ondersteuningscontracten beschikbaar.
Systeemvereisten: 32-bit of 64-bit platformen (zie lijst op de website van Ubuntu); voor hardwarevirtualisatie heb je een moderne 64-bit processor van Intel of AMD nodig.
De Kern
* Canonical biedt met Ubuntu een erg uitgebreide en goed ondersteunde Linux-distributie.
* Met versie 9.10 kun je snel en eenvoudig een beveiligde privécloud uitrollen.
QUOTE:
Mark Peter, 04-02-2010 19:27
Jammer dat hier niet de afzonderlijke versies besproken zijn, zoals:
Edubuntu; speciaal voor scholen,
Netbuntu; speciaal voor netwerk engineers,
Ubuntu Studio; speciaal voor audio/video editing
***Xubuntu; speciaal voor zwaar rekenwerk,***
Kubuntu; speciale KDE-versie, met extra KDE-applicaties
en zo zijn er nog een paar…
Read more: https://www.computable.nl/artikel/ict_topics/besturingssystemen/3233836/1277048/test-ubuntu-910-karmic-koala.html#ixzz0ekUhEg7e
END QUOTE
xubuntu is speciaal voor oudere computers, zo kan ubuntu draaien op (volgens mij) minimaal 700 nogwat mb ram
en xubuntu al op 265 mb ram.
Op mijn PC ook Ubuntu geïnstalleerd.
Werkt prima, alleen mijn usb-poorten werken niet.
Op internet gelezen dat het een bug betreft en in een volgende release wordt hersteld. Betreft dat versie 9.10.04 in april?
Werk intussen plm 4 jaar alleen nog maar op Ubuntu, heb daarmee 4 pc’s thuis geïnstalleerd (voor mij en mijn gezin). USB niet herkend? Dat moet wel heel bijzonder zijn, want in die 4 jaar dat ik ermee werk heb ik dat probleem nog nooit meegemaakt…je sluit iets aan en ’t wordt herkend, of het nou een mobieltje is, een usb stick, whatever.
Wellicht is het een idee om deze vraag te stellen op het Nederlandse Ubuntu forum?
Complimenten voor artikel!
Een redelijke beschrijving van Ubuntu 9.10, maar wat al te optimistisch weergegeven. Kubuntu is geen optie voor zakelijk gebruik, het wordt te weinig ondersteund door canonical. Aan te raden is Ubuntu installeren en daarbovenop de KDE 4 desktop. Dat KDE “nogal hongerig qua systeembronnen” zou zijn is niet meer waar, het draait met gemak op doorsnee XP hardware.
De ondersteuning van hardware is veel verbeterd, maar de ontwikkelaars van Ubuntu vonden het nodig om een (niet wijzigbare) blacklist te maken voor bepaalde apparatuur, in mijn geval een barkodelezer. Dat schaadt het aanzien ook al ligt de fout duidelijk bij de hardware-leverancier (Tenx) wil ik de mogelijkheid hebben zelf te bepalen of ik randapparatuur toelaat of niet.
Ik draai 9.10 nu bijna 4 maanden als Desktop bij mij en een klant van mij en ben dik tevreden.
Vergelijken met Windows gaat niet. Windows 7 is de duidelijk verbeterde versie van XP, geinstalleerd bij een andere klant, beide zijn uitstekende systemen waarbij Ubuntu natuurlijk het voordeel heeft van alle serversoftware die naadloos bij Linux aansluit en gratis is. Echter winamp draait ook op windows 7.
De beslissing welke van de 2 voor de desktop te kiezen kan alleen op basis van de gebruikte programma’s gemaakt worden en daar heeft windows nog steeds een duidelijk voordeel. Dat zie ik bij mijn klanten, 2 van 3 kunnen niet naar Linux vanwege de programma’s die voor hun bedrijf nodig zijn en waarvoor geen alternatief bij Linux bestaat. Voordat daar verandering in komt zal nog lang duren helaas.
PS. Voor de server kies ik altijd alleen voor Linux, het kostenplaatje van Windows is een te grote hindernis.
@Vincent: kun je het ip-adres wel pingen? Hier kan ik echt geen support gaan geven. Als het niet lukt, probeer dan hulp te krijgen op http://forum.ubuntu-nl.org/index.php.
@Jan van Leeuwen: Het hangt een beetje af van het aantal specifieke Windows-programma’s dat vereist is. Bij drie of minder probeer ik ze eerst aan de gang te krijgen met Wine of CrossOver Linux. En als dat echt niet lukt, is virtualisatie ook nog een optie. Windows als hoofd-OS lijkt me alleen essentieel in zeer Microsoft-specifieke omgevingen of als er veel te veel software benodigd is die alleen voor Windows bestaat en maar zeer moeilijk of niet onder Linux aan het draaien te krijgen is. Maar zoiets is natuurlijk een beslissing die ieder voor zichzelf moet uitmaken. En in bedrijven ligt de beslissing bij de bevoegde manager.
Ik vond destijds Gutsy en Hardy al geweldig stabiele functionele besturingssystemen. Ik denk dat met de opkomst van online services de afhankelijkheid van Microsoft Windows platformen steeds geringer wordt. Ik zie ook Apple in de consumentenmarkt een steeds groter aandeel verwerven.
Softwareleveranciers worden door deze ontwikkeling gedwongen zich verder los te maken van .Net.
Ik vond tot Karmic Koala de wireless ondersteuning niet zo goed. Uiteindelijk moest je toch in allerlei config bestandjes gaan wijzigen, maar Karmic ondersteunt Wlan prima. Systeemdrivers zijn uitgebreid beschikbaar. Wel zie ik nog 2 grote belemmeringen voor een doorbraak van Ubuntu:
1. Randapparatuur zonder Linux drivers. Niet alle leveranciers van printers en all-in-one’s leveren linux drivers. Gelukkig werken veel Laserprinters op de HP Laserjet 4 drivers, maar bij Inkjetprinters is dit een grote frustratie.
2. Sommige websites ondersteunen geen Linux Mozilla met flash. Hierdoor functioneren deze websites niet met een Linux OS. Sommige fabrikanten van webapplicaties gebruiken Internet Explorer specifieke commando’s waardoor andere browsers niet worden ondersteund.
Als deze problemen worden getackeld zie ik voor de overgrote meerderheid van (consumenten) computergebruikers geen reden meer met een traag Windows OS met vage foutmeldingen te blijven doormodderen.