Big data analytics: kans of noodzaak?

Na cloud is big data de volgende grote hype. Of is het meer dan dat, en een nog redelijk onontgonnen terrein waarmee de ict-branche in de komende jaren zijn meerwaarde voor de bedrijfsvoering van de organisatie kan bewijzen? Computable vroeg zijn business intelligence-experts naar hun visie.

Met automatisering alleen kan een bedrijf zich tegenwoordig niet tot nauwelijks nog onderscheiden, terwijl in potentie uit big data enorme concurrentievoordelen zijn te halen. Er is een sterk verband tussen succesvolle bedrijven en een goed gedefinieerde datastrategie. Dit blijkt uit het onderzoek 'Big data: lessons from the leaders' van The Economist Intelligence Unit (EUI), uitgevoerd in samenwerking met business analytics-leverancier SAS.

Big data draait om wat de naam al aangeeft: grote verzamelingen gegevens. Wat big data anders maakt dan andere dataverzamelingen, is dat het gaat om datasets die met normale tools niet meer te verwerken zijn. Manager business intelligence solutions Reinier Beenen van Inter Access: ‘De hoeveelheid data groeit. Door goedkopere opslag en strengere wetgeving, bewaart iedereen meer data.’

Mobiel

Ook een andere trend, mobiele bi, levert volgens serviceline lead Erwin Haasnoot van Avanade steeds meer big data op. ‘Mobiele bi behelst dus niet alleen het gebruik van een kleiner scherm. Het zal het aantal toepassingsgebieden van bi alleen maar doen groeien’, voorspelt hij. ‘Denk aan customer-analytics, gedragsvoorspelling en patroonherkenning. Verder zal er een nog grotere druk komen te liggen op de snelheid waarmee informatie voorhanden is. Organisaties zullen sneller moeten inspringen op ontwikkelingen en direct kunnen beschikken over stuurinformatie is daarvoor noodzakelijk.‘

Het onderzoek van EUI gaat na in welke mate de zevenhonderd onderzochte bedrijven al dan niet beschikken over een volwassen datastrategie. Want zonder een uitgekiende datastrategie ben je als organisatie nergens, is de teneur. Dit beamen ook de Computable-experts.
Beenen: ‘De grote uitdaging is om al die data niet alleen op te slaan, maar er juist iets mee te doen. Technologisch gezien wordt dat steeds gemakkelijker, maar de uitdaging is daar de juiste keuzes in te maken.’

Big data analytics

De omvang, veelvormigheid en snelheid van hedendaagse gegevensstromen maken een daarop afgestemde analytische architectuur dus noodzakelijk, denkt ook senior business consultant bi Minne van der Sluis van Imtech. ‘Een data- en applicatie-architectuur die naast opslag en verwerking vooral ingaat op analyse. Denk daarbij aan geavanceerde datamining voor bijvoorbeeld tijdreeksonderzoek en tekstanalyse’, legt hij uit.
BI en big data expert Roland Haeve van Atos ziet big data analytics dan ook als de belangrijkste ontwikkeling binnen bi. ‘Binnen de markt wordt nu voornamelijk gekeken naar wat de toegevoegde waarde is van een bigdatastrategie voor een organisatie, en welke kansen kunnen worden gecreëerd’, vertelt hij.

Technisch is er sprake van big data analytics als de data alleen waardevol is voor de business bij snelle beschikbaarheid, afkomstig is uit meerdere bronnen en flexibel ‘verrijkt’ kan worden met andere ongestructureerde data. Door Gartner is dit samengevat als ‘Volume, Variety en Velocity’.

Optimaal gebruik

Beenen: ‘Grote spelers zoals IBM, Oracle, Microsoft brengen meer en meer geavanceerde tools op de markt om die grote hoeveelheid data te analyseren en er trends uit te halen. Organisaties zullen deze tools ook moeten gaan inzetten willen zij in staat zijn optimaal gebruik te maken van alle beschikbare data.’

Hoewel big data in combinatie met analytics-toepassingen die benodigd zijn om voordeel vanuit de ontsloten bronnen te realiseren, veel mogelijkheden biedt, blijft de adoptatie van een bigdatastrategie volgens Haasnoot nog achter. ‘Bij de organisaties waar wij over de vloer komen heeft deze ontwikkeling zeker de aandacht, maar concrete plannen of investeringen blijven nog achter. Kostenbesparing door rationalisatie, het verminderen van het aantal verschillende systemen door integratie naar één platform, en het daadwerkelijk uitrollen van self-service bi zijn operationeel de stappen die organisaties nog aan het nemen zijn’, zegt hij.

Data Scientists

Haeve: ‘In de markt wordt nu met name gekeken hoe bestaande bi-omgevingen geïntegreerd kunnen worden.’ Dit kan volgens hem door het bestaande bi-systeem uit te breiden of een big data omgeving ernaast op te zetten en de data te integreren. Beenen is het met hem eens: ‘Bi-oplossingen worden een steeds strategischer onderdeel van de totale bedrijfsvoering omdat correcte actuele informatie steeds crucialer wordt in de besluitvormingsprocessen.’ Volgens hem kan dit het beste worden bereikt door data te combineren en bestaande systemen en applicaties in tact te houden. ‘Alles integreren is geen optie. Systemen en applicaties moeten doen waar ze voor zijn ontworpen en aangeschaft en data creëren’, vindt hij. ‘Business intelligence haalt overal de benodigde data vandaan, combineert en optimaliseert deze en stelt deze vervolgens weer beschikbaar in de vorm van dashboards en rapportages, maar ook als input voor andere applicaties.’

Om betere inzichten uit deze gegevens te halen, zijn echter data scientists en data stewards nodig. En zulke geschoolde ‘data workers’ zijn schaars, blijkt uit het onderzoek van EUI. Voor veel organisaties is het daarom een uitdaging om de resultaten van datagedreven initiatieven goed te communiceren. De inzichten moeten worden gedeeld met medewerkers op alle niveaus in diverse afdelingen – van it- tot en met directieniveau – in de taal die elk van hen het best begrijpt.

BI-consultant

De ontwikkelingen op het gebied van big data en analytics hebben volgens de Computable-experts ook gevolgen voor de bi-consultant. Van der Sluis: ‘Naast bi-kennis en -kunde wordt het meebrengen van verticale en  horizontale kennis, zoals hrm-, finance en suplly chain kennis steeds belangrijker. De vermeende toegevoegde waarde van bi zal steeds meer terugkomen in oplossingen. Klanten zullen steeds minder algemene bi-pakketten kopen en implementeren maar veeleer voor oplossingen en quick-start templates gaan.’ 

Ook Haasnoot twijfelt er niet aan dat big data in de nabije toekomst veranderingen teweeg brengt. ‘Big data gaat ongetwijfeld impact hebben op ons vakgebied. Bi wordt meer en meer een spilfunctie binnen organisaties. We lopen nog altijd achter bij het overbruggen van een gat tussen techniek en toegevoegde waarde voor de business. Ontwikkelingen gaan snel, consultants zullen voorop moeten blijven lopen om toegevoegde waarde voor de business te tonen.‘

Beenen: Als je de business problematiek op een hoger niveau bekijkt, dan zie je bi en business process management (bpm) naar elkaar toe groeien. Effectiviteit verhoog je namelijk door je processen te optimaliseren en daarvoor heb je informatie – dus bi – nodig, zowel van je processen zelf, als uit de systemen.’ Consultants moeten volgens hem in de toekomst in staat zijn zowel de processen die plaatsvinden als de informatiebehoefte van eindgebruikers te inventariseren en te begrijpen. ‘Deze moeten zij zien te vertalen naar een goede data-architectuur en hiervoor een juiste technologische oplossing bedenken en implementeren. De nadruk komt steeds meer te liggen op de data zelf; hoe is deze logisch te groeperen, te combineren en te ontsluiten.’