84 procent van de it’ers zijn mannen, zo blijkt uit recent onderzoek van Eurostat. Een cijfer dat pijnlijk duidelijk maakt dat de it-sector een echte mannenwereld is. In mijn eigen dagelijkse realiteit merk ik dat die perceptie er al bij jonge meisjes ingebakken zit. Als leadcoach bij CoderDojo – een Belgische non-profitbeweging die jongeren leert programmeren – zie ik dat heel weinig meisjes zich, ondanks onze inspanningen, voor onze programma’s inschrijven. De weinigen die het toch doen, vermaken zich prima. Maar zelfs zij zeggen dat ze er later niet hun beroep van willen maken. Ook mijn dochters van veertien en zestien jaar denken er zo over.
Dit alles is in veel Europese landen een probleem. Uit het Eurostat-onderzoek blijkt dat het aandeel vrouwen in de Nederlandse it erg laag is. Zelfs de beste landen van de klas – Bulgarije en Roemenië -scoren met respectievelijk 30 en 26 procent vrouwen niet erg hoog.
Ouderwets imago
Het voorbeeld van mijn dochters legt de vinger op de zere plek: de it-sector kampt met een groot imagoprobleem. Het klassieke imago van een programmeur die de hele dag achter zijn scherm zit en saaie, ingewikkelde applicaties maakt, blijft maar aan onze sector kleven. Dat weegt bij vrouwen blijkbaar zwaarder door dan de werkzekerheid en de financiële voordelen die een baan in it met zich meebrengt. Daarnaast zien we bij jongeren, zowel jongens als meisjes, veel vraagtekens over de mogelijkheden van een baan in it. Wat zijn je taken en bij welke bedrijven kom je terecht? Maar terwijl jongens op school nog vaak worden gestimuleerd om it te studeren, is dit bij meisjes vaak minder het geval. Logisch dus dat zij een andere richting kiezen. Onbekend maakt onbemind.
Behoefte aan soft skills
Dat staat in schril contrast met de huidige ontwikkelingen binnen het vakgebied, want de sector schreeuwt om vrouwelijke invloeden. Met cybercrime als een van de belangrijkste zorgen van bedrijven, vragen security-awarenessprogramma’s om zogenaamde soft skills die toch echt vaker bij vrouwelijke professionals terug te vinden zijn. Ook de verschuiving van it naar een as-a-service-model vraagt om soft skills zoals goede communicatieve vaardigheden om de dienstverlenende functie van it te ondersteunen. Met deze veranderingen in het achterhoofd is een toename in het aantal vrouwen in it niet langer een optie, maar pure noodzaak voor de toekomst van het vakgebied.
Educatie en bewustwording
Het is dan ook cruciaal om het imago van it aan te pakken. Maar dat verander je niet zomaar. Bedrijven en overheidsinstellingen moeten zich ten eerste bewust worden van de heersende onwetendheid. Door educatie is het daarna mogelijk die onwetendheid aan te pakken. Laat zien welke functies er zijn binnen it en zet vrouwelijke rolmodellen in om over hun eigen ervaringen te vertellen.
Wanneer meisjes en vrouwen zich bewust zijn van de mogelijkheden, is het tijd om hen die mogelijkheden zelf te laten ervaren. Stage- en opleidingsprogramma’s spelen daarbij een belangrijke rol. Niet alleen vanuit it-bedrijven, maar juist ook andere organisaties in retail, finance, telecom of andere sectoren. It is tegenwoordig een kwestie die elk bedrijf – groot of klein – aangaat. Organisaties die een goede balans weten te vinden tussen inzet van mannelijke en vrouwelijke kwaliteiten voor it-vraagstukken, zullen zien dat het niet alleen betere resultaten oplevert, maar dat het ook de deur openzet voor andere vrouwelijke it’ers.
De weg naar imagoverandering is lang. Wellicht gaan we op den duur zelfs Bulgarije en Roemenië achterna, waar meer vrouwen al de voordelen zien van een goedbetaalde, flexibele baan in it. Tot die tijd moeten we niet alleen zorgen dat het onderwerp op de agenda komt, maar er ook blijft staan.
Dieter Deramoudt, sales consultancy director bij Oracle Benelux
Vervang IT eens voor bijv. vuilophaaldienst of verpleging en bekijk in hoeverre het verhaal nog logisch klinkt?
Dat je de gelijke verdeling tussen man, vrouw en andere geslachten in de IT zou willen realiseren is een defaitistische gedachten. Het gaat erom dat voor instroom er geen barrières zijn om voor die carrière te kiezen en talent tot bloei kan komen. Daar is een cultuuromslag in de IT voor nodig want deze is nog steeds redelijk traditioneel. Als je naar Bulgarije en Roemenië kijkt dan zul je zien dat daar de lonen relatief hoger zijn en er dus meer animo is om voor vrouwen om daar aan de slag te gaan in een land waar de levensstandaard beneden het Europees gemiddelde ligt. Die economische factor is een bekend gegeven bij de arbeidsparticipatie van vrouwen. Kijk maar naar de Scandinavische landen waar het aantal vrouwen in de IT beneden het gemiddelde ligt en het merendeel van die vrouwen in traditionele beroepen werkzaam is.
Soft skills de nieuwe hype. Even voor de duidelijkheid, meer dan 95% van HR professionals, recruiters, gebruikte methodieken en software kunnen en doen helemaal niets met soft skills, kunnen latent software niet eens onderkennen laat staan dat je nu ineens soft skills leiden en heilig zou moeten verklaren.
In de jaren in IT bezig zijnde ben ik verschillende malen damestegengekomen, heb voor enkelen ook projecten uit mogen voeren en daar had het imago van IT geen enkel jota mee van doen. Men vond het betreffende werk leuk om te doen, was goed betaald, en daar is dan doorgaans de kous gewoon mee af. Ook bij de dames vind je toppers en mindere toppers dus wat dat betreft ook weer niet echt iets nieuws onder de zon.
Wel moeten we een duidelijk ondescheid aanbrengen in het niveau waar de dames zich doorgaans bevinden. Call centers en eerste lijn zijn breed vertegenwoordigd, ook is er een rdelijk deel te viinden bij de programmeurs. Hogerop, in de IT ketens, project management en kader functies, word het al een stuk dunner. Dat heeft alles te maken met individuele ambities en ik hoor(de) nog nooit iemand roepen dat zij zo hoog was opgeklomen vanwege haar soft skills an dat die zo leidend zouden zijn. Wel zag ik ambitieuze dames die goed en gedegen beleerd waren en juist dat aspect aantrekkelijk vonden.
verhalen over It en vrouwen? Ik zou dat eindelijk eens laten voor wat ze zijn en gewoon de gemiddelde vrouw vragen wat zij vind van en baan in IT en ik denk dat je dan gewoon een helder antwoord krijgt. Geen affiniteit, geen ambitie, wat ze dan natuurlijk meteen niet als ’te dom’ voor IT bestempeld want laten we eerlijk zijn, mogelijkheden voor de dames in IT genoeg. Ik zou zeggen, genoeg daarover en over naar de werkelijke problemen in digitale automatisering.