Het Digital Trust Center (DTC) wordt een vast organisatieonderdeel van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK). Staatssecretaris Mona Keijzer heeft daarvoor haar fiat gegeven. Wel behoeven zaken als het bereiken van de doelgroep en de stroeve samenwerking met het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC) verbetering. Het DTC krijgt 2,5 miljoen euro per jaar. Het NCSC heeft 1 miljoen beschikbaar voor het DTC maar het is onduidelijk waaraan dat is besteed.
Het DTC begon twee jaar geleden als een tijdelijk programma om het Nederlandse bedrijfsleven te helpen de cyberweerbaarheid te verbeteren. Bij gebleken succes zou het programma worden gecontinueerd. Volgens staatssecretaris Keijzer blijkt uit een evaluatie dat het DTC met zijn informatie, advies en het stimuleren van samenwerkingsverbanden bijdraagt aan de digitale veiligheid van ondernemend Nederland. Daarom heeft zij besloten dat het DTC na 2020 een vast organisatie-onderdeel van EZK wordt met een structureel budget, zo schrijft de bewindsvrouw aan de Tweede Kamer.
Navraag leert dat het budget 2,5 miljoen euro per jaar bedraagt, evenveel als het DTC nu jaarlijks krijgt als tijdelijk programma 2018-2020. Van dat geld is onder andere een website opgetuigd die mkb’ers praktische informatie, advies en tools biedt om veilig digitaal te ondernemen. Het DTC hoopt dat ondernemers hiermee hun online-veiligheid verbeteren.
Scan en samenwerking
Daarnaast biedt het center sinds eind vorig jaar de Basisscan Cyberweerbaarheid. Hiermee kunnen ondernemers op een laagdrempelige manier zelf in korte tijd hun digitale veiligheid doorlichten en verbeteren. Inmiddels is deze scan ruim duizend keer gebruikt.
Verder organiseert DTC subsidierondes voor het opzetten van om regionale en/of sectorspecifieke samenwerkingsverbanden op het gebied van digitale veiligheid, om een brede groep van ondernemers te bereiken. Het aantal samenwerkingsverbanden staat op twintig. Een samenwerkingsverband heeft bezwaar aangetekend tegen het subsidiebesluit, maar EZK kan niet aangeven welk verband dit is, omdat de procedure nog loopt. In april 2020 start het DTC een nieuwe aanmeldingsronde van de subsidieregeling voor samenwerkingsverbanden. Doelstelling is om eind 2020 op minimaal dertig coalities te staan.
Knelpunten
De evaluatie van onderzoeksbureau Kwink Groep bracht nog wel de nodige knelpunten aan het licht. Staatssecretaris Keijzer zal de Tweede Kamer dit najaar informeren over de voortgang van het doorvoeren van verbeteringen. Zo liep de bouw van het digitale platform bijna een jaar vertraging op. Pas eind 2019 ging deze interactieve omgeving, waarin bedrijven, samenwerkingsverbanden en experts hun kennis delen, live. Met name de it-kant (met de nodige eisen aan veiligheid en het vertrouwelijk kunnen delen van informatie) bleek ingewikkelder dan was ingeschat. Een woordvoerder van EZK benadrukt dat de vertraging niet heeft geleid tot een overschrijding van het budget.
Een nijpender probleem betrof de uiterst moeizaam verlopen samenwerking met het NCSC, terwijl juist het optrekken met de nationale cyberwaakhond als cruciaal wordt gezien voor het slagen van het DTC. Die is namelijk afhankelijk van informatie die het van het NCSC ontvangt, om het niet-vitale bedrijfsleven van advies te voorzien om meer cyberweerbaar te worden.
Alleen, het NCSC deelde nauwelijks nuttige informatie omdat het DTC geen wettelijke grondslag heeft om persoonsgegevens te ontvangen en te verwerken én omdat niet uit te sluiten valt dat specifieke dreigingsinformatie door derden kan worden opgevraagd door een oproep te doen op de Wet openbaarheid van bestuur (Wob). Hier kwamen ook nog eens cultuurverschillen en onduidelijke samenwerkingsafspraken bij, waardoor de samenwerking tussen het DTC en het NCSC zelfs een tijdlang is vastgelopen.
Cultuurverschillen
De cultuurverschillen liggen vooral in de wijze van omgaan met informatie. De Kwink Groep schrijft: ‘Waar het DTC vooral gericht is op het zoveel en zo breed mogelijk delen van informatie met het bedrijfsleven, is het NCSC (gegeven het karakter van de informatie, de herkomst van de informatie en de bovenliggende privacywetgeving) eerder gericht op het zo specifiek en gericht mogelijk delen van cybersecurity-informatie.’ Saillant detail is dat veel gesprekspartners (bedrijven, brancheorganisaties en andere betrokkenen) het beeld hebben dat bedrijven en media soms al informatie van het NCSC hebben, terwijl het DTC deze informatie pas op een later moment naar buiten kan brengen.
Verder bestaat er onduidelijkheid over een post van een miljoen euro die het ministerie van JenV beschikbaar stelde voor het stroomlijnen van informatie vanuit het NCSC naar het DTC en het ondersteunen van samenwerkingsverbanden. Onduidelijk is waar dat geld aan is besteed. Verschillende gesprekspartners van Kwink hebben het idee dat het geld rechtstreeks naar het NCSC is gegaan. Zij vinden ook dat die organisatie voor dit budget meer had kunnen doen. Een woordvoerder van EZK laat in een reactie weten dat het NCSC dit bedrag wel heeft ingezet voor de ondersteuning van het DTC en de vergroting van de digitale weerbaarheid van het niet-vitale bedrijfsleven. Maar wat precies wordt niet duidelijk.
Verbeteringen
Volgens staatssecretaris Keijzer wordt er inmiddels gewerkt aan een verbetering van de samenwerking en zijn er concept-samenwerkingsafspraken op papier gezet. Een ander knelpunt wat uit de evaluatie van de Kwink Groep naar voren komt, is het bereik. Hoewel steeds meer ondernemers de website van het DTC weten te vinden voor informatie en advies, blijft dit aan de lage kant. De doelgroep bestaat uit 1,8 miljoen niet-vitale bedrijven in Nederland; de website trok eind 2019 in totaal 57.500 bezoekers gehad (streefgetal was 30.000), waarvan 46.000 unieke bezoekers. Onder de bezoekers zaten vooral kleinere ondernemers; er is nog geen goede aansluiting op de behoeften van grote bedrijven, meldt Kwink.
In het tweede kwartaal van 2020 gaat het DTC een strategisch communicatieplan opstellen om tot een hoger bereik/effect te komen, schrijft de bewindsvrouw van EZK aan de Kamer. Onderdeel daarvan is het op het gebied van voorlichting samen optrekken met organisaties voor het bedrijfsleven zoals VNO-MKB Nederland, CIO Platform, NL Digital, ECP, Kamer van Koophandel en diverse brancheorganisaties. Ook roept het DTC de hulp in van ambassadeurs (onder andere actief in de samenwerkingsverbanden) die het digitale platform moeten aanprijzen en belooft het de voortgang en de tevredenheid bij de deelnemers beter te monitoren waardoor bijsturing mogelijk wordt.
Verder blijft het DTC in 2020 netwerkbijeenkomsten organiseren en nieuwe tools voor bedrijven (laten) ontwikkelen en aanbieden. Eind van dit jaar moet blijken of alle inspanningen hun vruchten hebben afgeworpen.
