‘Subsidie-gesjoemel en verkeerde info rond HSD’

The Hague Security Delta (HSD) ligt onder vuur. Site voor onderzoeksjournalistiek Follow The Money (FTM) vroeg zich af waar de cybersecurityclub van betaald wordt en ontdekte dat er sprake is van ‘subsidie-handjeklap’ met de gemeente Den Haag en dat cybersecuritybedrijven die niet binnen HSD willen opereren, geen subsidie vanuit de gemeente Den Haag kunnen verwachten.

Allereerst trekt onderzoeksjournaliste Dieuwertje Kuipers de cijfers die HSD naar buiten communiceert in twijfel.  Ze stelt hierover: ‘De claims die de HSD over het eigen succes maakt zijn niet voor de poes. Zo zou het in een jaar tijd maar liefst duizend banen hebben gecreëerd en zou de toegevoegde waarde van de cybersecurity-sector in ‘de regio Den Haag’ 3,8 miljard euro bedragen. Hoewel er in deze rapportages wordt gerept over (groei-)cijfers voor de ‘regio Den Haag’, is echter nergens een verantwoording te vinden over hoe groot deze ‘regio’ dan precies is. Zo zitten er in de buurt van Den Haag steden als Delft, Katwijk en Noordwijk, waar dankzij de aanwezigheid van respectievelijk een Technische Universiteit, een dronecentrum en een vestiging van ruimtevaartagentschap ESA ook de nodige bedrijvigheid op het gebied van cybersecurity plaatsvindt. Als deze steden worden meegerekend in de ‘regio Den Haag’, kan dat de cijfers behoorlijk (positief) beïnvloeden. Ook wordt nergens aangegeven of de cijfers slaan op algehele cybersecurity-bedrijvigheid in de regio, of dat ze alleen gaan over de bedrijven die zich hebben gecommitteerd aan de HSD. Daarnaast is nergens een lijst van bedrijven te vinden die onder deze sector zouden vallen, en op basis waarvan bedrijven wel (of niet) zijn meegerekend.’

Ook verwijst ze naar een artikel uit De Correspondent waarin ook vraagtekens worden gezet bij de opbrengsten van HSD. 

Subsidies

Ze vervolgt: ‘Hoewel de HSD naar eigen zeggen miljarden genereert en duizenden banen creëert, heeft dit de gemeente Den Haag er niet van weerhouden om 3,1 miljoen euro subsidie te verstrekken voor uitbreiding van de campus.’ Dit laatste is volgens Kuipers opvallend aangezien ze na herhaalde bezoeken aan de HSD concludeert dat ‘het overgrote deel van de huidige campus leeg staat.’

Op de vraag van FTM aan gemeente Den Haag wat de overwegingen zijn om subsidie te verstrekken aan een private partij die blijkbaar uit zijn jasje groeit en dergelijke omzetten genereert, volgt er volgens haar geen concreet antwoord. De gemeente verwijst enkel naar de groeicijfers op basis van onderzoek van de Policy Research Cooperation.  

‘Op vragen waarom een blijkbaar goedlopende en lucratieve sector subsidie nodig heeft, verwijst de gemeente Den Haag FTM dus slechts door naar rapporten waaruit blijkt dát het een goedlopende en lucratieve sector is. Daarnaast is het onbekend waar een tweede subsidie van vijfhonderdduizend euro ten behoeve van zogenaamde ‘living labs’ is gebleven. Ook rond een derde subsidie, voor samenwerking met lokale onderwijsinstellingen, is de rol van zowel de HSD als gemeente Den Haag op zijn zachtst gezegd verwarrend’, zo stelt de onderzoeksjournaliste.

Cybersecuritysector kan niet om HSD heen

Vanuit de cybersecuritysector bezien, is het opvallend dat bedrijven en organisaties die buiten de HSD willen opereren, bij een subsidieaanvraag nul op het rekest krijgen, zo schrijft Kuipers. ‘Vorig jaar benaderden diverse ondernemers de gemeente Den Haag met het plan om, in samenwerking met de lokale ROC, jong talent een plek te geven om in aanraking te komen met de mogelijkheden van cybersecurity. Volgens de ondernemers stak de HSD hier echter een stokje voor, waarop ook de gemeente Den Haagde  steun introk. Zowel HSD als gemeente Den Haag ontkennen het initiatief te hebben geblokkeerd. Dit neemt echter niet weg dat de ondernemers met hun initiatief en subsidieaanvraag door de verantwoordelijke gemeenteambtenaar werden doorverwezen naar de HSD’.

Volgens FTM geeft de betreffende ambtenaar het volgende antwoord: ‘Cybersecurity-initiatieven die niet via de HSD lopen, hoeven niet op financiële steun van de gemeente te rekenen’.

Geen monopolie

Volgens de gemeente is er ondanks bovenstaande geen sprake van een ‘monopolie op publiek geld’. Ze verwijst bijvoorbeeld naar een cybersecurity-opdracht die aan it-bedrijf Sogeti werd gegund; Sogeti is geen HSD-partner. Echter, het uitvoeren van een opdracht voor de gemeente als instelling is niet hetzelfde als subsidie aanvragen voor een cybersecurity-initiatief buiten de HSD om. Een concrete onderbouwing of verklaring voor de mail van de verantwoordelijke ambtenaar blijft dus uit, aldus FTM.

‘Dit is extra opvallend, omdat de HSD in samenwerking met ROC Mondriaan en de Haagse Hogeschool vervolgens op een vrijwel identiek plan subsidie heeft aangevraagd en gekregen. De betreffende ondernemers met het originele plan werden hier buiten gelaten’, aldus Kuipers.

Ondernemers worden volgens haar zodoende steevast richting de HSD gedirigeerd vanuit de gemeente. Om onder die HSD te vallen moeten zij echter wel een zogenaamd ‘premium’ lidmaatschap, met een starttarief van twintigduizend euro nemen. De nevelen waarin besteding van subsidiegelden zijn gehuld, maar tegelijkertijd de belofte van de HSD om ‘premium partners’ te helpen toegang tot (gemeente)subsidies te verkrijgen, is volgens FTM ten slotte wrang.