Ricoh behoort al jaren tot de toonaangevende leveranciers van printer- en documentbeheeroplossingen in de wereld. Maar het Japanse concern ontpopt zich steeds meer als ict-dienstverlener, ook in Nederland. In aanvulling op de printeractiviteiten bouwt Ricoh gestaag aan een 'managed services'-portfolio voor de kantooromgeving. Daarmee speelt het bedrijf in op de afname van de printingvolumes en de groeiende vraag naar het beheren van werkplekken in een cloudinfrastructuur. Algemeen directeur Mark Boelhouwer geeft tekst en uitleg.
Ricoh Nederland (dertienhonderd man) kijkt terug op een goed (gebroken) boekjaar 2014, afgesloten op 31 maart jongstleden. Maar, plaatst algemeen directeur (chief executive officer) Mark Boelhouwer als kanttekening, aan alle kanten merk je dat de printermarkt in beweging is. ‘We zijn nog steeds de nummer één op A3 mfp-printermarkt, maar het volume aan pure zwart/wit printing gaat al een aantal jaren omlaag. Bovendien verandert de vraag van klanten. Zij willen meer flexibiliteit en zich korter vastleggen met volume-afspraken. Ook zij merken dat er minder wordt geprint.’
Gespitst zijn
Deze beweging zie je niet alleen bij Ricoh maar ook – wereldwijd – bij concurrenten als Canon, Samsung, Xerox, Lexmark en Konica Minolta. ‘Het brengt ons in een tweebenige positie’, zegt Boelhouwer. ‘Printing en onze oplossingen voor de hoogvolume-markt blijven belangrijk voor Ricoh, maar de digitaliserings-, communicatie- en interactieve media-kant worden steeds belangrijker. Die kant bedienen wij ook. Als bedrijf ben je echter geneigd automatisch in te steken op de traditionele business en pas te reageren bij expirerende contracten. Wij moeten er dus op gespitst zijn om klanten al in een vroeg stadium duidelijk te maken dat we naast de traditionele printingactiviteiten ook allerlei extra diensten met toegevoegde waarde in huis hebben. Die lijnen moeten we nadrukkelijker in het zand zetten.’
Managed services
Ricoh biedt al een aantal jaren innovatieve oplossingen voor het verwerken, printen en presenteren van informatie (‘documenten’). Denk aan patiëntzuilen, mobile printing met betaalfuncties en interactieve vergaderoplossingen en -schermen (‘whiteboards’). Daarnaast is het bedrijf ook actief met documentverwerking – van facturen tot aan betaalstromen voor klanten – en klantcommunicatiediensten (unified communication, samenwerkingsoftware). Een bekende klant is Heineken waarvoor Ricoh de facturenafhandeling regelt.
Om in te spelen op de terugval van de traditionele printactiviteiten bouwt het bedrijf bovendien aan een praktijk voor managed services. Daarbij gaat het niet alleen om het beheren van printers voor klanten, waaronder veel gemeenten en onderwijsinstellingen, maar ook om het (in de cloud) beheren van werkplekken. Een terrein dat tot voor kort voorbehouden was aan de ’traditionele’ ict-dienstverlener.
Burger-PC
Een treffend voorbeeld is het recente contract dat Ricoh na een aanbestedingstraject sloot met de gemeente Amsterdam. In het kader van het project ‘BurgerPC’, waarbij de gemeente computerfaciliteiten ter beschikking stelt aan inwoners van de gemeente, waaronder werkzoekenden, levert en beheert Ricoh tweehonderd pc’s op dertien verschillende locaties van de stadsonderdelen Werk en Inkomen. Burgers kunnen de pc’s gebruiken om te internetten, te (leren) solliciteren en documenten te printen en om gebruik te maken van de online diensten van de gemeente.
Ricoh levert en beheert deze werkplekken zodat burgers na het beëindigen van hun sessie op de pc geen privé-informatie achterlaten waar een andere gebruiker misbruik van zou kunnen maken. Zie het als een modern internetcafé, stelt Boelhouwer. Ook voor andere klanten beheert Ricoh de it-infrastructuur, zoals voor Mise en Place, Toverland, Dolmans Landscaping en diverse ziekenhuizen. Daarbij kunnen verschillende technieken geïmplementeerd worden, zoals de Hosted Desktop, maar bijvoorbeeld ook vdi-techniek of een ‘on-premise’-oplossing.
Solide status
Zoiets opzetten heeft een lange aanloop nodig, merkt de ceo van Ricoh Nederland. ‘Maar inmiddels halen we elke maand wel een paar nieuwe deals binnen. Daarbij mikken we op een omvang van zo’n vijfenzeventig tot een paar honderd werkplekken. Het liefst integreren we dat met onze andere producten en diensten, zoals communication services, zodat er voor een klant een goed op elkaar aangesloten geheel ontstaat.’
Met dit ict-portfolio wil Ricoh de komende jaren fors groeien. Volgens Boelhouwer kan zijn bedrijf profiteren van de solide status die het vanuit de printerhoek heeft opgebouwd. ‘Ricoh is een grote partij die wereldwijd actief is. Dat geeft onze klanten het vertrouwen dat we ons cloudaanbod ook goed geregeld hebben. Verder hebben we veel geïnvesteerd in innovatie, alsook in het voor een deel omscholen van onze monteurs tot ict-beheerders. Zij zijn ook via onze lokale documentcenters te benaderen.’
Middenrif
De ict-dienstverlening is met name gericht op ‘het middenrif van de markt’, aldus Boelhouwer. ‘Een bewuste keuze omdat daar minder hevige concurrentie is van de grote ict-dienstverleners. Wat voor ons overigens van belang blijft, is het behoud van marktaandeel bij onze bestaande klanten. Dat is belangrijk want het zorgt voor omzetcontinuïteit. Daarnaast willen we steeds meer nieuwe inkomsten halen uit services’.
Van de omzet van 260 miljoen euro in boekjaar 2014 komt een kleine 35 miljoen uit non-printing: werkplekken, high-end invoicing en enterprise content management-software. ‘Los van de doos’, zoals de directeur het noemt. ‘Dat is nu zo’n 15 procent. Dit aandeel willen we in drie jaar tijd, vanaf boekjaar 2014 gerekend, laten groeien naar ruim 20 procent.’
Ricoh Nederland kondigde een jaar geleden aan deze groeiambitie voor een deel te willen verwezenlijken middels een overname van een middelgrote ict-dienstverlener. De overname zou voor deze zomer zijn afgerond, maar blijkt meer tijd te kosten. ‘Zoiets staat of valt niet met een paar maanden. Er moeten nog wat zaken worden gladgestreken. Ik verwacht dat de acquisitie voor het einde van het jaar is afgerond.’
3D-printing
Naast de groei in it-diensten voorziet Boelhouwer een verdere stijging van communication services en audiovisuele diensten. ‘Het afgelopen jaar steeg de omzet hieruit met 12 procent, al zijn we in Nederland hiermee wel op kleine schaal begonnen. Ik zie die markt overigens meer en meer richting de it-sector komen. Ik denk dan bijvoorbeeld aan toepassingen in winkels waar klanten voor interactieve schermen nieuwe kleding passen. Dan kunnen ze via zo’n scherm de maat of de kleur van bijvoorbeeld een spijkerbroek veranderen tot ze tevreden zijn en tot een aankoop overgaan. Dat kan in de winkel of, als die broek niet beschikbaar is, ter plekke online bestellen en betalen en thuis laten bezorgen.’
Daarnaast verwacht de directeur van Ricoh Nederland de komende jaren veel van 3D-printing, waar het bedrijf samenwerkt met de Nederlandse fabrikant Leapfrog. ‘3D-printing is nog wel een ontdekkingsreis, maar we merken wel dat onze distributiekanalen langzamerhand hiervoor open gaan. We richten ons hierbij onder meer op het onderwijs. Daar willen we scholen een 3D-printmogelijkheid aanbieden, bijvoorbeeld als extra aanvulling op hun lopende contract. Dat kost een paar tientjes extra per maand maar dan kunnen ze wel 3D-printen met bijbehorend lesmateriaal en leerlingen laten kennismaken met deze baanbrekende manier van produceren.’
Samenwerken
Ricoh kiest op 3D-vlak bewust voor samenwerking met een partner. ‘Je kunt immers niet alles alleen doen’, benadrukt Boelhouwer. Hij wijst ook op andere samenwerkingen, bijvoorbeeld in de zorg met Logis.P, leverancier van oplossingen voor patiëntenlogistiek, zoals wachtrij-informatiesystemen, baliesystemen en registratiezuilen voor patiëntpassen. Ook werkt Ricoh met partijen als Basware, Readsoft, Easy en Bravo Solutions bij de verwerking van bestel- en factureringsprocessen.
Eerder dit jaar ontwikkelde het Japanse concern een dienst samen met Data Watch, een Amerikaanse specialist in big data-analysesoftware. Op basis hiervan biedt Ricoh het management dashboard Data Visualisation om inzicht te geven in de waardevolle informatie die is verankerd in datastromen. Organisaties kunnen een dashboard inrichten voor elk zakelijk proces, waardoor ze werkelijk inzicht krijgen in hoe die processen lopen. Zo blijkt het Japanse printerconcern ook ineens leverancier van business intelligence-oplossingen geworden. De ict-dienstensector is gewaarschuwd!
