Omzet ICT-dienstverleners blijft krimpen

De grote ict-dienstverleners in Nederland verliezen ook in het tweede kwartaal van 2013 omzet. De beursgenoteerde bedrijven (Atos, Capgemini, KPN ITS en Ordina) die voor Benelux of Nederland rapporteren, boeken gezamenlijke krimp van 5,3 procent ten opzichte van hetzelfde kwartaal een jaar geleden. Daarmee lijkt de trend uit het eerste kwartaal 2013 (-6,3 procent) door te zetten. Terwijl Atos en Capgemini de schade weten te beperken, trekken Ordina en KPN om verschillende redenen het gemiddelde omlaag.

KPN IT Solutions

Traditiegetrouw kwam KPN als eerste met de halfjaar- en kwartaalcijfers. De totale krimp van KPN IT Solutions was zeer groot op jaarbasis, wat veroorzaakt werd door de verkoop van Getronics International. Maar ook het Nederlandse deel moest een flinke veer laten met een min van 9 procent op jaarbasis. In het eerste kwartaal had KPN de schade juist weten te beperken tot een min van 5 procent. KPN IT Solutions floreert niet in de schaduw van het problematische telecombedrijf en een steeds minder duidelijk profiel op de markt voor ict-dienstverlening.

Atos

Atos is gestopt met het rapporteren van Benelux-cijfers en heeft de omzet uit Denemarken, Zweden en Finland bij de Benelux-omzet gevoegd. Aangezien de Benelux-omzet verantwoordelijk is voor 87 procent van de omzet van deze nieuwe regio, kan de omzet van deze regio worden gebruikt als indicator voor de ontwikkelingen in Nederland. De regio Benelux en The Nordics – zoals Denemarken, Zweden en Finland in Frankrijk heten – rapporteerde ‘prima’ cijfers met een krimp van 3 procent, vergelijkbaar met het eerste kwartaal en een stuk beter dan andere Atos-regio’s als Frankrijk, Spanje, Portugal en Duitsland. Hoewel ook Atos zwaar te lijden heeft onder de lastige marktomstandigheden in Nederland, profiteert het nog altijd van een grote, redelijk stabiele outsourcing business. Daarnaast weet Atos in België en Denemarken een aantal grote contracten te scoren, wat een deel van de Nederlandse krimp maskeert. De Consulting & Technology Services (advies en detachering) heeft echter nog steeds de maken met tweecijferige krimp.

Capgemini

Capgemini Benelux komt in het tweede kwartaal bijzonder positief uit het eigen turnaround-programma. Hoewel de storm in de publieke opinie nog niet is uitgeraasd, zijn de marges weer op de rit, werd de krimp beperkt tot slechts een kleine 4 procent en konden diverse nieuwe grote contracten wereldkundig worden gemaakt. Sterker nog, Cap geeft aan op koers te liggen voor een stabiel tweede half jaar. Het gaat zo goed, dat volgens directeur Jeroen Versteeg in een interview met zakenkrant FD de urgentie van de verguisde kalibraties van individuele salarissen minder groot is.

Ordina

Ordina laat, na het inmiddels voorspelbare pre-market-update-deal-persbericht over een contract met het Martini-ziekenhuis, een stevige krimp zien die nog altijd vooral veroorzaakt wordt door het wegvallen van het offshore-contract met de Rabobank. Ordina laat merken toch wel een beetje overvallen te zijn door de zwakte in de markt, waardoor het nettoverlies in het eerste half jaar toeneemt tot 2,4 miljoen euro. Terwijl Atos en Capgemini inmiddels een goede controle over hun marges hebben, worstelt Ordina daar beduidend meer mee. Ordina is niet altijd even gelukkig met het kiezen van de juiste strategische speerpunten. De afgelopen jaren is sterk in de overheidsmarkt geïnvesteerd – die moet immers ooit aantrekken, was de gedachte – maar de omzetkrimp van Ordina in deze sector was meer dan 6 procent. Goed nieuws is dat de industriemarkt (een nog eerder speerpunt) eindelijk is gestabiliseerd en dat de zorgmarkt een sterke groei laat zien, zij het dat dit maar beperkt aan de totale omzet bijdraagt.

Licht herstel

Uiteindelijk hebben alle partijen te lijden onder de langste recessie sinds de invoering van de euro. Hoewel de krimp in het tweede kwartaal tot staan werd gebracht, bleef Nederland ook dit kwartaal in recessie. Hoewel de recessie voornamelijk wordt veroorzaakt door het onvermogen om de huizenmarkt vlot te trekken, liggen de investeringen door bedrijven en overheden op een dieptepunt. De meeste ict-beslissers verwachten inmiddels een licht herstel van de markt, maar gaan er vanuit dat de groei van hun organisatie in termen van omzet en ict-budget de komende jaren zeer gematigd zal zijn.

Grote ict-dienstenafnemers zien dan ook geen reden om het tempo van investeringen op te voeren. Organisaties zitten niet stil en zetten in op het gebruik van technologische oplossingen waardoor ze met minder mankracht en inhuur de ict kunnen runnen en ruimte creëren voor nieuwe innovatieve oplossingen. Opvallend is dat innovatie met behulp van ict hoger dan ooit op de agenda staat, maar dat het ict-budget daar niet of nauwelijks van profiteert en de ict-dienstenmarkt zelfs blijft krimpen. Terwijl menig dienstverlener noodgedwongen doorgaat met het reorganiseren, heeft men de grootste moeite om vacatures in tal van snel groeiende gebieden in te vullen.

Hand op de knip

De markt als geheel lijkt zich inmiddels wat te stabiliseren. De hand blijft op de knip, detachering blijft structureel onder druk staan, outsourcing moet ieder jaar een paar procent efficiënter/goedkoper en grote projecten zijn uit den boze. Tegelijkertijd neemt de gevraagde kwaliteit almaar toe (als je met minder mensen de boel draaiende wil houden en innovatie wil realiseren, moeten het wel hele goede en goed georganiseerde mensen zijn) en proberen steeds meer bedrijven bewust ict in te zetten om processen te optimaliseren en innovatie te realiseren.

Omzet ICT-dienstverleners in glijvlucht

Gemiddelde omzetgroei in Nederland actieve beursgenoteerde ict-dienstverleners Atos, Capgemini, KPN IT Solutions, Logica* en Ordina in Nederland (of Benelux). In de cijfers is Logica opgenomen tot en met eerste kwartaal van 2012, daarna zijn geen cijfers meer bekend gemaakt na de overname door het familiebedrijf CGI. Bron: Pb7

Omzet en omzetverlies top 10 ict-leveranciers

Omzet (2012) en gemiddeld omzetverlies (2009-2012) van de tien grootste ict-leveranciers in de Nederlandse markt. Bron: Pb7

Met dank aan Peter Vermeulen van onderzoeksbureau Pb7.