Trends die de komende tien jaren doorzetten, houden veelal verband met de opkomst van het hybride werken als gevolg van de pandemie. De doorbraak van het werken op afstand betekent dat taken op uiteenlopende plekken worden uitgevoerd. En dat heeft gevolgen voor de inrichting van de it, de organisatie van data en de applicaties waarmee je werkt.
Adviesbureau Gartner presenteerde tijdens de IT Symposium/Xpo Americas de voornaamste strategische technologietrends.
- Distributed enterprise
De voornaamste trend is die van de ‘gedistribueerde onderneming’. De traditionele organisatie waarbij iedereen op kantoor zat, heeft zijn langste tijd gehad. Medewerkers zijn over een groter geografisch gebied verspreid. Om deze hybride werkwijze te faciliteren, zijn veranderingen in techniek en dienstverlening doorgevoerd.
De veranderde werkwijze met teams waarvan de leden op verschillende locaties hun werk doen, heeft impact op bedrijfsmodellen.
- Composable applications
Veranderingen in de bedrijfsmodellen doen ook de behoefte voelen aan architectuur die het mogelijk snel, veilig en efficiënt applicaties te vernieuwen. Dit verklaart de opkomst van wat Gartner noemt ‘composable applications’. Bij deze applicaties kan je de functionele blokken ontkoppelen, finetunen en weer nieuwe applicaties maken
- Cloud-native platforms
Volgens Gartner leidt het werken op afstand tot de versnelde adoptie van cloud-native platforms. Om ten volle de vruchten van de cloud te kunnen plukken, kan je niet zomaar doorgaan met oude applicaties. Lift-en-shift-migraties voldoen minder.
Cloud-native platforms, doorgaans gebaseerd op containertechnologie en Kubernetes, maken optimaal gebruik van de schaalvoordelen van de cloud. Ze passen goed bij devops en een agile werkwijze. Gartner voorspelt dat omstreeks 2025 bij meer dan 95 procent van de nieuwe digitale initiatieven deze platforms als basis zullen dienen. Dit jaar is dat nog maar bij minder dan veertig procent het geval.
- Cybersecurity-mesh
Het hybride werken waarbij teams een deel van de tijd vanuit huis werken, vraagt ook om een andere aanpak van de veiligheid. Ook het feit dat bedrijfsmiddelen over een groter gebied verspreid liggen, maakt een herbezinning noodzakelijk. Gartner bepleit een ‘cybersecurity-mesh-architectuur’. Bedrijfsmiddelen en gebruikers kunnen zich overal bevinden waardoor de traditionele manier van beveiliging passé is.
Afgestapt wordt van het idee om één grote ‘beveiligingsring’ rond alle apparaten of knooppunten van een it-netwerk te zetten. In plaats daarvan wordt rond elk apparaat of toegangspunt een aparte omheining geplaatst. Alle activa wordt individueel beveiligd. Maar die ‘omheiningen’ moeten wel onderling zijn verbonden. Cybersecurity-mesh ligt in het verlengde van zero-trust-security, een aanpak waarbij continu en bij elke actie iemands betrouwbaarheid wordt getoetst.
- Privacy enhancing computation
Behalve de security moet bij de ‘gedistribueerde onderneming’ ook de privacy anders worden aangepakt. Gartner noemt dit ‘privacy enhancing computation’. Privacygevoelige informatie wordt daarbij beveiligd zowel op het niveau van data als op niveau van software en hardware.
- Data fabric
De grote hoeveelheden data die ondernemingen verzamelen, worden ook steeds meer gedistribueerd. Het aantal data- en applicatiesilo’s is de afgelopen tien jaar enorm gestegen, stelt Gartner. Tussen deze data of applicaties vindt van nature geen uitwisseling plaats. Daar moeten data- en analyseteams aan te pas komen. Maar het aantal professionals is zeker niet toegenomen. De meeste gegevens waarover een onderneming beschikt, blijven daarom versnipperd over een groot aantal cloudsystemen, datacenters en dataclusters.
Een ‘data fabric’ biedt toegang tot data die over verschillende locaties verspreid liggen en door meerdere applicaties worden gebruikt. Ook is hiermee real time analyse mogelijk binnen een ‘verenigende datalaag’. Beheer en veiligheid worden centraal geregeld.
- Autonomic systems
De automatisering binnen ondernemingen versnelt. Gartner verwacht veel van ‘autonomic systems’. Dit zijn zelfsturende fysieke of softwaresystemen die van hun omgeving leren. Anders dan ‘automated’ of ‘autonomous systems’ kunnen ze hun eigen algoritmes dynamisch wijzigen zonder een externe software-update. Ze kunnen zich razendsnel aanpassen, net als mensen dat kunnen.
Software die ‘autonomic’ gedrag vertoont, wordt al uitgerold in complexe security-omgevingen. Maar Gartner verwacht dat dit gedrag op lange termijn ook zichtbaar wordt in fysieke systemen zoals robots, drones, machines en ‘smart spaces’. Nauw verband hiermee houdt de trend van hyperautomatisering, het maximaal automatiseren van (bedrijfs)processen.
- Generatieve ai
Generatieve kunstmatige intelligente (generative artificial intelligence) behoort tot de krachtigste ai-technieken die op de markt komen. Deze programma’s creëren uit bestaande content zoals tekst, audiobestanden of beelden geloofwaardige nieuwe content. Gartner staat niet alleen in het geloof in deze generatieve ai.
Het Massachusetts Institute of Technology (MIT) noemde deze techniek een van de belangrijkste ai-trends in de afgelopen tien jaar. Interessant zijn de ‘generative adversial networks’. Bij deze vorm van machine learning gaan twee neurale netwerken een spel met elkaar spelen. Tegenover een generator die willekeurig gezichten genereert, staat een discriminator. Die bepaalt of dat gezicht voldoende ‘echt’ is. Met deze techniek kan je bijvoorbeeld van een foto een emoji maken. Ook is het mogelijk te laten zien hoe een gezicht veroudert.
- Ai engineering
In het spoor van ‘generatieve ai’ zit ‘ai engineering’, een meer geïntegreerde aanpak voor het operationeel maken van ai-modellen,
- Decision intelligence
Beslissingsintelligentie wordt gebruikt om de besluitvorming te verbeteren. Dit kan door expliciet te begrijpen en te ontwikkelen hoe beslissingen worden genomen. Ook worden de resultaten geëvalueerd, beheerd en verbeterd door feedback.
- Total experience
Gartner zou Gartner niet zijn om ook nog even een ‘nieuwe bedrijfsstrategie’ als trend te benoemen. Onder total experience (tx) wordt een strategie verstaan die customer experience (cx), employee experience (ex), user experience (ux) en multi-experience (mx) omvat. Als je op die gebieden scoort, ben je op de goede weg.
