Het begrip is net zo populair als onbepaald: proptech. Vaststaat dat de ontwikkelingen hierin veelbelovend zijn. Meer, wie het technieuws van de afgelopen weken tot zich neemt, leert dat proptech een doorslaggevende rol gaat spelen in omgevingen waarin we werken (maar ook wonen).
Proptech, overgewaaid uit Engeland, is een samentrekking van property en technology. In het kort: proptech beweegt zich op het raakvlak van technologische toepassingen en gebouwen (vastgoed). In het lang: proptech draait om ontwikkelingen die het ontwerpen, bouwen, gebruiken, waarderen, (ver)huren, (ver)kopen en beheren van leefomgevingen optimaliseren en/of vernieuwen.
Je kunt dus zeggen dat proptech erop gericht is om via technologie meer uit vastgoed te halen dan nu het geval is. Immers, gebouwen zijn nu nog domme energieslurpers die niets zeggen maar wel veel aandacht en onderhoud vragen.
Meten is weten, wil de trend. Via technologie naderen we het moment dat we alles kúnnen meten, steeds meer weten, bijsturen en richting geven. En dus ook onze woon- en werkomgevingen. En boven op die golf zit proptech. Leuk detail: de vastgoedsector geniet geen faam als de innovatiefste sector van Nederland. Wat weer te maken heeft met de lange levensduur van vastgoed (waardoor oude technologieën maar langzaam plaatsmaken voor nieuwe) en het kapitaalintensieve karakter ervan.
Hot
Dat proptech een breed gedragen, ‘hot’ begrip is, blijkt wel uit de hedendaagse stroom nieuwsberichten. Illustrerend is het recente bericht dat ‘Healthy Workers anderhalf miljoen euro groeigeld heeft opgehaald voor software die zorgt voor gelukkigere en productievere kantoormedewerkers’. Healthy Workers is een in Amsterdam gevestigde proptech-startup dat een dataplatform heeft gelanceerd dat in kaart brengt of medewerkers op kantoor een beetje lekker in hun vel zitten. Het laat zich raden wat deze operatie drijft: een slechte werkomgeving leidt tot stress, gevolgd door lichamelijke en emotionele klachten en vervolgens tot verminderde productiviteit.
Hoe Healthy Workers happy workers maakt? De startup zet een intelligent software-platform in dat gegevens verzamelt over zowel het gebouw als de medewerkers om zo – als het goed is – te komen tot nieuwe inzichten. Waar omgevings-sensoren realtime het binnenklimaat, het CO2-gehalte en de bezettingsgraad van de ruimtes meten, daar geven medewerkers via een web-app continu hun mening over de werkomgeving en hun welzijn. Zo geven ze bijvoorbeeld aan hoe ze de faciliteiten ervaren, of ze gefocust kunnen werken en of ze lichamelijke klachten hebben. De uitkomsten ondergaan vervolgens een vertaling naar adviezen over hoe de werkplek is aan te passen aan de behoeftes van de medewerkers. Door continu te blijven meten, krijgt de impact van die aanpassingen ook weer betekenis.
Nog een niet onbelangrijk detail: afnemers van het platform (volgens het saas-model) zijn Schiphol Real Estate, Dura Vermeer, Royal FloraHolland en UWV. Werd de investeringsronde geleid door grote vastgoedinvesteerder Cairn Real Estate, ook partijen als (nog een keer) Dura Vermeer, Impact Vastgoed, MVGM en Vorm Ontwikkeling zijn ingestapt – wat genoeg zegt over het vertrouwen in dit proptechproduct.
Office App
Van een vergelijkbare orde is de Office App van het gelijknamige bedrijf. Het plan, aldus een recent bericht, is om tweehonderd commerciële gebouwen in Nederland aan te sluiten op die app, of beter op een platform dat medewerkers in die gebouwen toegang biedt tot faciliteiten, diensten en services in een gebouw. De Office App is, zoals Croonwolter en Dros als participant van de app, laat weten, ‘een slimme front-end app voor een prettige werkplek’. Ook hier vindt het procedé plaats van het verzamelen van data over hoe ruimtes in het pand worden benut en hoe het is gesteld met de tevredenheid van medewerkers. De data geven vervolgens inzicht in hoe ruimtes en faciliteiten in het pand efficiënter zijn te gebruiken. Wat de Office App als extraatje heeft, is dat het ook een community-functie kent, in de betekenis dat het medewerkers in staat stelt om met elkaar in contact te komen. Voor de volledigheid: Croonwolter en Dros zit als bouwinnovatiebedrijf al meer dan 140 jaar op de technologische ontwikkelingen, waarmee we zo mogelijk kunnen spreken van een proptechbedrijf avant la lettre.
BAM
Over grote spelers gesproken, ook BAM Bouw en Techniek begrijpt dat er wat te halen valt op het proptech-terrein. Volgens een bericht uit juli zit de bouwreus aan tafel met de Amsterdamse internet of things (iot)-expert Evalan. De partijen werken aan een ‘oplossing voor een beter binnenklimaat’. Meer precies: het Modular Room Interaction System (MORIS), een opstelling waarbinnen sensoren doorlopend omgevingsparameters zoals luchtkwaliteit, licht en geluid meet, maar ook de aanwezigheid van mensen (co2-gehalte!) registreert. Het systeem vindt onzichtbaar een plek in verlaagde plafonds van kantooromgevingen, waarna aanwezigen via hun smartphone of een ruimtebedieningspaneel de ideale ruimte-instellingen kiezen, zoals verlichting, zonwering, temperatuur, ventilatie en audio- en videoapparaten.
Inderdaad, dat gaat wat verder dan een slimme thermostaat. BAM – ‘Building the present, creating the future’ – wil de iot-oplossing opnemen in een nieuw modulair product van BAM Modulair, wat weer een gespecialiseerde unit binnen BAM is. Aan Evalan de taak om een inbedrijfstellingstool te ontwikkelen die nauw samenwerkt met het zogeheten bouwwerkinformatiemodel (in het Engels building information model, beter bekend bij de afkorting BIM). Dit is een digitaal model van een bestaande en/of geplande constructie, opgebouwd uit objecten waaraan informatie is gekoppeld. De winst? Een duurzamer gebouw en lagere kosten voor de beheerder, dus helemaal proptech.
Om te illustreren dat proptech ook over ‘waarderen, (ver)huren en (ver)kopen’ gaat, moeten we naar het ING Economisch Bureau. Dat stelt op basis van een studie naar de gevolgen van nieuwe technologieën (zoals bijvoorbeeld sensoren/iot, big data en data-analyse) op de vastgoedsector dat ‘proptech risico’s verlaagt en de waarde verhoogt’. Dat het bureau tot die conclusie komt, is omdat het vaststelt dat proptech de vastgoedmarkt vooral transparanter maakt. Dankzij bijvoorbeeld big data, aldus ING, is de waarde van panden beter te bepalen en neemt het risico voor beleggers af. Bovendien werken sensoren een optimaler gebruik van panden en betere energieprestaties in de hand, en ook dit verhoogt de kwaliteit van de panden en dus de waarde. ING durft ook te voorspellen dat investeringen in proptech-bedrijven dit decennium vertienvoudigen en de verwachting is dat deze de komende jaren verder toenemen.
De studie is in zijn geheel hier te raadplegen. Overigens heeft het Economisch Bureau dat onderzoek uitgevoerd in het kader van de… MIPIM PropTech Vastgoedbeurs dat begin juli in Parijs plaatsvond. Inderdaad, een heuse beurs helemaal gewijd aan proptech. Nou, dan weet je het wel.
Happy home
Ook verschenen vorige maand, de derde editie van de Smart Home Monitor, een grootschalig onderzoek van Multiscope. Daaruit bleek – en ook dit is proptech – dat zo’n 1,2 miljoen Nederlandse huishoudens vertrouwen op slimme beveiligingsapparatuur. De markt is sinds 2017 gegroeid met ruim een derde. Even wat cijfers. Vijftien procent van alle huishoudens is in het bezit van slimme beveiligingsapparatuur. In 2017 was dit nog elf procent. Is de beveiligings- en ip-camera het populairste apparaat, veel Nederlanders overwegen nu ook de aanschaf van slimme rook-, CO- en CO2-melders. Dat we het hier niet over een consumentengril hebben, bewijst het cijfer van vierhonderd miljoen. Want dat zijn de euro’s die consumenten uitgaven aan slimme beveiliging en veiligheid, een explosieve groei van zestig procent ten opzichte van 2017. De voornaamste motivatie voor de aanschaf is euh… extra veiligheid. Daarnaast vinden we het belangrijk om controle te houden op het thuisfront en stellen we het gemak en comfort op prijs.
Om bij binnenshuis en beveiliging te blijven: je hebt tegenwoordig ook zoiets als het Zolderkamer-alarm. Die informeert de app-gebruiker niet alleen over de zonnekracht en het aantal zonuren, maar waarschuwt ook dat er sprake is van een flinke opwarming van de… zolderkamer. Gekkigheidje natuurlijk, al zullen de partijen erachter – merkenbureau MediaScience en Velux Nederland – daar anders over denken. Velux? Dat is specialist in zonweringsproducten. Maar toch, ook dit is een voorbeeld van proptech.
