Het had er alle schijn van dat Unit4 het resterende belang van 51 procent in corporatie-automatiseerder NCCW zou overnemen. De kaarten blijken echter anders geschud: management en personeel hebben Unit4 uitgekocht en nemen het bedrijf per 1 mei 2015 over. Algemeen directeur Wibo Pollmann licht deze verrassende uitkomst toe.
In 2011 nam bedrijfssoftwareleverancier Unit4 een belang van 49 procent over van Stichting Nationale Woningraad (NWR) in NCCW (tweehonderd werknemers, omzet 28 miljoen euro). Die stichting, die een groep corporaties vertegenwoordigt, wilde van het eigenaarschap af en zocht naar een opvolger. Unit4 had de optie om ook het resterende belang van 51 procent te lichten, maar die optie werd steeds verlengd. Sterker nog, in plaats van een volledige overname vindt er een management buyout plaats met steun van het personeel. Daarbij nemen de nieuwe eigenaren het belang van Unit4 over plus 2 procent van de aandelen van Stichting NWR, zodat er een meerderheidsbelang van 51 procent wordt behaald. Binnen vijf jaar verkoopt NWR het restant van 49 procent.
– Een verrassende uitkomst! Er is witte rook, maar de buitenwacht had er op gerekend dat Unit4 de overname van NCCW zou doorzetten. Uit de hoge hoed komt echter ineens het plan van een uitkoop door het management en personeel?
Wibo Pollmann: We zijn natuurlijk niet over één nacht ijs gegaan. De afgelopen jaren hebben NCCW, Unit4 en de Stichting NWR regelmatig met elkaar gesproken over wat nu de beste samenwerkingsvorm zou zijn voor klanten, medewerkers en relaties. Bij NCCW werd de roep steeds luider om zelf aan het roer te staan en Unit4 en NWR zijn daarin meegegaan. Mijn voorganger Gerard Erents is begonnen met het stimuleren van het eigen ondernemerschap in het bedrijf; die lijn heb ik doorgezet. Er kwamen ook regelmatig medewerkers bij me langs die tegen me zeiden: ‘Wibo, waarom nemen we zelf niet het bedrijf over. We hebben zoveel kennis van de branche.’
Juiste plan op juiste moment
– Heeft de overname door de Amerikaanse investeringsmaatschappij Advent begin 2014 een rol gespeeld bij het besluit van Unit4 om niet de optie bij Stichting NWR te lichten?
Wat ik er over kan zeggen is dat een overname nooit de hoofdmoot van Unit4 is geweest om bij NCCW in te stappen. Het bedrijf heeft de vastgoedmarkt, waar de corporaties onder vallen, als speerpunt. Een strategische samenwerking met NCCW past hier goed in. Het is wel zo dat Unit4 na de overname door Advent een sterke internationale strategie heeft ingezet. Daar ligt nu de focus; de organisatie moet er ook op worden ingericht. Ik kan me zo voorstellen dat een nieuwe overname bij Unit4 even niet de prioriteit heeft. Wat dat betreft, kwam ons plan op een goed moment.
– Er was dus geen strijd om de aandelen?
Nee, zeker niet. Alles is in goed constructief overleg verlopen. Sterker nog, met Unit4 hebben we een reseller-overeenkomst gesloten, waarbij Unit4 investeert in producten en oplossingen die wij leveren en gaan leveren aan de corporatiewereld. Dan moet je denken aan software voor salarisverwerking, auditing, projectenadministratie en het primaire systeem Agresso Real Estate.
Unit4 laat verder de markt aan ons. Daar zijn we heel blij mee. Dat is overigens een constructie waar het bedrijf actief op inzet. Unit4 heeft een partnerprogramma opgezet om via gespecialiseerde partners, zoals NCCW, zijn producten op grotere schaal uit te zetten op verticale markten.
Vertrouwen in toekomst
– Waarom zijn jullie nu pas met die ‘buyout’ op de proppen gekomen en niet in 2011?
In 2011 was de aanleiding van de participatie van Unit4 dat wij met dat bedrijf intensief wilden samenwerken. Om deze samenwerking goed te ondersteunen, is Unit4 stevig ingestapt met een belang van 49 procent. Dat is een keuze waar wij ook achter staan. Wanneer wij een joint venture sluiten, nemen we ook geen klein belang, maar zetten we met een groot belang stevig de schouders er onder.
Verder speelde mee dat in 2011 mijn hoofd niet naar een management buyout stond, en die van de Stichting NWR ook niet. We waren volop bezig met de vernieuwing van het bedrijf en met de opzet van de Corporatie Cloud. Dat besef, om zelf het bedrijf over te nemen, is pas daarna opgekomen.
– Hoe is de financiering geregeld?
De directie, Johan Meiring en ik, hebben bij drie banken gepolst of we het buyout-plan gefinancierd konden krijgen. Zowel ABN Amro. ING als de Rabobank toonden interesse. Dat geeft wel aan dat er vertrouwen is in het bedrijf op de lange termijn. NCCW heeft natuurlijk ook een vaste groep klanten en veel terugkerende omzet. Uiteindelijk hebben we voor de Rabobank gekozen die ons een lening heeft verschaft.
Verder hebben we een Stichting Administratiekantoor opgericht die de aandelen uitgeeft. Wie aandeelhouder wil worden, heeft wel te maken met een minimale inleg; dat is nog best een bedrag voor de medewerkers. Wat me positief heeft verrast is dat 70 procent van het personeel participeert. Normaal ligt zo’n percentage op 20 tot 30 procent. Door de grote belangstelling was er sprake van overschrijving door het personeel. Dus er kwam meer binnen dan nodig. Daarna is het gemiddelde bedrag per werknemer naar beneden gegaan, zodat een zo groot mogelijke groep mee kon doen aan de emissie.
Een nieuw NCCW
– Wat zijn de belangrijkste doelstellingen voor de komende jaren?
Het bieden van continuïteit aan klanten, het behoud van werkgelegenheid en het behalen van een gezond financieel rendement zijn drie belangrijkste doelen. Die willen we bereiken middels drie speerpunten in ons beleid.
Ten eerste gaan we vol door met ons primaire systeem BIS NOA, dat door zo’n 160 corporaties wordt gebruikt. Momenteel zijn we bezig met een redesign van het systeem.
Ten tweede bouwen we verder aan de Corporatie Cloud. Recent is er het proces ‘dagelijks onderhoud’ in de cloud gezet. Daarmee komen we ook binnen bij aannemers die via onze cloud automatisch kunnen uitwisselen met corporaties.
Als derde punt noem ik de samenwerking met Unit4. Belangrijk daarin is het aanbieden van het primaire systeem Agresso Real Estate, of Unit4 Property Management zoals het mogelijk gaat heten. Dit is echt een mooi systeem. Het is opgezet voor de commerciële vastgoedmarkt, maar Unit4 heeft op basis van een veertigtal aanbevelingen van ons het systeem ook geschikt gemaakt voor de Nederlandse corporatiewereld. Dit systeem vervangt onze First-oplossing maar we verwachten ook belangstelling van andere corporaties.
– Het is een bijzondere deal: daar waar andere corporatie-automatiseerders, zoals Databalk en DSA Vision (Cegeka), SG (Aareon) en Itris (investeerders) zijn overgenomen door andere partijen, kiezen jullie ervoor het heft in eigen te nemen.
Ja, wij zijn ervan overtuigd dat aansturing in eigen hand voor ons de beste aanpak is. De corporatiewereld is een branche waar je gespecialiseerd in moet zijn en echt kennis van moeten hebben. Dan is het handig als je zelf je koers kunt bepalen en niet afhankelijk bent van wat er elders wordt besloten.
Wij bouwen aan een nieuw NCCW. Ik gebruik wel eens de metafoor met Van der Valk, een wat conservatief familierestaurant, bekend om de appelmoes met kers. Dat bedrijf heeft zich de afgelopen jaren flink vernieuwd en is nu ook een locatie geworden waar business-mensen elkaar ontmoeten. Bij NCCW zijn de deuren ook opengegooid: we zijn van een gesloten bolwerk veranderd in open organisatie waarbij we ons focussen op wat we zelf goed kunnen.
Samenwerken met partners voor aanvullende zaken is daarbij wel essentieel. Denk aan Unit4, maar ook onze joint ventures met Kjenning voor opleidingen en Pro Impact voor web- en mobiele toepassingen. We durven ook activiteiten los te laten die te kleinschalig zijn geworden of voor ons geen kern meer zijn. Zo hebben we ons belang in werkplekautomatiseerder NEH verkocht en de postverwerking uitbesteed aan Postnl.
Krakkemikkig
– Jullie Corporatie Cloud staat symbool voor de nieuwe koers?
Ja, daar zijn we een aantal jaar geleden mee begonnen, samen met de orchestratiesoftware van Cordys, tegenwoordig Open Text. In die cloud willen we de processen van corporaties in de keten ondersteunen en optimaliseren. Daar valt nog heel veel te verbeteren. Neem de aannemers die met corporaties werken voor onderhoudsklussen. Dat zijn krakkemikkige processen waarin het nog stikt van de handmatige handelingen. Een aannemer moet vaak nog steeds bellen naar een huurder, die vaak niet thuis is, en als de klus dan eindelijk is geklaard, stuurt de aannemer een pdf naar de corporatie, die vervolgens met de hand wordt overgetikt. Tsja. In de Corporatie Cloud bieden wij het proces ‘dagelijks onderhoud’ aan waarbij er gekoppeld kan worden tussen een primair systeem van een corporatie en de systemen van de aannemer. Dat kan volautomatisch en scheelt een hoop tijd en geld.
– Moet een corporatie dan verstand hebben van bijvoorbeeld de Cordys-software?
Je moet je het zo voorstellen: de Corporatie Cloud is vergelijkbaar met een website als Vliegwinkel.nl of Booking.com: een bezoeker komt binnen via een centrale interface en kan dan allerlei zaken regelen. Aan de achterkant worden die zaken geregeld, zonder dat een bezoeker merkt dat er verschillende systemen aan het werk zijn. In ons geval maken corporaties via een medewerkersportaal contact met de Corporatie Cloud.
Geld besparen
– Een aantal concurrenten van NCCW kiest voor het geïntegreerde erp-systeem. Is dat niet handiger?
Wij horen inderdaad veel over ‘het geïntegreerde systeem’. Ik vind het jaren-tachtig-geklets. Tegenwoordig met de cloud, webservices en openstandaard-initiatieven als Cora, Vera en Kovra kun je systemen makkelijk aan elkaar koppelen.
Uit eigen onderzoek is gebleken dat van de 32 hoofdprocessen van een corporatie er ongeveer de helft worden afgedekt door een primair systeem. De andere helft wordt bediend met software van gespecialiseerde leveranciers, zoals voor woonruimteverdeling, risicomanagement, assetbeheer, een financiële projectenadminstratie, archief en documentbeheer. Het is een utopie te veronderstellen dat je alles kunt ondersteunen met een zogeheten geïntegreerd erp-systeem. Kijk, je moet wel alles met elkaar kunnen integreren en gegevens in één keer vastleggen. Daarom praten wij niet over een geïntegreerd systeem maar over een geïntegreerde omgeving.
– Dan liever de cloud in?
Ik zie het zo: al die corporaties werken al jaren met een primair systeem. Daarmee prolongeren ze, maken ze een jaarrekening en doen huur- en onderhoudsregistraties. Er zijn een paar redenen waarom een corporatie een selectietraject zou moeten ingaan voor een nieuw erp-pakket: ruzie met de leverancier, een fusie of een pakket waarmee wordt gestopt, zoals het oude Wocas, de Databalk-software en ons First-systeem. Maar anders zou ik zeggen, steek je geld in nuttiger zaken: met koppelingen en cloudtechnologie kun je je systeem gewoon laten draaien en met de verdere digitalisering kun je meer processen automatiseren. Je moet dan als management goed nadenken hoe je je personeel anders inzet.
Corporaties staan voor de opgave hun bedrijfslasten fors te verlagen, door de verhuurdersheffing. Ga dan geen miljoenen uitgeven aan een nieuw primair systeem, maar investeer op een slimme en goedkopere manier in ict.
