Ict-dienstverlener Sogeti gaat de komende jaren zijn testproces veranderen. Hierbij worden delen van het testen geautomatiseerd zodat de rol van de testers en hun managers gaat veranderen. Die verbreedt en daarom zullen zij andere taken binnen het testproces gaan krijgen. 'Vergelijk het met een politieagent die als douanier aan de slag gaat', zegt r&d-consultant testing bij Sogeti Nederland Ewald Roodenrijs. 'Zijn rol verandert, maar hij is nog steeds verantwoordelijk voor de kwaliteit.'
De belangrijkste veranderingen zullen er voor de testmanager zijn. 'Eigenlijk komt die functie te vervallen en zal hij meer als supervisor gaan optreden', zegt Roodenrijs. 'Hij zal niet meer het gangbare testwerk aansturen, maar krijgt veel meer een rol waarin hij aan het begin van een ontwikkelproces mee gaat denken over het geslaagd opleveren van applicaties. Het traditioneel testen wordt overbodig en er komen andere werkzaamheden aan het begin van de applicatielevenscyclus die ingevuld moeten gaan worden.'
PointZero-boek
Sogeti presenteert vandaag, donderdag 18 oktober 2012, tijdens het klantenevenement in Houten zijn eerste PointZero-boek. Dit naslagwerk beschrijft Sogeti's nieuwste visie op het ontwikkelen en beheren van bedrijfsapplicaties. Naar verwachting is het testen van applicaties binnen vijf jaar verschoven van een aparte functie naar een rol die van meet af aan integraal onderdeel is van de levenscyclus van applicaties. Daarmee wordt het testen van de kwaliteit achteraf overbodig.
De verspilling van tijd en energie aan onnodig dubbelwerk wordt volgens Sogeti voorkomen door vanaf het allereerste moment aandacht te besteden aan de integrale regie op de kwaliteit in de levenscyclus van applicaties. Met deze visie genereert Sogeti kostenbesparingen van minimaal 28 procent op het totale applicatiebeheer. Verder levert dit kortere doorlooptijden op, uitsluiting van risico's en levering van de juiste kwaliteit ('fit for purpose').
Verbeteringen doorvoeren
Sogeti houdt zich al jaren met testen bezig en volgens Roodenrijs zien zij dan ook heel duidelijk waar het misgaat in het testproces. 'De tester filtert. Het ene wordt eruit gepikt, het andere laat hij doorgaan. Daar kunnen verbeteringen worden doorgevoerd. Je moet dan alleen niet kleine beetjes willen verbeteren, je moet de gehele applicatielevenscyclus onder handen nemen. Dit doe je stapje voor stapje. Hierin moet wel iedereen meedoen, dit is niet alleen iets voor de testafdeling. Deze nieuwe aanpak moet ook ondersteund worden door ontwikkelaars, ontwerpers, beheerders businessanalisten en gebruikers.'
Uiteindelijk blijft alles draaien om het opsporen van fouten in ontwikkelwerk, maar mag dit volgens Roodenrijs niet meer tijd of geld gedreven zijn. 'Eigenlijk is het de lean-gedachte waarbij je stuurt op kwaliteit en risicobeperking. Juist in de huidige tijd moet steeds meer goed gaan. Ik spreek dan ook vaak van een 'sense of urgency'. Als we minder op eilandjes werken en wat meer samenwerken, krijgen we kwalitatief betere applicaties.'
Onnodig dubbel werk
Niet goed functionerende software is de oorzaak van meer bedrijfsproblemen dan elk ander door de mens gemaakt product. De gevolgen voor burgers en organisaties zijn enorm. Denk hierbij aan verkeersinfarcten, geen toegang tot bankzaken, dalende beurskoersen of andere problemen die grote negatieve impact hebben op ons dagelijks functioneren. En tegelijkertijd daarmee enorme imago- en reputatieschade opleveren voor organisaties. Nog altijd komt het voor dat tijdens het testen van ontwikkelde software blijkt dat applicaties niet aansluiten op de verwachtingen. Eindgebruikers krijgen niet wat ze nodig hebben. Dat resulteert in onnodig dubbel werk. En daarmee hoge kosten, verlies van kwaliteit en veel langere doorlooptijden van ontwikkeling en beheer. Met alle eerder genoemde risico's van dien bij in het in gebruik nemen van de software.
Sogeti pleit er daarom voor delen uit het testproces te automatiseren. Wanneer een opdrachtgever bijvoorbeeld wijzigingen wil doorvoeren aan een systeem, dan moet het model hiervoor inzichtelijk gemaakt worden. Als dit wordt samengevoegd met testdata, dan kunnen er in de uitvoer specificaties geautomatiseerd worden. Roodenrijs: 'Er zijn tools van de afgelopen anderhalf jaar waarvoor je weinig tot geen programmeerkennis hoeft te hebben. Door hier extra details aan toe te voegen, beperk je de risico's. Voorlopig doen wij dit alleen voor functioneel testen, maar we kunnen dit in de toekomst mogelijk gaan uitbreiden.'
Gevolgen testpersoneel
De nieuwe benadering van Sogeti zal ook gevolgen hebben voor het huidige testpersoneel. Door automatisering zal er minder traditioneel testwerk achteraf zijn en zal de rol van de tester en zijn manager veranderen. 'Ze moeten gaan kijken in hoeverre ze kunnen ondersteunen', meent Roodenrijs. 'Ze zullen breder worden ingezet in de applicatielevenscycslus. Op dit moment is ongeveer 80 procent manueel, functioneel tester en daarvan valt dus een heel stuk weg. Testers zullen zich meer moeten gaan richten op bijvoorbeeld veiligheid of performance. Feitelijk worden ze dan belangrijker, dus dit hoeft helemaal niet slecht voor hen te zijn.'
De testmanager zal volgens Roodenrijs meer een supervisor gaan worden voor de hele levenscyclus en moet over andere processen gaan meedenken. 'Voor hen wordt dit een verandering in denken. Ik noem het ‘de evolutie van het kwaliteitsdenken'. Als zij op een andere manier met testen omgaan, wordt het ook interessanter voor hen. Wij trainen continu onze mensen, maar de komende tijd zullen we wel wat extra tijd steken in het opleiden van de testmanager tot supervisor.'
Boeiend artikel! Interessante visie en ik ben vooral benieuwd of de methode van ontwikkeling de komende jaren inderdaad drastisch gaat veranderen richting de door Ewald beschreven lean methodiek.
De gedachte sluit netjes aan bij de meer Agile ontwikkelingsmethodiek waarmee veel bedrijven momenteel experimenteren. In die aanpak wordt de testmanager min of meer overbodig binnen de Agile teams al blijft er behoefte aan een visie op testen en kwaliteit: de supervisor die Ewald hier beschrijft. Ik denk echter wel dat het aantal van dit type managers drastisch terug zal lopen ten opzichte van de huidige testpopulatie en we juist naar meer brede professionals met kennis van zowel ontwikkelen als testen gaan.
Ik denk dat toekomsige wijze van softwareontwikkeling grote gevolgen gaat hebben voor alle disciplines (dus niet alleen software-testing).
Wanneer model gedreven applicatieontwikkeling in Nederland goed zal worden opgepakt (denk platforms als Mendix, Aquima, Be Informed, Kodision etc), dan zal outsourcing geen bedreiging hoeven te zijn voor de ICT binnen NL.
Helemaal eens met Rene. Softwareontwikkeling is aan verandering onderhevig. En dat is maar goed ook. De traditionele kijk op testen was gestoeld op een gedachtegoed uit de jaren 90. Inclusief alle lagen van management en soortement van ‘certificeringen’. De wetmatigheid in ontwikkeling is dat fouten goedkoper en beter bij de bron zijn te voorkomen dan later. Agile is een manier om dit te doen. En dat is geen experiment maar al een bewezen techniek.
In de inleiding staat onderstaande zin:
‘Zijn rol verandert, maar hij is nog steeds verantwoordelijk voor de kwaliteit.’
Volgens mij is een tester in welke rol dan ook, nooit verantwoordelijk voor de kwaliteit. Hij/ zij geeft alleen maar inzicht in de kwaliteit van een product. Iets kan bagger zijn maar toch uitvoerig zijn getest. Je kunt helaas geen kwaliteit in een applicatie testen.
Als de tijd en budget op zijn dan heb je een product waarvan de eigenaar beslist of deze in productie gaat ook al is de kwaliteit onvoldoende. De testmanager adviseert alleen maar.
De rol van een testmanager blijft altijd bestaan. Derhalve vind ik dit artikel enigszins ondeskundig en niet kloppend.
Voor elke test heb je een goed ingericht testproces, met de bijbehorende testactiviteiten. Dit zijn de voornaamste taken van een testmanager, inclusief advies uitbrengen over het testobject.
Sogeti kan niet iets anders beweren, anders moet het boek TMap Next overbodig verklaard worden. Zelfs als we massaal overgaan naar Agile/Scrum. Dit is ook leuk verkoop praatje.