Gezichtsherkenning scant half, Google bant politie VS

De podcast De Dataloog van 17 juni zit opnieuw bomvol met artificial intelligence. Zo behandelen wij AI Labs bij de TU Delft, ai-oplossingen voor oliewinning, ai in gezichtsherkenningssystemen, ai-publicaties in Nederland en de rest van de wereld en hoe ethische ai hulporganisaties helpt. Ook aandacht voor een virtuele innerlijke stem, de Blueweb-pilot van de Politie, feit of fictie over dataïsme, quantum-safe cryptografie, zichtbaar vrouwelijk securitytalent, de beste cybersecurity-film aller tijden, de aangepaste telecomwet, de beste Nederlandse datawetenschapper, België als gastheer van de Europese cloudb en de data-uitagenda. Jurjen Helmus van de Hogeschool van Amsterdam, Walter van der Scheer van GoDataDriven en Computable-hoofdredacteur Sander Hulsman lieten dit en ander datanieuws van de afgelopen weken de revue passeren.

De uitzending werd afgetrapt met de TU Delft, want daar zijn recent twee mooie ontwikkelingen voorbijgekomen. Ten eerste gaat het de inspanningen op gebied van artificial intelligence versnellen. Inmiddels zijn acht interdisciplinaire AI Labs gelanceerd. Bij de start komen hier vijftig onderzoekers te werken. In de loop van dit jaar en in 2021 moeten daar nog eens zestien labs bijkomen. Het is de bedoeling dat ai-wetenschappers hierin gaan samenwerken met wetenschappers uit andere disciplines.

De TU Delft heeft recent ook een virtuele innerlijke stem ontwikkeld voor het verkrijgen van meer sociale vaardigheden. Hierbij wordt virtual reality gecombineerd met virtuele cognitie. Deze ‘innerlijke stem’ geeft instructies, terugkoppeling en aanmoediging. Dit systeem kan helpen het geloof in eigen kunnen, de zogenaamde zelf-effectiviteit, te vergroten. Ofwel een mooie innovatie die onzekere mensen echt kan helpen.

Politie en Google

De politie is de pilot Blueweb gestart waarin het digitaal specialisten oproept mee te helpen bij opsporingsonderzoeken. Het start hiervoor een samenwerking met technologieplatform Tweakers. Het betreft opsporingsonderzoeken waarbij Tweakers-leden zich kunnen aanmelden om mee te denken bij het oplossen van misdrijven.

Er is een mooie actie geweest naar aanleiding van een Greenpeace-rapport: Google heeft namelijk besloten om geen artificial intelligence-maatwerkoplossingen meer te leveren voor oliewinning. Elk van de drie grote cloudbedrijven heeft cloud computing-contracten met de olie- en gasindustrie die specifiek helpen bij de exploratie of productie van olie, en sommigen brengen hun diensten actief op de markt om meer zaken te doen. Deze contracten werken rechtstreeks in tegen de toezeggingen van deze bedrijven om de CO2-uitstoot te verminderen.

Dataïsme en quantum-safe cryptografie

Feiten en ficties rondom data science en ai. Deze uitzending legt twee stukken naast elkaar. In BN de Stem stond een stuk over het nieuwe boek van Miriam Rash – Frictie. De titel van haar boek, ‘Frictie’, schetst haar strijdvaardigheid. Miriam Rasch weigert genoegen te nemen met de ongebreidelde opmars van data en algoritmen in het leven. Ze plaatst zeven kanttekeningen bij het ‘dataïsme’. Anderzijds is er een genuanceerd stuk van Jaring Hiemstra, directeur van Ynformed. Het is een stuk van eind vorig jaar maar opnieuw gepubliceerd omdat het altijd weer actueel blijkt. Hij geeft enkele tips voor het maatschappelijk implementeren van algoritmes. En daar zitten een paar interessante punten in.

TNO heeft een nieuwe methode ontwikkeld die tegengaat dat geheime diensten en cybercriminelen straks misbruik kunnen maken van quantumcomputers. De vrees dat de huidige versleutelde data-uitwisseling in een handomdraai is te kraken, wordt daarmee weggenomen. TNO heeft hiervoor de technische doorbraak Advanced Security Proxy gerealiseerd. Die techniek kan worden gebruikt om organisaties quantum-safe te maken met cryptografie.

Vrouwelijk securitytalent en cybersecurity-films

De Europese Commissie moedigt vrouwelijke security-experts aan op de voorgrond te treden, actiever te worden in het veld en hun zichtbaarheid te vergroten. Daarvoor heeft zij het Women4Cyber-register opgericht, een platform om vrouwelijke professionals werkzaam in cyberbeveiliging met elkaar te verbinden.

Computable België ging op zoek naar de beste cybersecurity-film aller tijden. Hierbij lag vooral de focus op informatieveiligheid en cybersecurity en niet zozeer op spionage of privacy. Uit een long list met 76 films die over cybersecurity gaan,  is via een stream gewerkt naar een top 10. Deze uitzending werd gepresenteerd door ciso en filmfan Marc Vael, die ook het boek ‘Informatieveiligheid en cybersecurity duiden via film’ schreef. Uiteindelijk won The Net (1995) met Sandra Bullock in de hoofdrol.

(Tekst gaat verder onder de video)

Gezichtsherkennig en ai

Bedrijven die computervisie-systemen leveren, waaronder ten minste één die wetshandhavingsinstanties in de Verenigde Staten, zijn trainingsmodellen aan het ontwikkelen om verduisterde gezichten te herkennen. De wereldwijde protesten ter ondersteuning van de burgerrechten van zwarte mensen hebben de interesse van de politie in de technologie aangewakkerd, terwijl de bezorgdheid over mogelijke schendingen van de burgerlijke vrijheden opnieuw is opgewekt. Ja, want wat is er aan de hand? Door neus, mond en kin te verstoppen achter maskers denken mensen anoniem te blijven. Maar inmiddels trainen bedrijven modellen voor gezichtsherkenning opnieuw om mensen te identificeren op basis van alleen hun bovengezicht. Sommigen beweren het probleem zelfs al te hebben opgelost (lees ook artikel van USA Today).

Voortbordurend op het vorige item: Amazon verbiedt de Amerikaanse politie een jaar lang om Rekognition, de gezichtsherkenningssoftware van het bedrijf, te gebruiken. Dat heeft Amazon recent bekendgemaakt. Na de dood van George Floyd, die overleed nadat een agent diens knie minutenlang in zijn nek drukte, zijn in de Verenigde Staten massale demonstraties tegen racisme en politiegeweld ontstaan. Als gevolg daarvan bestaat de angst dat gezichtsherkenning onterecht tegen demonstranten wordt gebruikt. Amazon zei dat de stop van een jaar is bedoeld om Amerikaanse wetgevers de kans te geven wetgeving op te stellen, zodat kan worden gereguleerd hoe de technologie wordt gebruikt.

Aangepast Telecomwet en ai-onderzoeken

De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) gaat ook de nieuwe versie van de tijdelijke noodwet Telecomdata nauwgezet beoordelen. De toezichthouder was al kritisch op de eerste versie en bekijkt of het aangepaste wetsvoorstel de privacy beter waarborgt. Met de noodwet krijgt het RIVM maximaal één jaar de beschikking over geanonimiseerde locatiegegevens van alle mobiele telefoons. Daarmee kan het instituut de verspreiding van het coronavirus beter monitoren aan de hand van actuele gegevens.

Er wordt weleens geklaagd over de Nederlandse academische staat van artificial intelligence (ai). Maar hoe staat Nederland er daadwerkelijk voor? In een reeks publicaties geeft het Rathenau Instituut cijfermatig inzicht in een aantal voorwaarden voor de ontwikkeling van ai in Nederland. Nederland kent een hoge circulatie van AI-wetenschappers en slaagt er daarmee in om wetenschappers met een hoge citatie-impact voor een kortere of langere periode aan zich te verbinden. Aan Nederland verbonden ai-wetenschappers hebben gemiddeld twaalf jaar ervaring, gemeten naar het aantal jaren dat zij artikelen publiceren in Scopus. Daarmee zijn ze even ervaren als de aan de Verenigde Staten verbonden ai-wetenschappers.

Ethische ai en beste datawetenschapper

Hulporganisaties kunnen straks namelijk meer profiteren van geavanceerde datawetenschappen. Ai gaat hen helpen bij het anticiperen op rampen. Het Haagse Data Science Initiative heeft een raamwerk over dit onderwerp gepubliceerd. In dit raamwerk staan praktische en ethische richtlijnen voor de toepassing van ethische ai bij humanitair werk. De gedachte is dat ai kan helpen bij de bevordering van vrede, rechtvaardigheid en veiligheid.

Research Data Netherlands zoekt onderzoekers (individu of groep) die onderzoeksdata beschikbaar maken voor de wetenschap (aanmeldformulier). Zij maken kans op de Nederlandse Dataprijs, die op 18 november in Den Haag wordt uitgereikt. Deze beschikbaar gemaakte data kunnen andere wetenschappers vervolgens gebruiken voor nieuw of aanvullend onderzoek. Drie winnaars krijgen ieder vijfduizend euro om de winnende datasets toegankelijk of toegankelijker te maken, bijvoorbeeld door een symposium te organiseren of de data online te ontsluiten. De winnaar wordt bepaald door een jury.

Europese cloud Gaia-X

De Duitse en Franse ministers van Economie roepen op tot een Europese cloud. Ook niet-Europese bedrijven zijn welkom. De non-profitorganisatie achter deze cloud, Gaia-X, wordt in België gehuisvest. In Gaia-X werken 22 Franse en Duitse bedrijven, waaronder Atos en Siemens, aan een Europese data-infrastructuur van de nieuwste generatie. Daar kunnen bedrijven in alle veiligheid gegevens opslaan en delen. Gaia-X moet uitgroeien tot een eigen Europese cloud. Momenteel is de digitale infrastructuur voor data volledig in handen van Amerikaanse techbedrijven. Ook Chinese concurrenten zijn druk doende een eigen cloud uit te bouwen.