Digitale transformatie bepaalt financiële lijst

Het kan niemand ontgaan zijn: het is digitale transformatie die de klok slaat. En dat zien we ook terug in de lijst met financieel krachtigste ict-bedrijven van Nederland, die adviesbureau MBCF jaarlijks voor Computable samenstelt. Alles draait om het onttrekken van data aan de front- en de back-end van systemen. De financiën hebben er in elk geval baat bij.

‘De digitale transformatie is de grote gemene deler in de financiële lijst dit jaar’, start MBCF-partner Ramon Schuitevoerder dit jaar zijn verhaal. ‘Dan heb ik over de ontwikkelingen in cloud computing en bring your own device en de groei in data die hierdoor ontstaat. De bedrijven die in de lijst staan, laten de digitale transformatie zien. Afas Software levert een cloudproduct, Sentia opereert clouddecentraal en Dept zet in op het vergaren van datapunten die zij vervolgens koppelen aan een digitale strategie.’

Zo doet een Conclusion het volgens Schuitevoerder ook, net als Incentro dat een digitale strategie combineert met de infrastructuur. ‘Ze moeten ook wel, want deze ontwikkeling zet door en is de enige route richting de toekomst. Daarbij moet worden aangetekend dat het ene bedrijf dit beter doet dan het andere. De technologie wordt steeds beter om met data aan de slag te gaan.’

Toegevoegde waarde

Zijn collega en MBCF-adviseur Pieter de Vries merkt op dat de datahoeveelheid steeds verder toeneemt. ‘Dan heb je bedrijven nodig die in opslag voorzien, maar ook bedrijven die de data verrijken. Watson (van IBM) bijvoorbeeld wordt ook steeds meer gebruikt. Over drie jaar zullen we qua lijst wel een ander beeld zien. Voor de bedrijven op de lijst is het zaak om toegevoegde waarde te leveren in of met data.’

Nog niet zolang geleden werd gezegd dat software de toekomst was, maar is dit volgens De Vries nog wel zo? ‘Als je software tegenover data zet, dan lijkt de laatstgenoemde veel toekomstperspectief te hebben. Software heeft nog steeds toekomst, maar software heeft grenzen. Data hebben dat niet en daarom lijken data software voorbij te streven qua toegevoegde waarde. Data zijn belangrijker, zij maken ontwikkelingen als machine learning mogelijk. Daarnaast kan software data verbeteren en daarmee naar een volgend niveau brengen.’

Dataverrijking Netflix

Het gaat dus niet alleen maar meer om de software, maar om de data. Daarom wordt dataverrijking volgens De Vries de komende jaren nog belangrijker. ‘Neem Netflix. Bezorgde Netflix vroeger videobanden, inmiddels is het businessmodel omgegooid en levert Netflix on-demandcontent. Door heel veel data te vergaren over hun klanten en die data te verrijken, weet Netflix wat klanten willen zien. Met die interesses in het achterhoofd is de serie ‘House of Cards’ ontwikkeld. Die serie sluit aan bij wat wij graag willen zien, namelijk machtsvertoon, geweld, seks en drama.’

Negentig procent van alle beschikbare data wereldwijd is de afgelopen vijf jaar gegenereerd. ‘En deze explosieve groei houdt aan’, haakt Schuitevoerder in op zijn collega. ‘We hebben het hier over zowel gestructureerde als ongestructureerde data. Vooral de bedrijven die deze laatste categorie weten te structureren, zullen de winnaars van de toekomst zijn.’

Data-scientists

Wel hangt het volgens Schuitevoerder van de kant af waar jij je als organisatie op richt. ‘Zo zullen de aanbieders van de technologie een sprong voorwaarts gaan maken, maar ook de aanbieders ervan profiteren. Allebei hebben ze in elk geval slimme mensen nodig om te kunnen groeien. Daarom zoekt iedereen naar data-scientists, want die zorgen ervoor dat je die stap kan maken.’

De Vries neemt het woord weer van Schuitevoerder over en verwijst naar het Amerikaanse Amazon. ‘Dat begon als een webshop, tegenwoordig draait het om het vergaren van data en het verrijken ervan. Daarmee kan het de relatie met de klant verder intensiveren. In Nederland verzamelt Bol.com steeds meer informatie over het koopgedrag van zijn klanten. Bol.com is echter wel vooral door Ahold overgenomen om het spelletje van online beter te begrijpen. Er zijn wat dat betreft dus sterke verschillen tussen Bol.com en Amazon. Bol.com verdient geld met zijn webshop terwijl Amazon hogere-margeactiviteiten heeft ontwikkeld, zoals het winstgevende Amazon Web Services.’

Big data en data-analytics

Big data en data-analytics zijn dure segmenten, de groeiverwachting is volgens Schuitevoerder hier het hoogst. ‘Deze score wordt bepaald op basis van het aantal keren dat een investeerder de jaaromzet van een organisatie wil betalen. Dit geldt wel voor beursgenoteerde organisaties. Zo staan Splunk en Tableau hoog. Investeerders zijn zelfs bereid om zes keer de jaaromzet van Splunk voor het bedrijf neer te tellen. OpenText doet het ook goed met vijf keer de jaaromzet.’

Als we kijken naar de Computable 100, dan staan er slechts vijf of zes specifieke data-analyticsbedrijven in. Schuitevoerder: ‘Naast deelsegmenten kijken wij naar specifieke technologieën en in hoeverre bedrijven in de Computable 100 afhankelijk zijn van deze technologie.’ De Vries vult aan: ‘Neem Microsoft als technologie. Microsoft realiseerde recent de hoogste beursnotering ooit. Daar profiteren anderen van, dus ook Nederlandse bedrijven die zich focussen op Microsoft-technologie.’

SaaS-model en Azure

Microsoft heeft zich volgens De Vries heel goed voor de toekomst gepositioneerd met het leveren van de full stack. ‘Ze hebben hun businessmodel omgekat naar een SaaS-model en Azure doet het erg goed, als serieuze concurrent van Amazon Web Services. Alleen mobile blijft nog achter, daar zullen ze nog wat stappen moeten maken. Het grote voordeel van Microsoft is dat ze zelf de keuze kunnen maken. Ze zijn niet afhankelijk van derden en leveren zowel het platform als de oplossing.’

Volgens Schuitevoerder is ook het deelsegment big data nóg belangrijker geworden. ‘Het is een jonge sector waarin je je eigen aanwas moet creëren. In deze sector zie je veel jonge mensen instromen. De markt is zelfs zo jong dat een senior datascientist op dit moment maximaal vijf jaar werkervaring heeft. Een ander groot voordeel van big data is dat het ook bedreigingen kan signaleren voor security.’

Industrie 4.0

Wat ook een interessant big-datatrend volgens Schuitevoerder is, en die zie je in Duitsland ontstaan, is industrie 4.0. ‘Hierin draait het om het toepassen van big data in robotisering. Industrie 4.0 heeft een impact op de economie en het maakt bedrijven efficiënter en winstgevender. Nadeel is wel dat het banen kost.’

MBCF-adviseur Bas de Haan voegt toe: ‘Kijk naar de maakindustrie, daar worden servicecomponenten toegevoegd aan machines. Dergelijke bedrijven zoeken naar eigen software-engineers om dit te realiseren. Vanderlande Industries heeft in 2017 zelfs twee softwarebedrijven overgenomen: Optosecurity (Canada) en Sentec Software (Duitsland).’

Branchevreemde overnames

Volgens De Vries voegen dergelijke bedrijven software toe aan hun producten om data te genereren. ‘Zodoende houden ze binding met hun product nadat het is verkocht en kunnen ze hun producten verder verbeteren en ook gemakkelijker upsellen. Kortom, dan kunnen ze aanvullende diensten aanbieden en leveren.’

Schuitevoerder verwijst vervolgens naar Dürr, een groot Duits maakbedrijf. ‘Die hebben recent Itac Software overgenomen. Dat is zo’n branchevreemde overname waarmee in dit geval software en de maakindustrie samengaan. In Nederland zien we dat nog niet heel veel gebeuren, al houdt een bedrijf als bijvoorbeeld Vanderlande zich er wel mee bezig.’

GDPR

Volgens De Haan draait alles tegenwoordig om het eigenaarschap van data. De Vries is het daar mee eens. ‘Inderdaad, we zullen naar verwachting te maken gaan krijgen met verdere boetes die opgelegd gaan worden vanuit de Europese Unie met betrekking tot het niet correct omgaan met persoonlijke data van inwoners. Dit komt vooral doordat bedrijven op dit moment onvoldoende zijn geëquipeerd, de wetgeving haalt dat wat dat betreft in.’

Schuitevoerder mengt zich in de discussie. ‘De GDPR maakt afspraken voor de Europese Unie en draait om in hoeverre bedrijven compliant zijn. Dat wordt een belangrijk onderwerp de komende tijd.’ (Lees daarom ook het artikel over de GDPR vanaf pagina 78.)

De komst van de GDPR zorgt volgens De Vries ook voor terughoudendheid bij zowel bedrijven als investeerders. ‘Het kan een reden zijn om niet vol op data in te zetten, omdat er dus ook risico’s aan vast zitten.’ Schuitevoerder voegt hier aan toe dat er ook bedrijven zijn die andere bedrijven helpen om compliant te zijn. ‘Die varen hier dus wel bij. Dat is voor investeerders dan ook weer interessant, want zij kijken graag naar sectoren die onderhevig zijn aan veranderende wet- en regelgeving en spelen daar graag op in. Verandering zorgt voor frictie en daar zit een businessmodel in.’

Investeringen en overnames

De Vries ziet investeringsmaatschappijen een stap maken richting it-bedrijven. ‘It wordt breder gedragen. Neem bijvoorbeeld NPM Capital. Dat kijkt  die kijken steeds nadrukkelijker naar it. Dit doen ze omdat ze de markt willen begrijpen zodat zij in de toekomst kunnen profiteren van de verwachte groei in de it-markt.’

Maar ook een partij als Randstad houdt volgens Schuitevoerder de it-markt scherp in de gaten. ‘Daar is gewoon geld gealloceerd om meerdere overnames in it te gaan doen. Dit doen ze met het oog op nieuwe distributiemodellen, screening-modellen, et cetera. Ze zoeken heel gericht naar tech-bedrijven die het hr-landschap gaan veranderen.’

Fintech

Het draait daarom volgens De Vries om veranderende sectoren. ‘Dat zien we ook in finance. Fintech is booming. Je ziet er veel verschuivingen plaatsvinden en er komen veel overnames aan. Neem Paysafe en WorldPay, grote bedrijven die recent zijn overgenomen. Ook het Nederlandse Adyen doet het goed. Ze bieden allemaal hun eigen (technische) oplossingen aan waar op dit moment nog een ‘standaard’ ontbreekt. De markt verwacht ook voor volgend jaar een verdere consolidatieslag in deze sector. Fintech is een grote markt die schaalbaar is en daarmee interessant om te groeien.’