Pareltjes: ChipSoft

Nederlandse ziekenhuizen investeren volop in een beter ziekenhuisinformatiesysteem en elektronisch patiëntendossier (zis/epd). De Nederlandse leverancier ChipSoft weet hier de afgelopen tijd de vruchten van te plukken. Het in 1986 opgerichte bedrijf uit Amsterdam haalt het ene ziekenhuis na het andere binnen als klant en verslaat en passant diverse buitenlandse concurrenten

ChipSofts wortels liggen ergens begin jaren tachtig, wanneer chirurg Gerrit Mulder een softwareprogramma laat ontwikkelen om de administratie van de facturen voor patiënten en later de facturen van arts naar zorgverzekeringsmaatschappijen te automatiseren. Doel is om dit proces efficiënter te laten verlopen zodat de arts in kwestie meer tijd kan besteden aan zorgtaken. Zoon Hans Mulder ziet hier brood in, richt in 1986 samen met zijn vader ChipSoft op en begint het softwareprogramma aan andere medisch specialisten te verkopen. De eerste klant is een specialist uit Breda: dokter Kunst. Het eerste ziekenhuis dat een contract met ChipSoft tekent is SMT (Streekziekenhuis Midden Twente), daarna volgt het BovenIJ ziekenhuis.

Familiebedrijf

De software slaat aan en al snel komen er vragen van gebruikers om extra functionaliteit om ook andere administratieve en zorgprocessen te automatiseren. Uitbreiding na uitbreiding volgt, zoals een tool voor herhaalrecepten en een afsprakensysteem. Het bedrijf profiteert daarbij van het toenemende gebruik van computers en netwerken in ziekenhuizen. In 1994 lanceert ChipSoft de eerste versie van een geïntegreerd ziekenhuisinformatiesysteem: het Windows-gebaseerde CS-EZIS.Net (Elektronisch Zorg Informatie Systeem). De software is inmiddels veranderd van een administratieve toepassing voor chirurgen naar een meer logistieke oplossing voor een geheel ziekenhuis, waarbij het draait om het registeren, opslaan en kunnen aanpassen van patiëntendata, ter ondersteuning van het werkproces.

Omdat ChipSoft een familiebedrijf is dat niet wordt gehinderd door financiële belangen van externe aandeelhouders, heeft het de vrijheid om te investeren in innovaties die het bedrijf nodig acht. Bijkomend voordeel is dat Gerrit Mulder van de hoed en de rand weet als het gaat om de werkwijze van chirurgen en verpleegkundigen en het bedrijf met deze kennis zijn software-innovaties daar op kan aansluiten. Bovendien staat ChipSoft ook open voor suggesties vanuit deze gebruikershoek en volgt het bedrijf nauwgezet de technologische ontwikkelingen in de medische wereld, blijkt uit het boek ‘Software Business Start-up Memories. Key Decisions in Success Stories’ van Roderick van Cann, Slinger Jansen en Sjaak Brinkkemper. Zo wordt er met extra softwarefunctionaliteit ingespeeld op de introductie van ct-scans, mri-scans en het digitaliseren van x-rays in ziekenhuizen.

Voortdurende ontwikkeling

Rond 2000 maakt het bedrijf een belangrijke overstap naar een moderne, objectgeoriënteerde architectuur om ervoor te zorgen dat zowel het onderhoud als nieuwe softwareontwikkelingen niet zouden worden gehinderd door verouderde technologie. Een aantal jaar later kiest het bedrijf voor het .Net-framework gevolgd door Windows Presentation Foundation. Het voortdurend verbeteren en uitbreiden van het softwareplatform draagt bij aan het succes van het bedrijf. Sinds een aantal jaren is ook een elektronisch patiëntendossier geïntegreerd. Het ideaal in de ziekenhuiswereld is dat deze combinatie zorgt voor een volledig geautomatiseerde afhandeling van de zorg- en administratief-logistieke processen rondom een patiënt.

Veel concurrenten blijken moeite te hebben met het up-to-date houden en verrijken van hun software. ChipSoft weet ze vaak in nieuwe selectietrajecten met zijn oplossing te verslaan, waarbij het bedrijf daarna ook de implementatietrajecten en het onderhoud goed regelt. ChipSoft kan daarbij terugvallen op een ervaren groep medewerkers. Bij het bedrijf, met eigen implementatie-, beheer- en r&d-afdelingen, werkt inmiddels meer dan 430 man; veel werknemers zijn al jarenlang in dienst.

Groot marktaandeel

Uit recent marktonderzoek van M&I Partners blijkt ChipSoft bijna de helft van de Nederlandse ziekenhuizen te bedienen met een zis/epd. Volgens het Amersfoortse ict-adviesbureau neemt het belang van een goede digitale ondersteuning van de zorg alleen maar toe. Het delen van informatie in een ziekenhuis, maar ook met ketenpartners, zoals huisartsen, apothekers en laboratoria, wordt belangrijker. Bovendien moeten ziekenhuizen beter inzichtelijk maken waarmee ze bezig zijn en daarover verantwoording afleggen. Dat vraagt om een beter zis/epd met geïntegreerde functionaliteit. In zo’n systeem zijn eenmalig vastgelegde gegevens voor meerdere doeleinden te gebruiken en raken onderdelen als dossiervorming, zorglogistiek, zorgadministratie, analyse en rapportage meer en meer onderling verweven.

Ziekenhuizen kiezen er momenteel voor om hun standaardsystemen, die ze al in huis hebben, door te ontwikkelen of nieuwe standaardoplossingen aan te schaffen via aanbestedingen. Vaak hebben die tenders ChipSoft als winnaar. Alleen de Amerikaanse concurrent Epic doet het ook goed. Andere concurrenten kampen met een dalend vertrouwen door een trage modernisering van de software (CSC-iSoft), mislukte implementaties (Alert) of overnames waarvan de markt eerst wil zien hoe dat uitpakt. McKesson Nederland bijvoorbeeld werd eerst opgekocht door de Amerikaanse investeerder Symphony Technology Group (STG) en daarna begin 2015 als Qucare verkocht aan het Duitse Nexus. Opmerkelijk is de beslissing van het Erasmus MC en het UMC Groningen om de gezamenlijke implementatie van de Siemens Suite te stoppen, onder andere omdat Siemens Health Services is overgenomen door het Amerikaanse Cerner en beide instellingen zich zorgen maken over de ontwikkeling van het epd-deel Sorian op de langere termijn. Zowel het Rotterdamse als het Groningse academische ziekenhuis hebben inmiddels elk apart een nieuwe aanbesteding uitgeschreven, wat weer kansen biedt voor ChipSoft.

Nieuw zis/epd

Het bedrijf haalt in 2011 zijn eerste twee academische ziekenhuizen als klanten binnen: het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) en het Universitair Medisch Centrum Utrecht (UMCU). De orders zijn saillant omdat de ziekenhuizen al vanaf 1973 klant zijn van wat tegenwoordig CSC-iSoft is. Het Leidse academische ziekenhuis staat zelfs aan de wieg van het ziekenhuisinformatiesysteem van waaruit het bedrijf iSoft is ontstaan. ChipSoft wist beide projecten binnen budget en binnen afgesproken implementatietermijn op te leveren.

Een sterke troef van het bedrijf is de nieuwe zis/epd-oplossing HiX die in 2013 op de markt komt. Het is een totaaloplossing voor dossiervoering, workflow-ondersteuning, zorgadministratie, zorglogistiek, planning en e-health die inzetbaar is op vaste én mobiele apparaten. Een investering die zich begint uit te betalen, aldus algemeen directeur Hans Mulder van ChipSoft in een artikel in Computable van vorig jaar naar aanleiding van de start van de implementatie van HiX bij het ziekenhuis Elkerliek uit Helmond. De zis/epd-oplossing vervangt daar een mix van zelfgebouwde applicaties en toepassingen van derden. ChipSoft heeft meer van dit soort implementaties achter de rug of lopen, zoals bij het Rode Kruis Ziekenhuis in Beverwijk, MCH/Bronovo, het Waterland Ziekenhuis in Purmerend, het Jeroen Bosch Ziekenhuis uit Den Bosch en het Alrijne Ziekenhuis uit Leiden. ‘Het is voor ons een teken dat we goed op weg zijn met onze nieuwste oplossing. Voor ziekenhuizen blijkt het niet handig om meerdere oplossingen te gebruiken als zis en epd. Daarom is er veel belangstelling voor ons geïntegreerde product’, aldus Hans Mulder.

Dertig jaar

ChipSoft bestaat volgend jaar dertig jaar en de vooruitzichten zijn goed. Het bedrijf zegt zich primair te richten op autonome groei en ziet grote kansen liggen in het verder verbeteren en uitbreiden van het geïntegreerd ondersteunen van de volledige ketenzorg. Daarbij zoekt het bedrijf de innovatie in intelligente oplossingen voor patiëntparticipatie, zelfmonitoring, zelfmanagement en het persoonlijk gezondheidsdossier. Ook zet ChipSoft in op data-analyse en voorspellende datamodellen om meer inzicht te verschaffen in de activiteiten van een zorginstelling.

Naast de ziekenhuissector in Nederland moet de groei ook worden bereikt in het buitenland. In 2009 besluit het bedrijf de eerste stappen over de grens te zetten. België wordt een nieuwe afzetmarkt; in Niel komt een vestiging. Na België heeft de softwareleverancier inmiddels ook met HiX zijn pijlen gericht op landen met innovatieve epd-behoeften zoals in Scandinavië.

Daarnaast valt er nog genoeg te winnen in andere sectoren van de zorgmarkt, zoals de verzorgingssector. Een paar jaar terug heeft ChipSoft daar een voet tussen de deur gekregen met het binnenhalen van de Rivas Zorggroep, dat zowel ziekenhuis- als verzorgingstaken uitvoert op vijftig locaties. Rivas gebruikt inmiddels één geïntegreerd HiX, in plaats van een waaier van toepassingen, waaronder zorgadministratiesoftware van Cegeka. ChipSoft ziet ook in deze sector een toenemende vraag naar geïntegreerde totaaloplossingen voor de zorgketen.

Dit artikel is eerder verschenen in Computable 100 magazine jaargang 48, nummer 9, november 2015.