Levering van brandstof aan zeeschepen gebeurt op steeds een andere plek. Dankzij mobiele datacommunicatie kunnen schippers aankomst-, pomp- en vertrektijden zelf in een applicatie van de Verenigde Tankrederij efficiënt ingeven.
Het zwaartepunt van de activiteiten van de Verenigde Tankrederij (VT) – ook bekend onder de naam Unilloyd – is het bunkeren van zeeschepen. VT voorziet de vaartuigen van brandstof (stookolie) en smeerolieën. Het is onmogelijk om brandstofpompen op de kades te plaatsen, omdat de lengte van de schepen enorm varieert en ze nooit op dezelfde plek aanmeren. Waar zou je dan een pomp moeten neerzetten? De enige mogelijkheid is de stookolie over te pompen naar het zeeschip vanuit een bunkerschip dat langszij komt. Dat gaat tegenwoordig razendsnel. VT heeft onlangs een nieuw bunkerschip in gebruik genomen met een capaciteit van ruim negenduizend ton en de mogelijkheid stookolie te verpompen met een snelheid van tweeduizend kubieke meter per uur.
Minimaal
Klanten van VT zijn de grote oliemaatschappijen die haar opdracht geven brandstof in te nemen en vervolgens naar een afnemer te brengen, voornamelijk in de regio Rotterdam-Amsterdam-Antwerpen. Tevens vervoert VT basischemicaliën door Nederland, Duitsland en België.
Voor het kantoor van VT in Rotterdam, waar de centrale administratie plaatsvindt en orders binnenkomen, is het van belang contact te kunnen houden met zijn schippers op de Rijn en andere vaarwegen. Dat ging vroeger via de marifoon, met als grootste nadeel dat alleen spraakcommunicatie mogelijk was. De afgelopen jaren is mobiele telefonie via het gsm-protocol ingezet, dat op den duur ook is benut voor datacommunicatie.
Een voorwaarde bij datacommunicatie via gsm is dat een applicatie zo weinig mogelijk bandbreedte nodig heeft. Dit bracht Jan Willem van Petegem, die zelf 23 jaar gevaren heeft en de laatste jaren systeembeheerder is, bij Citrix. "Het grootste voordeel is dat de server centraal bij ons op kantoor staat en de clients gebruikmaken van de centraal draaiende applicatie. Alleen de ingevulde schermbeelden gaan via de telefoon naar Rotterdam, met minimaal bandbreedtebeslag. Bovendien kunnen de schippers ook makkelijk in de database kijken."
Traag
VT gebruikt Navision voor de administratieve handelingen. Hier gaan de orders in, worden de facturen verwerkt en wordt de personeelsadministratie bijgehouden, om een paar voorbeelden te noemen. Om de juiste facturen uit te draaien, is het nodig dat vaar-, aankomst- en vertrektijden van de schepen staan geregistreerd. Die informatie geven de schippers door. Waar dat vroeger per telefoon en papier gebeurde, kunnen ze tegenwoordig de gegevens zelf invoeren in hun stuurhut op de pc en via een gprs-verbinding verwerken in Navision.
De vloot De Verenigde Tankrederij is in 1932 ontstaan uit een joint venture van vier onafhankelijke binnentankvaartrederijen in het vervoer van eetbare oliën en vetten. In de loop van de tijd is de onderneming zich meer gaan richten op het vervoer van zware stookolie en het transport van bunkers voor zeeschepen. Dit laatste betekent dat VT brandstof en smeermiddelen vervoert van oliemaatschappijen naar zeeschepen. In de regio Amsterdam-Rotterdam-Antwerpen is ze de belangrijkste rederij op dit gebied. Ze is tevens actief in het noorden van Nederland en Duitsland (Delfszijl/Emden). Het bedrijf heeft ruim tweehonderd werknemers en een vloot van meer dan dertig schepen, in grootte variërend van 220 tot meer dan 9000 ton. Voor het bunkeren gebruikt VT twintig schepen. Deze zijn voorzien van verwarmingselementen, hydraulische laadbomen en moderne apparatuur voor monstername en het mengen van stoffen. Andere VT-schepen vervoeren chemische producten (vooral natronloog en zwavel) in opdracht van multinationals in de Benelux en Duitsland. |
Aanvankelijk gingen de data via gsm in Citrix naar Rotterdam. Dit verkeer liep over een huurlijn, want VT wilde geen bedrijfsgeheimen over het publieke net versturen. Omdat gsm nogal traag is, was dit een dure oplossing. "Indertijd waren er op internationaal niveau nog geen ‘roaming’-afspraken tussen de verschillende telecommunicatiebedrijven voor gprs-verkeer", legt Van Petegem uit. "Anders hadden we meteen daarvoor gekozen. Bij gsm betaal je per minuut verbinding, terwijl je bij gprs betaalt voor elke muisbeweging; voor het dataverkeer. Dat scheelt ons aanzienlijk in de kosten, want het gebeurt vaak dat een schipper een sessie start, dan even wordt weggeroepen, en het later komt afmaken. In de tussentijd staat die verbinding open. Bij gsm betaal je dan gewoon door, terwijl bij gprs de meter stopt als je zelf geen data verstuurt."
Ervaring opdoen
Op internationaal vlak zijn er grote verschillen tussen de tarieven van telecombedrijven. "Voor gprs-gebruik in het buitenland betaal je twaalf euro per Mb. In Nederland betalen we voor dezelfde hoeveelheid 1,68." Vanwege de gevoeligheid van de gegevens die ze via het mobieletelefoonnet verstuurt, gebruikt VT Mobile Office Online, de vpn-variant (virtual private network) van KPN. Bij elke gprs-sessie wordt dan automatisch een tunnel gemaakt.
Ook de hogere snelheid van gprs noemt Van Petegem een pluspunt. "Als een schipper via gsm in Citrix een sessie wilde opzetten, duurde het meestal drie minuten voordat hij kon beginnen te werken. Dat is bij gprs teruggebracht tot 35 seconden."
Schippers zijn niet gewend administratieve handelingen via een pc af te handelen; ze hebben liever het stuurwiel in handen. Daarom heeft Van Petegem een aantal cursussen georganiseerd, een handboek gemaakt en een testomgeving gebouwd in Rotterdam zodat iedereen ervaring kon opdoen. "We werken er nu een klein jaar mee en iedereen is er inmiddels aan gewend. Ze zijn er heel tevreden mee."
Nieuwe omzet
Van Petegem wil meer, bijvoorbeeld de navigatiegegevens via gprs op kantoor binnenkrijgen. "Alle schepen hebben een satellietontvanger en een speciaal navigatiesysteem op hun pc met aangepaste kaarten waarop de betonning en dergelijke staat aangegeven. Ik denk er nu over om de positie van de schepen bijvoorbeeld automatisch elk kwartier naar kantoor te laten sturen, zodat we hier op een elektronische kaart kunnen projecteren waar alle schepen zich op een bepaald moment bevinden. Dan weet je in één oogopslag waar iedereen zit." Dat vergroot de mogelijkheden de bedrijfsactiviteiten op het gebied van vlootbeheer uit te bouwen. Niet alleen gaat het bestaande werk via Citrix en gprs efficiënter, de combinatie biedt dus ook mogelijkheden voor nieuwe omzet.
Van Petegem blijft zaken ontwikkelen om het contact tussen mobiele werkkrachten en het hoofdkantoor te verbeteren. Hij overweegt Lotus Notes of Microsoft Exchange in te zetten om het kwaliteitshandboek digitaal ter beschikking te stellen. "Daarbij wil ik geen gebruik maken van Citrix, want ik wil niet dat er iedere keer dataverkeer nodig is als de schippers het handboek willen inkijken. We slaan het handboek lokaal op en sturen de wijzigingen via gprs door. Dat moet ongeveer eens in de twee weken gebeuren. De replicatiemogelijkheid van Notes is daar handig voor, maar ik ben er nog niet uit hoe we dat precies gaan doen."< BR>