De langverwachte x64-uitvoering van Windows komt er nu echt aan. De jongste telg van de Windows-familie draait op de semi-64-bit processoren van AMD en Intel. Terwijl de twee chipproducenten op een zo breed mogelijke markt mikken, positioneert Microsoft de nieuwe software voor servers en werkstations.
De definitieve versies van de nieuwe uitvoeringen zijn eind vorige naar de cd-persfabrieken verstuurd. Het betreft zowel de desktop- als de servervariant. Wat eerstgenoemde betreft mikt Microsoft op de professionele gebruiker van zware werkstations en op de ‘enthousiaste consument’, ofwel fanatieke gamers. Dit verklaart Andreas de Ruiter van Microsoft. Hij is verantwoordelijk voor relaties met ontwikkelaars.
De nieuwe besturingssystemen heten voluit Windows XP Professional x64 Edition en Windows Server 2003 x64 Edition. Laatstgenoemde verschijnt in de Datacenter-, Enterprise- en Standard-edities. De variant voor webserverfarms komt niet in een x64-jasje. Alle x64-uitvoeringen zijn alleen verkrijgbaar op nieuwe systemen, dus niet los te koop.
“De doeltoepassingen voor servers zijn databanken, terminal servers, bedrijfsapplicaties zoals erp, scm en crm, en Active Directory”, zegt De Ruiter. Hij vertelt dat Terminal Server op x64 tot wel 68 procent meer gebruikers aankan. “Dat is immers vooral een geheugenkwestie.” Een SAP-installatie op x64 kan tot 19 procent meer gebruikers bedienen, blijkt uit voorlopige cijfers van Microsoft.
Geheugenbereik
“De geheugenuitbreiding is het grootste voordeel van 64-bit”, stelt De Ruiter. De ondersteuning voor semi-64-bit processoren doorbreekt de huidige geheugengrens. Het maximale voor 32-bit x86-chips is 2 GB en 4 GB middels een truc, aldus De Ruiter. “Dat wordt nu 8 Terabyte. In theorie kan 64-bit nog veel meer geheugen aanspreken, tot in de Exabytes.”
De Microsoft-marketingmanager legt uit dat 4 GB nu al een beperking is voor servers en dat dat ook wel gaat gelden voor desktops. De systeemvereisten voor de volgende generatie Windows, codenaam Longhorn, zijn echter nog niet zó streng. “De beperking voor servers was de reden om nu snel met 64-bit Windows te komen”, zegt De Ruiter.
Snelheid is overigens een relatief begrip: Microsoft-topman Bill Gates beloofde AMD-oprichter Jerry Sanders III al in mei 2002 een Windows-uitvoering voor de toen nog aanstaande processoren (codenaam Hammer). De Ruiter denkt dat x64 snel standaard zal worden in de serverwereld, vooral doordat de leveranciers allemaal overgaan op de nieuwe hardware. De opmars op de desktop zal wat langer duren. “Half 2006 komt Longhorn uit, dan zal x64 standaard zijn.” De Ruiter benadrukt dat Microsoft de volgende Windows-generatie ook nog in 32-bit zal leveren.
Compatibel, behalve…
De door Microsoft verwachte vlotte overstap kan struikelen over compatibiliteit. De softwareleverancier stelt dat alle 32-bit software compatibel is, echter met enkele uitzonderingen. “De drivers moeten 64-bit zijn, 16-bit software draait niet meer en bepaalde legacy transportprotocollen werken ook niet meer”, vertelt De Ruiter. Het wegvallen van 16-bit programmatuur raakt ook het aloude MS-DOS, hoewel de nieuwe Windows-uitvoeringen nog wel een opdrachtregel bieden.
De Ruiter vertelt dat Microsoft de komende maanden ruchtbaarheid, inclusief trainingen, aan de 64-bit route zal wijden. “We hebben tot op heden nog weinig openlijk, officieel, over x64 verteld. Behalve dan de mededeling van Jim Allchin begint maart op IDF (Intel Developer Forum – red.) dat Windows x64 over ongeveer een maand zou komen.” Dat is nu dus gehaald. Nederlandse uitvoeringen van de x64-edities laten nog even op zich wachten.