News-Service Europe (NSE), ooit het snelst groeiende online berichten-platform van Nederland, sleept auteursrecht-waakhond Brein voor de rechter, voor een schadeclaim. Volgens Stichting Brein is NSE zelf gestopt met zijn activiteiten en wijst die claim van de hand.
De voormalige usenet-provider eist een aanzienlijke schadevergoeding, omdat zij eind 2011 door Brein gedwongen werd de activiteiten te staken. NSE denkt recht te hebben op enkele miljoenen euro’s, nu de Hoge Raad in 2023 na een jarenlange juridische strijd alle klachten van Brein afwees.
De hoogste rechter bevestigde het oordeel van het hof dat NSE geen inbreuk maakte op auteursrecht. En dat het als tussenpersoon niet aansprakelijk is voor de inbreuken die anderen op zijn platform plegen en dat NSE niet onrechtmatig handelt. NSE deed niet rechtstreeks zaken met consumenten en bediende vooral internet-serviceproviders.
Usenet werd destijds mede gebruikt voor het verspreiden van berichten die illegale speelfilms, muziektracks of games bevatten. Met software werd die content opgesplitst en gecodeerd in meerdere alfanumerieke berichten, ook wel artikelen, of binaries genoemd. De ontvanger van deze illegale content verzamelde deze binanies en plakte alles met gratis software weer aan elkaar.
Filterverplichting
Brein wilde deze piraterij tegengaan en haalde het wereldwijde berichten-platform uit de lucht, nadat de rechtbank daarvoor toestemming had gegeven. Volgens NSE-medeoprichter en voormalig directeur Patrick Schreurs was in 2011 al duidelijk dat het vonnis van de rechtbank geen stand kon houden. De filterverplichting die moest voorkomen dat auteursrechtelijk beschermde content werd aangeboden, zou technisch onuitvoerbaar zijn voor NSE. Ook ontkende het bedrijf dat het kennis had of controle had over de opgeslagen berichten met illegale content.
NSE ging daarop in hoger beroep. Maar Brein weigerde dat af te wachten. Volgens Schreurs was dat volstrekt onnodig. ‘Wij hebben dat altijd onbegrijpelijk gevonden.’ Samen met voormalig financieel directeur en medeoprichter Wierd Bonthuis zoekt hij nu volledige gerechtigheid. NSE meent doelbewust te zijn getorpedeerd.
Ook nadat het Hof geen bewijs had gevonden voor de stelling dat NSE het delen van beschermde content bewust stimuleerde en oordeelde dat het platform niet aansprakelijk was voor de inbreuken op het auteursrecht, zette Brein de juridische strijd voort. Uiteindelijk verwierp de Hoge Raad het beroep van Brein.
Reactie Brein
Brein beschouwt de claim van NSE als een volgend hoofdstuk in de juridische schermutselingen die lopen sinds 2009. De stichting haalt daarbij een stukje geschiedenis aan die volgens haar relevant is. In januari 2023 wees de Hoge Raad cassatie van Brein af, waardoor het arrest van het Hof Amsterdam uit 2016 bleef staan. Dit arrest bepaalde dat NSE een effectievere Notice & Take Down (procedure om illegale content van internet te verwijderen) nodig heeft bij een herstart van het platform. NSE had in 2015 verklaard definitief te zijn gestopt, maar nu zij een schadeprocedure aankondigt, wil Brein dit onderwerp opnieuw aan de orde stellen.
Ouderwetse Usenet is springlevend door versleuteling en NZB wat voor een scheiding zorgt tussen het platform en content die daarop aangeboden wordt. En dat is maar goed ook want anders zouden vele cloud diensten hetzelfde lot moeten ondergaan als Megaupload omdat de filter verplichting disproportioneel is. Want uitspraak van HR stelt dat NSE alleen aan de eisen van BREIN had kunnen voldoen als binaries op illegale content gecontroleerd waren en dat was technisch niet mogelijk door versleuteling maar lijkt me ook in strijd met het universele recht om onbespied te mogen leven.
Je druk maken om auteursrechten van oude films of strafrechtelijke zaken met een grote maatschappelijk impact zoals de verspreiding van kinderporno maakt in elk geval duidelijk wie de advocaat van de duivel is. Want dezelfde NTD als andere spelers lijkt me voldoende voor NSE aangezien Usenet nog steeds populair is doordat de streaming platformen steeds minder content bieden of allemaal hetzelfde bieden.