De wereldwijde PC-markt stevent – ondanks recent optimisme van onderzoeksbureaus als IDC en Gartner – toch af op een stevige dip. Nadat diverse PC-leveranciers vorige week lieten weten dat hun financiële resultaten voor het vierde kwartaal tegenvallen, kwamen processorreus Intel en concurrent AMD ook met bijgestelde verwachtingen, evenals softwareleverancier Microsoft.
Aanvankelijk zou de verwachte dip in de PC-markt voortkomen uit tegenvallende verkoop in de consumentenmarkt. Computerproducenten als Gateway, Apple en Compaq hebben in de loop van deze maand de toon gezet met mededelingen over tegenvallende resultaten in het lopende kwartaal.
Al gauw volgden andere hardwarebedrijven, waaronder laptopspecialist Toshiba en PC-processorproducenten Intel en AMD. Als klap op de vuurpijl eind vorige week; Microsoft stelde ook zijn verwachtingen voor het lopende kwartaal bij. Bovendien legt dit bedrijf een deel van de schuld bij de bedrijfsmarkt.
Oud optimisme
Onderzoeksbureau IDC liet begin december nog weten dat het de wereldwijde PC-markt wel degelijk gezond achtte. Die mededeling volgde op het nieuws dat de verkoop van PC’s in de Verenigde Staten met 30 procent daalde, terwijl de maand december van oudsher een verkoopexplosie vertegenwoordigt.
Volgens IDC ging het hier met name om tegenslag in de consumentenmarkt en zou de totale PC-markt aantrekken dankzij de groeiende verkoop van draagbare computers. Het onderzoeksbureau heeft zijn groeiverwachting voor het vierde kwartaal (vergeleken met dezelfde periode vorig jaar) toch bijgesteld van 20,3 naar 19,6 procent.
Onderzoeksbureau PC Data voorziet ook moeilijke tijden. "De PC-verkoop was in november al 15 procent lager dan in dezelfde maand vorig jaar", aldus analist Stephen Baker. "De maand december ziet er niet bepaald beter uit."
Inmiddels heeft de PC-dip grotere vormen aangenomen. Analisten stellen dan ook hun prognoses naar beneden bij, te beginnen met hun adviezen voor de aandelenhandel. Dat heeft nagenoeg direct zijn weerslag op de beurskoersen De koers van onder meer beurslieveling Dell is gezakt op basis van een verwachte lagere omzet.
Breder
De openlijke bevestiging dat de pijn dieper zit dan een tijdelijke, seizoensvreemde dip kwam deze week van Microsoft. De financiële resultaten en verwachtingen van dat bedrijf zijn van oudsher al hecht verbonden aan het lot van de PC-markt als geheel. Tot op heden wist het softwareconcern de meeste stormen die PC-producenten raakten ongeschonden door te komen.
Nu voorziet echter ook Microsoft moeilijke tijden; de winst voor het lopende kwartaal valt maar liefst 5 procent lager uit dan verwacht. Daarmee is de groei niet weg, maar wel gestuit. De omzet voor het huidige, tweede fiscale kwartaal dat eindigt op 31 december, oorspronkelijk geschat op 6,8 miljard dollar, komt nu uit op ongeveer 6,5 miljard dollar.
"De economische omstandigheden verslechteren. Wereldwijd, maar vooral in de Verenigde Staten", aldus financieel directeur John Connors in een toelichting op de winstwaarschuwing. "Verder verzwakt de reeds slappe PC-verkoop naarmate het kwartaal voortschrijdt."
Windows-push
Analisten menen dat de tegenvallende winst voor Microsoft voortkomt uit het feit dat bedrijven nog niet overstappen naar diens nieuwste software. Dit omvat applicatiepakket Office én besturingssysteem Windows 2000. Gartner-analist Chris LeTocq schat dat 46 procent van Microsofts omzet komt uit de applicatiehoek.
Meestal schaffen bedrijven nieuwe toepassingen en besturingssystemen aan wanneer zij de onderliggende hardware vervangen. Veel ondernemingen gebruiken nog Windows 2000-voorganger NT 4 of zelfs de op DOS gestoelde consumentenbesturingssystemen Windows 95 en 98. De nieuwste uitvoering daarvan, Windows Millennium Editie (ME), is voor bedrijfsgebruik minder functioneel gemaakt.
Microsoft wil die lijn doortrekken en heeft deze week besloten de 9x-software te verwijderen uit zijn volume-kortingsprogramma voor bedrijven. Vanaf 1 maart valt ME weg en vanaf 30 juni Windows 95 en 98. Analisten menen dat deze maatregel dient om het gebruik van Windows 2000 aan te moedigen of zelfs op te dringen. Bedrijven kunnen Windows 9x nog wel verkrijgen, maar voor relatief meer geld. Microsofts bedrijfsbesturingssysteem blijft echter aanmerkelijk duurder dan de consumentenversies van Windows.
De leverancier zelf zegt zijn kortingsprogramma te herzien juist vanwege een toegenomen vraag naar Windows 2000. Analisten vinden deze redenatie opmerkelijk, zeker gezien het feit dat het herziene bedrijfsprogramma geen wijzigingen bevat voor de positie en prijs van dat zwaardere besturingssysteem.
Gateway maakt voorraad
PC-fabrikant Gateway, die net zoals concurrent Dell produceert op bestelling, gaat drie standaarduitvoeringen van zijn machines fabriceren en opslaan in zijn Amerikaanse winkelvestigingen. Het in 1985 opgerichte bedrijf heeft nooit voorraden gehad, maar wel winkels waar consumenten advies kunnen krijgen. Woordvoerders van de computerproducent bevestigen dat deze maatregel is ingegeven door de huidige slapte in de PC-markt. Gateway stelt dat het gaat om een tijdelijke actie; de voorraad-systemen zijn verkrijgbaar tot 24 december.
Verlies Microsoft
De aandelenkoers van Microsoft is vorige week direct na de winstwaarschuwing van het bedrijf met meer dan 11 procent gedaald. Dit ondanks het feit dat veel analisten hier al rekening mee hielden, nadat enkele PC-fabrikanten en chipreus Intel tegenvallende resultaten aankondigden. Het bedrijf van Bill Gates is zo’n 35 miljard dollar aan waarde kwijtgeraakt, maar heeft nog een totaalwaarde van 260 miljard dollar. Het persoonlijk vermogen van de topman, die volgens Microsofts jaaroverzicht van september dit jaar 731.749.668 aandelen bezit, is ongeveer 4,5 miljard dollar minder gegaan. Dankzij recente koersstijgingen van databankconcurrent Oracle benadert de topman van die softwareleverancier, Larry Ellison, nu de eerste plaats die Gates inneemt op de ranglijst van de rijkste mensen ter wereld.