Bijna twee derde van de organisaties wordt door de opkomst van ai gedwongen om hun data- en analysemodel te heroverwegen of aan te passen. Ai-technologieën hebben een ontwrichtende werking op die modellen en de bedrijfsvoering, stelt marktanalist Gartner.
Het analistenbureau ondervroeg bijna vijfhonderd data-analisten uit verschillende landen. Gevraagd naar de veranderingen die zij moeten aanbrengen om hun model geschikt te maken voor de ai-ontwikkelingen, antwoordde 38 procent van de respondenten dat ze hun data & analytics-architectuur in de komende twaalf tot achttien maanden zullen herzien. 29 procent van de ondervraagden zei dat ze de manier waarop ze data-assets beheren gaan vernieuwen en governancebeleid, -praktijken en -normen zullen aannemen en toepassen.
‘Hoewel het beheer van het data en analytics-bedrijfsmodel van hun organisatie jaar na jaar toeneemt, heeft geen enkele andere rol dan de cdao (chief data and analytics officer) de verantwoordelijkheid voor veel van de belangrijkste mogelijkheden die ai biedt, waaronder data governance, d&a-ethiek en data- en ai-geletterdheid’, stelt Gartner-analist Alan D. Duncan. ‘De reikwijdte van de verantwoordelijkheden van de cdao-rol is ook uitgebreid terwijl budget- en middelenbeperkingen een nog groter probleem worden.’
Generatieve ai
Tot de belangrijkste verantwoordelijkheden van de cdao behoren volgens het Gartner-onderzoek: ‘het beheer van de d&a-strategie (74 procent) en d&a-governance (68 procent). Verantwoording afleggen over ai staat ook hoog op de agenda. Uit de enquête blijkt dat 49 procent van de cdao’s zei dat generatieve ai binnen hun primaire verantwoordelijkheden valt. Ai valt binnen het bereik van 58 procent van de cdaos, een stijging ten opzichte van 2023 toen dit 34 procent was.
De uitbreiding van de verantwoordelijkheden brengt aanzienlijke kosten met zich mee, concludeert Gartner. Van de CDAO’s die een jaar-op-jaar stijging van de financiering van hun functie melden, geeft 46 procent nog steeds aan dat budgettaire beperkingen een uitdaging vormen. ‘Cdao’s die betere business cases presenteren aan cfo’s, krijgen meer en snellere financiering voor hun d&a-initiatieven. Ze krijgen ook een hoger inkoopbudget van het management’, aldus Duncan. Slechts 49 procent van de ondervraagden heeft bedrijfsresultaatgerichte maatstaven opgesteld waarmee belanghebbenden de d&a-waarde kunnen volgen. Bovendien heeft 34 procent geen maatstaven voor bedrijfsresultaten voor d&a vastgesteld, daar is volgens de analisten nog veel werk aan de winkel. Tijdens de Gartner Data & Analytics Summit van 13 tot 15 mei in Londen zullen analisten verder ingaan op hoe cdao’s bedrijfswaarde kunnen creëren.
Chat GPT
Ook ict-adviseur en -integrator Insight Enterprises komt vandaag met cijfers over ai en bedrijfsprocessen. Uit een rondvraag onder 150 Nederlandse bedrijven blijkt dat driekwart van die organisaties ai-tools gebruikt, maar slechts 9 procent deze geïntegreerd heeft in de bedrijfsprocessen. ChatGPT is de meest gebruikte generatieve ai-tool (51 procent), gevolgd door het gebruik van een interne ChatGPT-versie (26 procent). ‘Hierdoor neem het risico op schaduw-it toe. Via die open ai-toepassingen kunnen medewerkers onbedoeld gevoelige gegevens delen met een publieke database. Daarom is het belangrijk dat bedrijven ai gaan integreren in hun processen en werknemers goed beveiligde oplossingen aanreiken’, stelt Insight.
Zes op de tien respondenten verwacht dat ai banen gaat vervangen
Zes op de tien respondenten verwacht dat ai banen gaat vervangen. Opvallend: het management denkt dat banen niet volledig vervangen worden door ai, die angst is onder personeel groter. Respondenten noemen verhoogde productiviteit (22 procent), kostenbesparingen (16 procent) en verbeteren van de besluitvorming (14 procent) als grootste voordelen van ai. Maar er zijn ook zorgen over de beveiliging, zoals de bescherming van gevoelige gegevens en de impact op zelfstandig kritisch denken.
Security
Slechts 22 procent van de respondenten is zeker dat hun organisatie volledig voldoet aan de beveiligingsrichtlijnen. Sommige respondenten negeren dit element volledig en ‘hopen op het beste’. Het ‘gebrek aan bewustwording onder werknemers’ wordt als belangrijkste uitdaging op security-vlak genoemd (34 procent). Daarnaast noemt 33 procent het ‘beheer van risico’s van derden’ als een grote zorg. Ook geeft 30 procent van de respondenten aan dat het gebrek aan interne expertise een belangrijk probleem is.
‘Het onderzoek onderschrijft de noodzaak om ai snel te integreren in de bedrijfsprocessen en toegang te bieden tot goede beveiligingsmaatregelen. Daarnaast is het belangrijk om de medewerkers continue te trainen en bewust te maken van de veiligheidsrisico’s, om het bedrijf effectief te wapenen tegen de voortdurend evoluerende cyberdreigingen’, aldus Insight.
