Minister Wijers van Economische Zaken wil van Nederland de informatiepoort van Europa maken. Het bedrijfsleven reageert lauw op de overheidsinspanningen om de elektronische snelweg inhoud te geven.
"Er is nog veel evangelie nodig om ondernemers te overtuigen van de voordelen van elektronisch handeldrijven", erkent Rob Schuyt, werkzaam bij Booz Allen & Hamilton.
Veel bedrijven gebruiken het 2000-probleem als excuus om niet te investeren in elektronische dienstverlening. "Ze hebben het idee er op korte termijn miljoenen guldens in te moeten stoppen", ervaart Schuyt. Echter, "de ontwikkeling van een consumentenmarkt voor elektronische diensten is er een van de lange adem. Alleen gebeurt er nu te weinig." Schuyt betreurt dit, omdat hij e-handel structureel belangrijker vindt dan de 2000-problematiek. "Daar liggen veel kansen voor Nederlandse ondernemers. Bovendien zijn er duizenden banen mee gemoeid." Het vervolg op het Nationaal Aktieplan Elektronische Snelweg moet brede consensus bij overheid en industrie tot stand brengen.
EZ liet Booz Allen & Hamilton een internationaal vergelijkend onderzoek doen naar de positie van de Nederlandse e-dienstensector. Het rapportOp weg naar de informatiemaatschappij van het onderzoeksbureau vormt mede de basis van de herijking van het Nationaal Aktieplan. De eindconclusie is tweeledig. Nederland moet zich richten op een beperkt aantal exportmarkten, en wel die waarop concurrentie met de VS nog mogelijk is. Schuyt denkt aan segmenten als digitaal uitgeven en e-diensten op het gebied van distributie en logistiek. Verder noemt hij software-ontwikkeling voor websites, e-direct marketing en e-adverteren, en digitale producten en diensten voor de gezondheidszorg. Startende ondernemers kunnen steun krijgen via het Twinning-initiatief. Daarnaast moet Nederland oppassen dat buitenlandse ondernemers de thuismarkt niet overvleugelen. "Vooral de financiële wereld en de detailhandel moeten een defensieve houding innemen", aldus Schuyt.
Blijkens het rapport vormen e-diensten met een groei van 40 à 45 procent een sterke groeimarkt. De VS lopen voorop met een besteding van ruim driehonderd gulden per hoofd van de bevolking. "Wereldwijd bedraagt de omzet negentig miljard gulden", meldt Schuyt. Dat betreft vooral zakelijk gebruik. De ontwikkeling van de massamarkt duurt nog minimaal vijf tot zeven jaar. "In Nederland liggen de opbrengsten ongeveer op 1,2 miljard gulden", aldus Schuyt. Het grootste deel komt van betaaltelevisie, e-uitgeven en e-gokken. "Veel bedrijven vinden het vooralsnog moeilijk een omzetmodel te creëren dat aantrekkelijk is voor de consument."
Toch zit Nederland met een besteding van tachtig gulden per hoofd van de bevolking en een verwachte groei van 70 procent in de Europese voorhoede. Een sterk punt is de dichte bekabeling. Zwak is het geringe vertrouwen van Nederlanders in Internet als economisch medium. Het gebrek aan gestandaardiseerde regelgeving en elektronische betalingssystemen is hier debet aan.