Medicijnen zullen de apotheek gewoon bereiken, de schappen met wc-papier in de supermarkten blijven gevuld, geen kroeg zal de luiken hoeven te sluiten wegens onvoldoende aanvoer naar zijn belangrijkste bron, de tap. De samenleving zal bij de overgang naar het nieuwe millennium verschoond blijven van tekorten; daar staat het Nederlandse wegvervoer borg voor. Het zal voor de transporteurs echter aanpoten worden om hun eigen bedrijfsvoering in het gareel te houden.
Kleine verstoringen ja, maar niet het hele transportsysteem op zijn gat." Zo vat Willem van Eck, bedrijfsadviseur Informatietechnologie & Telematica bij werkgeversorganisatie Transport en Logistiek Nederland (TLN), de gang van zaken in de transportsector samen rond het aanbreken van het nieuwe millennium.
Ondanks de door het Millennium Platform Transport geconstateerde grote afhankelijkheid van de sector van zaken als energievoorziening, telecommunicatie, infrastructuur en de douane, gaat het beroepsgoederenvervoer over de weg ervan uit geen rampscenario’s uit de kast te hoeven trekken vanwege uitvallende infrastructuur, transportmiddelen of arbeidskrachten. "Het ministerie van Verkeer en Waterstaat weert vrachtwagens met gevaarlijke stoffen rond de jaarwisseling niet van de wegen, de truckfabrikanten garanderen dat hun wagens gewoon doorrijden" en van haperende bruggen, uitvallende telefooncentrales en vastlopende liften gaan de transporteurs evenmin uit, aldus Van Eck.
Logistiek
Waar het vast en zeker wel spaak zal lopen is in de logistieke systemen. "De bugs in de hard- en software zijn wel opgelost. Maar de invoering ervan in de bedrijven is nog lang niet millenniumbestendig", aldus Van Eck. Veel applicaties die in transportbedrijven in gebruik zijn, bestaan uit maatwerk. De leveranciers van dat maatwerk hebben TLN laten weten dat een op de vijf gebruikers niet op verzoeken voor installatie van millenniumbestendige versies van de programmatuur ingaat. Aangetekend schrijven of niet.
De TLN-man gaat ervan uit dat de problemen het grootste zullen zijn bij middelgrote wegvervoerders. "De grote concerns zijn weliswaar hoog geautomatiseerd, maar hebben ook de kennis, en waarschijnlijk eigen medewerkers, op het gebied van informatietechnologie. In kleine bedrijven is weinig IT-kennis aanwezig, maar deze zijn over het algemeen laag geautomatiseerd." Middelgrote bedrijven – met tussen de tien en vijftig werknemers – hebben wel systemen maar geen eigen IT-ers, en staan dus voor een probleem.
Communicatie
Een ander heet hangijzer is de communicatie tussen de bedrijven. Het Millennium Platform Transport (MPT) oordeelde onlangs in een tussenrapportage dat daarin nog de nodige afstemming is te verrichten. Zowel tussen wegvervoerders onderling – die veel werk in onderaanneming voor elkaar verrichten – als met hun opdrachtgevers: expediteurs, rederijen en luchtvaartmaatschappijen en vooral de producerende bedrijven, de verladers. Van Eck: "Bedrijven zijn te zeer intern gericht bezig. Afstemming tussen bedrijven voor het millenniumbestendig maken van hun gedeelde communicatiesystemen, vergt tijd en aandacht die tot dusver nog te weinig wordt opgebracht."
Onderzoek
Onderzoek door TLN, in samenwerking met het Bredase onderzoeksbureau Heliview, laat zien dat tweederde van de transportbedrijven in Nederland zijn hardware op het jaar 2000 heeft aangepast. Van de rest verwacht 17 procent dat ‘op termijn’ te doen en maakt 13 procent van de gelegenheid gebruik om zijn hardware te vervangen. Voor de programmatuur van de apparaten geldt dat 60 procent van de bedrijven deze heeft getest, aangepast en in orde bevonden.
Ruim eenvijfde van de bedrijven rekent erop dit nog voor de eeuwwisseling te doen en 17 procent besloot dat het tijd werd om nieuwe software aan te schaffen.
Relatief slecht getest zijn binnen transportbedrijven de ingebedde systemen, als weegbruggen of telefooncentrales. Nog maar 60 procent van de bedrijven heeft naar eigen zeggen deze systemen tegen het licht gehouden.
Al met al gaat 90 procent van de transportondernemers ervan uit op tijd klaar te zijn met het aanpassen van de bedrijfssystemen om met een gerust hart het nieuwe millennium in te gaan. Volgens Van Eck is er de laatste maanden wat dat betreft snel progressie gemaakt. Een kleine groep transporteurs hangt echter nog altijd de filosofie aan ‘we kijken wel wat er op ons afkomt.’
Prioriteiten
Volgens de TLN-man is het belangrijk dat bedrijven een planning maken met prioriteiten van systemen. "Zeker de bedrijven die nu nog moeten beginnen, want zij zijn te laat om alles nog aan te passen. Het maakt nogal uit of een planningssysteem – waarmee de lading verdeeld wordt over de vrachtwagens en een route wordt uitgezet – of dat een fax uitvalt. Geen planning kan klanten kosten of kan het bedrijf zelfs een faillissement injagen; een fax die dienst weigert, levert niet meer schade op dan de kosten van een nieuwe fax."
Vanuit dat oogpunt heeft het MPT in samenwerking met het bureau Bakkenist een continuïteitsplan opgesteld. Dit is een soort noodplan om calamiteiten tijdens de millenniumwisseling op te vangen. Voorgestelde maatregelen zijn onder meer het maken van afspraken met leveranciers om desnoods op de pof te kunnen tanken en het uitdraaien van ordergegevens op de 31ste december.
Hamsteren
Extra transportvraag rond de jaarwisseling valt niet in buitensporige mate te verwachten, aldus Van Eck. Het millenniumplatform slaagt er volgens hem in de consument ervan te overtuigen dat hamsteren niet nodig is. Hamsteren zou voor de transportwereld in eerste instantie een prettige hoeveelheid extra werk opleveren, maar met het risico dat de transportmiddelen ontbreken om aan de extra vraag te voldoen. "Het kan natuurlijk niet zo zijn dat we met zijn allen pindakaas gaan rijden, maar dat de medicijnen blijven staan."