Met het vergaand inbouwen van XML geeft Microsoft niet zijn kroonjuwelen uit handen. De omarming van de openbare standaard laat volgens de XML-toponderzoeker van het concern Jean Paoli wel zien dat het bedrijf een brave burger kan zijn. “Met XML gedragen we ons al tien jaar netjes.”
Microsoft noemt de standaard voorkeur voor XML (eXtensible Markup Language) in de twaalfde versie van kantoorapplicatiesuite Office ‘een beweging naar nieuwe niveaus van samenwerking’. Volgens Paoli, een van de grondleggers van XML, betekent een betere samenwerking niet dat het bedrijf alle keukengeheimen uit handen geeft. “We blijven wat XML-techniek betreft onze concurrenten altijd jaren voor. Wij werkten vijftien jaar aan een goede interface voor XML. Daardoor is onze XML-motor een van de snelste. Dat is een goede reden om hem te gebruiken.”
Paoli begon in Parijs “als overtuigd Unix-hacker”. Hij had naar eigen zeggen begin jaren negentig behoorlijk succes met het Franse bedrijf Grif, dat voor veel bedrijven softwarediensten leverde op basis van de complexe voorloper van XML, SGML (Standard General Markup Language). Microsoft vroeg hem in 1996 deze technieken in te bouwen in om te beginnen webbrowser Internet Explorer. “Dat was een buitenkans. Zo kon ik mijn ideeën eindelijk op de massamarkt krijgen.”
Uitwisseling
“Al onze software is straks opgebouwd rond een open XML-standaard. Dat is allemaal bedoeld om de uitwisseling van informatie te vergemakkelijken.” Paoli ziet geen tegenstelling tussen deze opmerking en de veroordeling van zijn werkgever door de Europese Commissie. De EC legde Microsoft dit jaar een dwangsom op om het concern tot meer interoperabiliteit te dwingen. “Al ons werk draait om samenwerking. Misschien moeten we dat eens beter onder woorden brengen. Deze revolutie is gewoon niemand opgevallen.” Hij wijst op SQL, Bizztalk en Internet Explorer als grote onderdelen van het Microsoft-keizerrijk waar nu XML wordt ingebouwd. “De motivatie daarvoor is puur technisch, daar zit niet een of andere strategie achter.” Een ander voorbeeld is de tekstverwerker Word, die altijd een intelligent soort typemachine was volgens Paoli. “Die functie is achterhaald.”
De XML-versie moet het juist mogelijk maken dat het programma zelf gegevens kan ophalen uit databases, meerdere auteurs toelaat en via internet valt aan te spreken. “Met XML leveren we Word niet uit aan de concurrentie. Die probeert al jaren ons na te bootsen. Van mij mogen ze. Het gaat me erom onze gebruiksmogelijkheden te vergroten. Het gaat om toepassingen, gemaakt met en boven op onze producten. Dat is wat we echt belangrijk vinden.”
De rappe omarming van XML door de ontwikkelaars heeft Paoli nogal verrast. Volgens hem is nu reeds één derde van alle toepassingen die gebouwd worden op basis van de kantoorapplicaties in Office geschreven in XML. “Dat was een schok. We leveren dat immers nog maar kort. Het is bijna vergelijkbaar met een van de populaire pakketten op de websites Sourceforge of Freshmeat.”
Idealiter moet de entree van XML het mogelijk maken dat gebruikers zelf toepassingen verzinnen op basis van de kantoortoepassingen. Totnogtoe zijn daarvoor nog ontwikkelaars nodig. Paoli: “Met XML kan software zelf begrijpen of iets klaar is of niet. Gebruikers kunnen dan onderling koppelingen tussen kantoortoepassingen maken. Dat moet leiden tot zowel meer collaboratie als meer veiligheid en een betere bescherming van privacygevoelige gegevens.”
‘Kleiner en veiliger’
De nieuwe bestandsformaten van Microsoft Office 12 (verwacht in de tweede helft van 2006) zorgen voor veel kleinere bestanden in Word, Excel en Powerpoint. Dat is bereikt door een combinatie van een standaard Zip-compressie op alle componenten binnen zo’n bestand en de lagere overhead van het XML-formaat, dat de basis zal worden van de drie bestandsformaten van Office 12. De Microsoft Office Open XML Formats bieden naast kleinere bestanden ook uitzicht op betere herstelmogelijkheden bij corruptie van een document; de onbeschadigde gedeelten van een beschadigd document blijven toegankelijk en bruikbaar. In de nieuwe bestandsformaten wordt voorts technologie toegepast om gecorrumpeerde bestanden te detecteren en waar mogelijk automatisch te herstellen. Microsoft verwacht dat de bestandsstructuur een betere beveiliging mogelijk maakt doordat gedeeltes met gevaarlijke code beter zijn op te sporen.
Charles Goldfarb, uitvinder van de markup-taaltechnologie en auteur van een standaardwerk over XML, noemt het feit dat XML het standaard bestandsformaat van Office wordt “het hoogtepunt van een 35 jaar oude droom”. Hij memoreert dat op XML gebaseerde Office documenten overweg kunnen met alle back-end systemen en webservices. De XML Formats zijn volledig gedocumenteerd en hebben een royaltyvrije licentie. Microsoft komt te zijner tijd met een gratis opwaardering die bedrijven en particulieren in staat stelt de in Office 12 gecreëerde documenten te openen in Office 2000, -XP en -2003, en deze na bewerking op te slaan in het nieuwe (XML-) formaat. Documenten in de huidige Office-formaten zijn volledig compatibel met Office 12, aldus de leverancier.