Serverleveranciers beconcurreren elkaar niet alleen met verschillende Unix-uitvoeringen, maar ook met diverse machines voor dezelfde variant van dat besturingssysteem. Sun Microsystems heeft voor zijn Unix-variant Solaris sinds jaar en dag een oem-overeenkomst met Fujitsu-Siemens. Dat Japans-Duitse computerconcern produceert ook eigen klonen van Suns Ultrasparc II-processoren.
De kloonchips van Fujitsu-Siemens, genaamd Sparc64, zijn ontworpen door dochteronderneming Hal Systems. Die imitatiechips vormen de basis voor de deze zomer gelanceerde zware Primepower 2000-server, codenaam Kaiser, die maximaal 128 processoren bevat.
Het plafond voor de Sparc64-chips in de Kaiser ligt hoger dan dat voor Suns eigen Ultrasparc-processoren. De oorspronkelijke Sparc-producent gebruikt in zijn eigen systemen maximaal 64 processoren. Fujitsu-Siemens pronkt er dan ook mee dat zijn Kaiser de zwaarste Unix-server van het moment is. Overigens had de Kaiser oorspronkelijk in april op de markt moeten verschijnen.
Inmiddels heeft Sun de derde generatie van zijn Ultrasparc-chipreeks – eveneens na uitstel – uitgebracht. Die nieuwe processoren zijn eerst verschenen in werkstations en lichte servers, en duiken geleidelijk aan ook op in zwaardere systemen. Sun komt nog met een opvolger voor zijn topmodel, de E10000-server, die in de huidige uitvoering nog Ultrasparc II-chips gebruikt.
De Primepower 2000 is net als Suns topmodel verkrijgbaar middels een capaciteit-op-aanvraag programma. Hierbij betalen klanten voor processoren wanneer ze die ook gebruiken. Vorige maand is Unix-leverancier Hewlett-Packard ook voorzichtig begonnen met een dergelijk initiatief voor zijn topsystemen. In maart dit jaar heeft IBM zijn beleid voor capaciteit-op-aanvraag verbreed naar lichtere servers.
Generatiekloof
Sun zegt zich geen zorgen te maken over de kloonsystemen van Fujitsu-Siemens. "Als wij nou de afgelopen vier jaar stil hadden gezeten, dan wel. Maar wij zijn nu alweer toe aan de derde generatie van de Ultrasparc-processor", zegt Aad Dekkers, manager productmarketing en verkoop bij Sun Nederland.
Hij ziet de Japans-Duitse computerproducent niet als concurrent. "Zij richten zich op de bovenkant van de bedrijfsmarkt, waar wij al zijn. Fujitsu-Siemens is al lange tijd een partner van ons en we werken veel samen op andere gebieden, bijvoorbeeld Java en opslagsystemen. Onze concurrenten zijn met name IBM en Hewlett-Packard."
Dekkers erkent dat het bestaan van kloonmachines in het algemeen een vorm van concurrentie kan zijn. "Maar allereerst moeten klonen dan substantiële voordelen bieden, in functionaliteit en beschikbaarheid van gecertificeerde applicaties. Niet in prijs, dat is absoluut niet het belangrijkste in de markt voor bedrijfskritische servers."
Fujitsu benadrukt dat zijn Sparc64-machines zijn getest én gecertificeerd door de hardwarepartners-groep van Sun. Dit houdt in dat software die is ontworpen voor Sun-servers zonder wijzigingen ook draait op Fujitsu’s kloonsystemen. Dekkers ziet dit als een positief punt: "Klonen zijn vaak populair in de thuismarkt van een leverancier. Fujitsu-Siemens is in Nederland niet zo groot, maar timmert in Japan en Duitsland flink aan de weg."
Marktvergroting
Het gaat om vergroting van de algehele markt. Andere voorbeelden van een dergelijke samenwerking zijn de relaties tussen IBM en Bull, en Hewlett-Packard en Stratus. Deze Unix-makers laten enkele andere computerleveranciers gebruik maken van hun platform én bieden de mogelijkheid tot verbetering, specialisatie en geografische spreiding.
Zo is de Japanse markt vaak moeilijk toegankelijk voor buitenlandse – in dit geval Amerikaanse – bedrijven. Dat was ooit reden voor IBM om mainframe-relaties met Hitachi aan te gaan.
"Unix is eigenlijk een alternatief voor Fujitsu-Siemens mainframes, die gaan eruit", aldus Sun-marketingmanager Dekkers. "Bovendien is de Sparc64 een kloon van de Ultrasparc II. Wij zijn nu alweer toe aan de derde generatie van die processor. Dit jaar nog verschijnen er meer nieuwe Sun-producten met de Ultrasparc III."
De computerleverancier is echter wel van plan de Ultrasparc II-generatie nog geruime tijd te voeren. Daarnaast staat het Fujitsu-Siemens vrij een licentie te nemen op de Ultrasparc III om die te klonen, prijzig als dat moge zijn. Sun is in ieder geval niet van plan de licentievoorwaarden te wijzigen of af te schaffen om de eigen voorsprong op die manier te behouden.
Ultrasparc III versnelt
Sun Microsystems’ Ultrasparc III-processor krijgt tegen eind oktober een opkikker waarmee een kloksnelheid van 900 MHz bereikt moet worden. Deze snellere uitvoering van de Ultrasparc III had volgens de oorspronkelijke planning ongeveer een jaar geleden moeten verschijnen. Tot op heden wisten computerproducent Sun en Ultrasparc-fabrikant Texas Instruments (TI) nog geen efficiënte productie (yields) van 900 MHz-exemplaren te behalen. De twee bedrijven rusten Suns 64-bit chip nu uit met koperen transistorverbindingen én voegen een ander productieproces toe, low-k di-elektrische isolatie, om de hogere kloksnelheid te halen. Daarnaast worden deze chips geproduceerd met een transistormaat van slechts 0,15 micron. Eerder schakelde TI de Ultrasparc-chips al over van 0,22 naar 0,18 micron mét kopertechnologie. Dit had een prestatieverbetering van 25 tot 30 procent moeten opleveren. Het gebruik van low-k di-elektrisch isolatiemateriaal belooft een versnelling van nog eens maximaal 30 procent.