Scrum en het nieuwe werken: moment van inzicht

Natuurlijk weet ik dat ik niet de snelste van begrip ben, maar dit keer was zelfs ik verwonderd hoe lang het duurde voor ik het doorhad. Terwijl het toch zo voor de hand lag… Velen weten dat ik een fervent aanhanger en beoefenaar ben van de Agile-aanpak Scrum en tevens implementator van een extreme variant van het nieuwe werken. Toch duurde het lang voordat ik door had dat het eigenlijk twee woorden voor hetzelfde begrip zijn.

De aanleiding tot dit inzicht was een stelling, gedeponeerd door iemand om wat tijd te overbruggen, dat hoe meer ‘Agile’ de organisatie wordt, hoe groter het spanningsveld met de stafafdelingen. Hey, dacht ik nog, ik heb vorige week een column geschreven over de spanning tussen het nieuwe werken en stafafdelingen. Op dat moment viel het spreekwoordelijke kwartje. Mooi is dat toch, een moment van bewustwording, zo’n moment waarop de wereld iets lichter wordt. Momenten ook die je voor altijd bijblijven. In mijn beleving heb ik overigens een half uur met open mond en een wazige blik in mijn ogen vooruit zitten staren, terwijl de puzzelstukjes in elkaar vielen. In werkelijkheid heeft niemand dit moment van verlichting bij mij opgemerkt of heeft iedereen het fatsoen het gehad om er niets over te zeggen.

Sturing op output

Het is opmerkelijk dat Scrum en het nieuwe werken zoveel overlap hebben zonder dat ik mij dat gerealiseerd heb. Beiden gaan uit van vertrouwen en een hoge mate van zelfsturing; het beeld van de luie medewerker die de verkeerde dingen doet maakt plaats voor een geloof in de zelfstandige professional die in staat is zelfstandig te werken en tot het juiste resultaat te komen. In beide bewegingen is sturing op aanwezigheid vervangen door sturing op output; niet het proces hoe je tot een oplossing komt als wel dat er een oplossing komt is het belangrijk. Er wordt op vertrouwd dat degene die het werk oppakt de benodigde vakkennis heeft en op tijd aangeeft dat hij hulp nodig heeft.

Het zou mooi zijn als Scrum en het nieuwe werken zich verder naar elkaar toe bewegen en elementen van elkaar overnemen. Scrum zou bijvoorbeeld verrijkt kunnen worden met aspecten als plaats- en tijdonafhankelijk werken. Omgekeerd zie ik ook wel mogelijkheden om met de binnen ict-organisaties opgedane Agile-kennis en -ervaring een extra impuls te geven aan het nieuwe werken. De organisatie waar ik vorige week op bezoek was heeft bijvoorbeeld hun verkoopproces op een Scrum-manier aangepakt en heeft daar heel positieve ervaringen mee.

Verdieping

Maar ook naast de meer in het oog springende zaken, zoals het gebruiken van scrumboards, de daily stand-ups en natuurlijk de retrospective, zou een fundamentelere aanpak van het nieuwe werken goed zijn. Denk dan bijvoorbeeld aan de veranderende rol van de manager die niet meer de leider is die angst inboezemt en het werk verdeelt, maar een facilitator wordt die het proces gaande houdt en verstoringen oplost. Ook de individuele teamleden krijgen te maken met een verdieping van hun werk. Niet langer kan er worden volstaan met het volbrengen van de eigen taken, maar moet er als team gedacht en gewerkt worden.

Al geruime tijd werk ik zelf in een werkgroep Distributed Scrum die zich bezighoudt met de impact van locatie- en tijdaspecten op het Scrum-proces. Voor het nieuwe werken zou het goed zijn als daar ook een verdieping op zou komen, te beginnen met een 'manifest'. Ik sta open voor suggesties met betrekking tot de inhoud van dit manifest, of ben ik weer de enige die niet van het bestaan van een 'het nieuwe werken-manifest' weet?