Het ministerie van Defensie wil eind dit jaar overgestapt zijn op een SAP S/4Hana-omgeving voor alle materiële en financiële processen. Hoewel Defensie recent een cloudstrategie heeft vastgesteld, blijft S/4Hana vooralsnog in de eigen it-omgeving in de eigen datacentra van de krijgsmacht draaien. Voor dit project Roger is 258 miljoen euro begroot.
De huidige materieellogistieke en financiële bedrijfsvoering bij wordt ondersteund door SAP ECC. Deze SAP-software moet vóór eind 2025 worden vervangen door SAP S/4Hana. Defensie is al een aantal jaren bezig met de voorbereidingen voor deze grote migratieklus. Naar verwachting levert de overstap voordelen op, bijvoorbeeld op het vlak van standaardisatie, gebruiksgemak (SAP Fiora), informatiegestuurd werken en (efficiënter) onderhoud. De totale kosten voor de technische migratie, implementatie van functionaliteiten, ondersteunen van de bedrijfsvoering en regievoering zijn begroot op 258 miljoen euro. Dit betreft het programma Roger waarin de migratie naar S/4Hana is ondergebracht.
Defensie stelt dat omwille van de commerciële vertrouwelijkheid en complexiteit van het programma deze kosten niet specifieker zijn te maken. Wel blijkt uit een eerdere aanbesteding voor implementatie-en migratiepartners dat daarvoor ruim 115 miljoen euro is begroot, naast de regierol van Deloitte. Drie partijen werden geselecteerd: Atos, Capgemini en het consortium ICA (IBM, Conclusion en Accenture). Ook trok de krijgsmacht Gartner aan als adviseur ‘quality assurance en product risk assessment’, aldus het Rijks ICT-dashboard (dat opvallend genoeg Atos niet noemt als ontwikkelpartner).
Ict-waakhond
Vorig jaar mei sloot Defensie ook nog een contract met SAP voor vijfjarig onderhoud (licenties), goed voor een slordige 43 miljoen euro. Een deel ervan is dus voor S/4Hana. Een woordvoerster wil niet kwijt wat dan de kosten worden voor de SAP S4/Hana-software (‘die zijn commercieel vertrouwelijk’). Wel stelt zij dat het goed is te melden dat ‘de resultaten van het programma positief zijn en deze leiden tot nieuwe wensen vanuit de organisatie die zoveel mogelijk door het programma worden geaccommodeerd.’
Zij wijst er bovendien op dat het programma Roger een positief oordeel van AcICT heeft gehad. Die stamt wel uit medio 2022, waarbij de ict-waakhond waarschuwde dat Defensie nog niet goed was toegerust om de complexiteit van deze ingrijpende verandering te beheersen. Daarop werd een aantal aanpassingen doorgevoerd, waaronder het scheiden van de regierol en de systeemintegratierol bij de leveranciers.
Hybride cloud
SAP voert een stevig beleid waarbij zoveel mogelijk klanten uiterlijk eind 2027 op S/4Hana moeten zijn overgegaan, en het liefst naar de cloudversie in plaats van on-premises. De migratie daarnaartoe, en dan met name naar een Amerikaanse cloud, is echter een gevoelig onderwerp bij de overheid aan het worden. Zeker nadat de Algemene Rekenkamer recent de vloer aanveegde met het migratiebeleid en constateerde dat de overheid ondoordacht in de cloud werkt en onvoldoende nadenkt over de risico’s ervan. Staatssecretaris voor digitalisering Zsolt Szabó beloofde daarop verbeteringen door te voeren.
De vraag is nu of Defensie straks kiest voor de cloudversie van S/4Hana en of dat uit staatsveiligheidsoverwegingen wel verstandig is. De zegsvrouw laat weten dat de krijgsmacht recent een cloudstrategie heeft vastgesteld en dat de Algemene Rekenkamer die juist positief beoordeelde (zie kader). Zij licht toe dat in de cloudstrategie wordt gezocht naar een optimale balans tussen een eigen private cloud en clouddiensten van marktpartijen. ‘Er is nog geen keuze gemaakt welke it eventueel naar externe cloudproviders gaat omdat dit een zorgvuldige afweging vergt. SAP draait op de eigen it-omgeving van Defensie in de eigen datacentra. De huidige versie van SAP is technisch erop voorbereid dat deze kan migreren naar de private-cloudomgeving van Defensie zodra deze daarvoor gereed is. Het ontwikkelen van deze private cloud is onderdeel van het programma GrIT.’
GrIT staat voor Grensverleggende IT en betreft de vernieuwing van de it-infrastructuur van Defensie. Eind vorig jaar werd bekend dat het project weer vertraging opliep. In plaats van eind 2027 geldt nu eind 2030. Wel kon Defensie medio vorig jaar een eerste mijlpaal melden: het splinternieuwe twin-datacenter werd in gebruik genomen op de legerplaats in Stroe bij Barneveld.
Algemene Rekenkamer
De Algemene Rekenkamer vindt in het rapport ‘Het Rijk in de cloud’ dat Defensie als een van de weinige ministeries een goede departementale cloudstrategie voert. Deze strategie gaat in ‘op de noodzaak, kansen en risico’s, cloudambitie, strategische keuzes en afwegingscriteria, kaders, actielijnen en relevante ontwikkelingen binnen het Rijk. De strategie beschrijft dat de traditionele keuze voor afgeschermde it in eigen datacentra niet meer passend is bij de huidige, snelle (markt)ontwikkelingen. Om optimaal gebruik te kunnen maken van innovaties, werkt het ministerie geleidelijk toe naar een hybride it-landschap: een omgeving waarin ruimte is voor zowel private als publieke cloud. Daarnaast benadrukt het ministerie dat een beweging naar de cloud noodzakelijk is om Defensietaken te kunnen blijven ondersteunen. Hierin spelen ook geopolitieke ontwikkelingen een rol. Moderne technologie en conventionele slagkracht zijn nauw met elkaar verbonden in een militair conflict.’
