Twee vooraanstaande UWV-watchers, it-deskundige René Veldwijk en voormalig it-hoogleraar Daan Rijsenbrij, vrezen voor de toekomst van de uitvoeringsorganisatie waar miljoenen Nederlanders afhankelijk van zijn. Volgens Veldwijk is de operatie ‘Verandermotor‘ die de raad van bestuur wil doorvoeren, ‘realistisch gezien onhaalbaar’. Hij voorziet intern veel verzet. Ook Rijsenbrij, die net als Veldwijk bekend is met UWV en vele tientallen contacten binnen deze organisatie heeft, ziet gebrek aan steun zowel binnen als buiten UWV. Alleen als de gehele organisatie zich achter de nieuwe structuur en de geheel nieuwe werkwijze schaart, heeft deze ingrijpende transformatie waarbij bijna alle it-ers betrokken zijn, enige kans van slagen.
Bestuurder René Steenvoorden (ex-McKinsey), door het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid na zo’n twintig jaar it-fiasco’s bij UWV geparachuteerd om de ict eindelijk eens op orde te krijgen, speelt hiermee va-banque. Op het tegenover Holland Casino Amsterdam-Sloterdijk gelegen UWV-hoofdkantoor wordt een onverantwoord grote gok genomen, menen Veldwijk en Rijsenbrij. Beiden vinden het idee achter de Verandermotor zeker interessant, maar de transformatie vraagt zoveel van de cultuur, het leiderschap en het gedrag dat dit alles voor UWV een sprong te ver lijkt. Rijsenbrij vreest dat deze diepgaande herstructurering die de hele it op zijn kop zet, veel te voorbarig is.
Volgens Veldwijk wil Steenvoorden serieus de bezem halen door de it van UWV, een streven dat op zichzelf sympathie verdient. Liefst drieduizend it-medewerkers van de divisie informatievoorziening, het hoofdkantoor en andere divisies komen in één nieuwe organisatie die bestaat uit clusters en Agile gaat werken. Alles wat ‘echt it’ is en aan veranderingen raakt, wordt in één divisie samengevoegd; een sterke centralisatie waarmee Steenvoorden een eerdere poging terugdraait om de verantwoordelijkheid meer bij de uitvoerende divisies te beleggen.
Struikelblok
Gevolg is dat de machtsverhoudingen straks heel anders komen te liggen. Veldwijk en Rijsenbrij zijn heel benieuwd hoe de nu nog oppermachtige divisiedirecteuren hierop gaan reageren. Rijsenbrij: ‘In de beoogde transitie wordt horizontaal de baas over verticaal.’ De divisies Uitkeren, Sociaal-Medische taken en Werkbedrijf, allemaal koninkrijkjes met een hoge mate van autonomie, gaan straks diensten leveren in opdracht van horizontaal. De hele aansturing kantelt, wat zeker wrijving zal geven.
Steenvoorden probeert om een hardnekkig probleem op te lossen dat UWV voortdurend parten speelt. Al decennialang hapert de samenwerking over de grenzen van de divisies heen. De divisiestructuur bleek steeds een struikelblok. In een uitvoerige analyse ziet Veldwijk geen tekenen dat de UWV-bazen nu ineens wel openstaan voor veranderingen.
Belangrijk wordt de reactie van de Ondernemingsraad (OR) op de adviesaanvraag die de raad van bestuur heeft gedaan. Rijsenbrij vindt die 114 pagina’s tellende aanvraag te vaag en te weinig concreet. Ook mist hij duidelijke financiële onderbouwing van deze operatie waarmee vele honderden miljoenen zijn gemoeid. Bovendien zou een second opinion van externe, onpartijdige experts op zijn plaats zijn. Zijn aanbeveling aan de OR met wie hij eerder sprak, is om deze adviesaanvraag terug te sturen en snel een kort, bondig document te leveren met een duidelijke focus. De OR reageert op begin februari.