De Nederlandse politie heeft samen met Franse collega’s de technisch zeer geavanceerde criminele berichtenservice Matrix uit de lucht gehaald. Drie maanden lang konden politiekorpsen uit meerdere Europese landen de boodschappen volgen die (mogelijke) criminelen met elkaar uitwisselden. Meer dan 2,3 miljoen berichten in 33 talen werden onderschept en ontcijferd.
In 2021 kwam de politie Matrix op het spoor bij een onderzoek na de moord op Peter R. de Vries. Een crimineel die voor de moord is veroordeeld, had Matrix op zijn Google Pixel-telefoon staan. Die ontdekking leidde tot een grootschalig onderzoek, meldt Europol. Het werd de politie al snel duidelijk dat de infrastructuur achter dit platform technisch aanzienlijk knapper in elkaar stak dan bij voorgaande diensten als Sky ECC, EncroChat, Exclu en Ghost. De mensen achter deze criminele berichtenservice dachten zo onschendbaar te kunnen blijven. Gebruikers konden alleen op uitnodiging via relaties in aanmerking komen voor een abonnement op Matrix. Dat leidde tot 8.000 abonnees. De onderliggende infrastructuur bestond uit meer dan veertig servers in verschillende landen, waaronder Frankrijk en Duitsland.
Volgens Europol is het gecodeerde communicatielandschap de afgelopen jaren meer gefragmenteerd geworden. Criminelen zijn, als reactie op de verstoringen van hun berichtendiensten, overgestapt op een verscheidenheid aan minder gevestigde of op maat gemaakte communicatietools die verschillende niveaus van beveiliging en anonimiteit bieden.
Eigen besturingssysteem
Hoewel het nieuwe gefragmenteerde landschap flinke uitdagingen oplevert voor de rechtshandhaving, laat de uitschakeling van Matrix zien dat autoriteiten op de hoogte zijn van de nieuwste technologieën die criminelen gebruiken. Volgens Stan Duijf, hoofd Operatiën, bij de Eenheid Landelijke Opsporing en Interventies, had Matrix een eigen besturingssysteem. Ook was er een groot aanbod aan apps die extra mogelijkheden bieden zoals beveiligd bellen en het delen van voicemails.
De Spaanse politie heeft vanochtend in de Spaanse badplaats Marbella, waar zich veel criminelen ophouden, aanhoudingen verricht. Daaronder bevinden zich een man uit Litouwen die ervan wordt verdacht eigenaar en beheerder van het platform te zijn, alsmede diens Nederlandse zakenpartner. Afgelopen juni zette Europol een speciale eenheid op om het onderzoek naar illegale activiteiten in relatie tot Matrix te ondersteunen. Naast Nederland en Frankrijk maakten ook Litouwen, Italië en Spanje deel uit van deze taskforce. Ook de Duitse politie leverde technische bijstand.