Jaap Haartsen, de geestelijke vader van bluetooth, heeft de Computable Lifetime Achievement Award ontvangen. Hij nam de onderscheiding in ontvangst tijdens de uitreiking van de Computable Awards in Utrecht. Haartsen, die een staande ovatie kreeg van de 250 aanwezigen, vertelde dat hij in 1994 niet kon bevroeden dat zijn uitvinding zo groot zou gaan worden.
Haartsen legde uit dat pas in 2006, twaalf jaar na zijn uitvinding, de technologie een heel ecosysteem aan telefoonfabrikanten had gevonden en de standaard werd voor draadloze communicatie tussen telefoons en randapparatuur. In dat jaar waren er zes miljard apparaten per jaar die bluetooth gebruiken. Inmiddels komen er zo’n zes miljard bluetooth-apparaten per jaar bij, aldus Haartsen.
De uitvinder krijgt vaak de vraag of hij miljonair is geworden met zijn uitvinding. Maar dat is niet zo. Hij ontwikkelde bluetooth in dienst van Ericsson. ‘De patenten staan op mijn naam als uitvinder, niet als eigenaar’. Wel bouwde hij een imposante internationale carrière op bij Sony Ericsson en Plantronics (tegenwoordig Poly). En hij is nog niet uitgewerkt. Haartsen ontwikkelt slimme oordoppen voor het Drentse Dopple en werkt aan nieuwe audio-toepassingen en navigatie en positiebepaling via bluetooth.
Het maakt hem nog steeds trots als hij in een winkelstraat loopt en mensen met draadloze oortjes ziet lopen of een bluetooth-symbool ziet verschijnen op een winkelruit. Haartsen heeft nog een tip voor wie met nieuwe ideeën succes willen behalen: ‘Blijf in je eigen ideeën geloven. Er zijn altijd mensen die je van de wijs willen brengen.’ Hij benadrukt dat het vaak tijd en doorzettingsvermogen kost voordat een idee tot wasdom en kan uitgroeien tot een succes.
Carrière
Haartsen is al meer dan 35 jaar actief op het gebied van draadloze communicatie. Na zijn studie aan de Technische Universiteit Delft, waar hij in 1986 zijn Master en in 1990 zijn PhD in Elektrotechniek behaalde (beide met onderscheiding), begon hij begin 1991 zijn industriële carrière in de Verenigde Staten. Daar sloot hij zich aan bij Ericsson-GE, waar hij in de onderzoeksafdeling werkte aan geavanceerde mobiele telefoonsystemen. In 1993 verhuisde hij naar Lund in Zweden, en begon hij te werken aan draadloze communicatie binnenshuis. In de zomer van 1994 legde hij de basis voor het systeem dat later bekend werd als technologie voor draadloze communicatie: bluetooth.
In 1997 werkte hij de specificaties uit voor de lagere lagen van het radiosysteem en introduceerde het concept van piconets (een ad-hocnetwerk dat draadloze apparaten verbindt). In 1998 vormde deze specificatie de basis voor de bluetooth-standaard. Van 1998 tot 2000 stuurde hij de standaardisatie van de bluetooth-radio-interface aan en speelde hij een belangrijke rol bij het verkrijgen van wereldwijde goedkeuring voor de bluetooth-technologie.
Haartsen publiceerde in vooraanstaande tijdschriften en magazines en is genoemd als uitvinder in meer dan tweehonderd patenten op het gebied van mobiele en lokale radiocommunicatie. In de afgelopen jaren ontving hij verschillende onderscheidingen voor zijn fundamentele werk op het gebied van bluetooth. In 2015 werd hij opgenomen in de National Inventors Hall of Fame van het USPTO in Washington, in 2016 in de CTA Hall of Fame in New York, en in 2022 ontving hij de Lifetime Achievement Lovie Award tijdens de twaalfde jaarlijkse ceremonie.
Lifetime
De redactie kent de Lifetime Achievement Award toe aan een Nederlander die een bijzondere prestatie heeft geleverd die kenmerkend is voor iemands carrière en die er uitspringt in de Nederlandse ict-sector.
De oeuvreprijs werd n 2018 uitgereikt aan softwareondernemer Jan Baan voor het wereldwijd op de kaart zetten van zijn erp-software en zijn bijdrage aan de Nederlandse ict-sector. De prijs heette toen nog de Gouden Computable Award in verband met het vijftigjarige jubileum van Computable. Die naam is later omgedoopt in Lifetime Achievement Award. Ook ict-ondernemer Ad Nederlof en CWI-wetenschapper Paul Klint ontvingen de onderscheiding.