UWV beschikt niet over een procedurele beschrijving van de werkstroom die loopt van het aanvragen van een arbeidsongeschiktheidsuitkering tot de uiteindelijke beschikking. Dit traject, dat via een keuringsarts en vervolgens een arbeidsdeskundige verloopt, blijkt niet te zijn vastgelegd in een logisch schema.
Een woordvoerder van UWV ontkent althans het bestaan hiervan. ‘Als u zoiets wilt hebben, dan moeten we er speciaal één voor u maken. En dat kost tijd.’ Dit bevestigt het beeld dat de problemen die UWV heeft met de uitvoering van de WIA (Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen), niet alleen voortkomen uit een te complexe wetgeving zoals UWV stelt. Ook een slechte organisatie van het werk lijkt debet aan de vele tienduizenden burgers die deels of volledig zijn afgekeurd en al jaren een te hoge of te lage uitkering hebben gekregen.
Om te kunnen begrijpen hoe het bij UWV zo mis kon gaan, vroeg Computable een beschrijving van de werkstroom op. Zo’n document waarin tijd-volgordelijk de verschillende ambtelijke functionarissen staan opgesomd met hun taakomschrijving en de software die ze bij hun werk gebruiken, ontbreekt eenvoudigweg. De informatiestroom die daarmee gepaard gaat, is evenmin in kaart gebracht.
Ongehoord
Computable-opiniemaker dr. René Veldwijk vindt het ongehoord dat UWV van zo’n belangrijke werkstroom, waar jaar op jaar vele tienduizenden cliënten afhankelijk van zijn, geen procesbeschrijving of stappenplan beschikbaar is. In zo’n formeel proces, eigenlijk een algoritme, moet volgens hem inzicht worden geboden. Hij vraagt zich af of dit geen voer voor juristen is.
Volgens oud-hoogleraar Daan Rijsenbrij past dit manco in het beeld dat UWV niet alleen op de it, maar op de hele organisatie de greep aan het verliezen is. Rijsenbrij, die onlangs pleitte voor een harde ingreep bij de uitkeringenfabriek, acht het onmogelijk dat een procedurebeschrijving niet bestaat. ‘Hoe kan je anders de werkstroom uitvoeren?’ Volgens Rijsenbrij zou bij elke beslissende ambtenaar moeten staan welke software hij of zij gebruikt bij de werkzaamheden. En voor elke participerende ambtenaar dienen checklists in de computer te staan van de benodigde werkzaamheden en de onderhavige beoordelingscriteria. De vraag is welke werkinstructies de verzekeringsartsen en arbeidsdeskundigen precies mee krijgen en – belangrijker nog – wat daarmee in de praktijk gebeurt. UWV heeft voor deze groep een 338 pagina’s tellend naslagwerk ‘Basisinformatie CBBS (Claim Beoordelings- en Borgingssysteem)’ samengesteld. Daarin wordt uitdrukkelijk gesteld dat dit geen instructieboek is.
Veldwijk maakt uit de reacties van UWV op dat de problemen rond de WIA-uitkeringen ontstaan bij het berekenen van iemands dagloon. Dit is de fase na het gebruik van de CBBS-software, een hulpmiddel mede ter bepaling van iemands mate van arbeidsongeschiktheid. Dit systeem wordt gevoed door de medische beoordelingen van de verzekeringsartsen nadat deze een gesprek hebben gevoerd met de cliënt. Die artsen werken mede aan de hand van de Functionele Mogelijkhedenlijst (FML)-software die alleen bedoeld is om een voorselectie van functies mee te maken.
Beginfase
Volgens Sandra Leemans, die via UwWia.nl de werkwijze van UWV aan de kaak stelt, gaat het in de beginfase al mis. De FML wordt gebruikt om de beperkingen van cliënten te coderen en in te voeren in de CBBS-software. De verzekeringsarts vult de FML in ter ondersteuning van de arbeidsdeskundige. ‘Maar deze lijst is niet bedoeld om medisch onderzoek mee te verrichten, hooguit een selectiemiddel met de nodige zwaktes.’ Volgens haar laten verzekeringsartsen zich bij hun beoordelingen te veel leiden door de FML, waardoor een onjuist beeld van de cliënt ontstaat. Signaleringen binnen het CBBS mogen niet allesbepalend zijn voor iemands beoordeling, meent zij. Daar ligt naar haar mening de kern van het problematiek bij UWV. Verkeerd gebruik van het FML-systeem en de CBBS-software zijn de hoofdoorzaak van de grote hoeveelheid fouten in de beoordelingen door artsen.
Als het pakket dat soort workflow schemas niet kan weergeven kan het betekenen dat er helemaal geen implementatiefase is geweest waarin later ook veranderingen/uitbreidingen kunnen worden gedefinieerd. Niet kunnen weergeven impliceert ook dat het pakket zelf wellicht ook niet met na oplevering gedefinieerde, onderhoudbare schema’s werkt. ChatGPT somt de denkbare onderdelen zo op:
Workflows (Processen)
Gebruikers kunnen aangepaste workflows definiëren, bestaande uit een reeks taken en logische volgordes. Dit omvat het instellen van de volgorde waarin taken worden uitgevoerd en afhankelijkheden tussen taken.
Gebruikersrollen en Toegangsniveaus
In workflows kunnen specifieke rollen (zoals goedkeurders, reviewers, of uitvoerders) worden toegewezen. Gebruikers kunnen rollen definiëren en bepalen welke acties deze rollen kunnen uitvoeren binnen de workflow.
Triggers en Events
Gebruikers kunnen gebeurtenissen definiëren die bepaalde acties binnen de workflow starten, zoals tijdgebaseerde triggers, bepaalde statussen, of externe inputs.
Data-entiteiten (Dataobjecten)
Dit kunnen gegevensbronnen zijn zoals klantinformatie, documentatie of rapporten. Gebruikers definiëren welke data in de workflow betrokken zijn, hoe deze data worden verwerkt en opgeslagen.
Regels en Voorwaarden (Business Rules)
Gebruikers kunnen regels definiëren die de workflow sturen, zoals voorwaarden voor beslispunten of regels voor automatisering (bijvoorbeeld: “als goedkeuring = nee, stuur terug naar initiator”).
Formulieren en Inputvelden
Gebruikers kunnen zelf bepalen welke formulieren of invoervelden worden gebruikt in specifieke stappen van de workflow, en hoe de verzamelde gegevens door de workflow stromen.
Rapportages en Dashboards
Gebruikers kunnen rapportages en dashboards op maat definiëren om specifieke KPI’s of workflowstatistieken te volgen, zoals doorlooptijden of knelpunten.
Integraties met Externe Systemen
Gebruikers kunnen bepalen welke systemen gekoppeld moeten worden aan de workflow, zoals ERP-systemen, CRM-platforms, of documentmanagementsystemen.
Notificaties en Communicaties
Gebruikers kunnen instellen wanneer en hoe notificaties worden verstuurd (bijvoorbeeld e-mails of meldingen) naar verschillende belanghebbenden op basis van de voortgang of status van de workflow.
Taaktoewijzing en Escalatiebeleid
Gebruikers kunnen instellen hoe taken worden toegewezen (automatisch of handmatig) en wat het escalatieproces is wanneer een taak niet binnen een bepaald tijdsbestek wordt voltooid.
Deze entiteiten geven gebruikers de flexibiliteit om de workflowomgeving te configureren naar hun specifieke operationele behoeften, en spelen een cruciale rol bij de succesvolle implementatie van de workflows.
Ik scherp m voor je aan:
# Workflow WIA-uitkeringsaanvraag UWV
## 1. Aanvraag ontvangst en registratie
– Cliënt dient WIA-aanvraag in (online of schriftelijk)
– UWV-medewerker registreert aanvraag in systeem
– Controle op volledigheid van gegevens
– Toewijzing van dossiernummer
## 2. Beoordeling arbeidsongeschiktheid door verzekeringsarts
– Plannen gesprek met cliënt
– Uitvoeren medisch onderzoek
– Invullen Functionele Mogelijkhedenlijst (FML) in systeem
– Opstellen medisch rapport
## 3. Arbeidsdeskundige beoordeling
– Bestuderen medisch rapport en FML
– Gesprek met cliënt over werkervaring en mogelijkheden
– Uitvoeren arbeidsdeskundig onderzoek
– Invoeren gegevens in CBBS (Claim Beoordelings- en Borgingssysteem)
## 4. Bepaling mate van arbeidsongeschiktheid
– CBBS berekent theoretische verdiencapaciteit
– Arbeidsdeskundige stelt mate van arbeidsongeschiktheid vast
– Vastleggen beslissing in systeem
## 5. Berekening uitkeringshoogte
– Bepalen dagloon op basis van historische loongegevens
– Toepassen correcte berekeningswijze conform WIA-wetgeving
– Doorvoeren eventuele kortingen of toeslagen
## 6. Besluitvorming en beschikking
– Opstellen conceptbeschikking
– Controle door tweede UWV-medewerker (vier-ogen-principe)
– Vaststellen definitieve beschikking
## 7. Communicatie met cliënt
– Versturen beschikking naar cliënt
– Informeren over bezwaarmogelijkheden
– Vastleggen verzending in systeem
## 8. Start uitkering
– Verwerken uitkeringsbesluit in betalingssysteem
– Inplannen eerste betaling
– Instellen periodieke controles
## 9. Dossierafhandeling
– Archiveren alle relevante documenten
– Afsluiten dossier in systeem
## 10. Periodieke herbeoordeling
– Inplannen herbeoordelingen conform wet- en regelgeving
– Herhalen stappen 2-9 bij herbeoordeling
Dit klopt voor geen meter. Wellicht een slapende woordvoerder, maar de werkprocessen zijn binnen UWV echt uitgebreid omschreven, en toegankelijk voor alle medewerkers.
Tuurlijk wel ! Er wordt wel degelijk logisch gehandeld bij het UWV.
Spil is de verzekeringsarts, in eerste instantie bij de ziektewet en later na de wettelijke wachttijd bij de WIA beoordelingen.
Dossieropbouw begint bij de eerste ziekmelding.
De uiteindelijke keuring blijft mensenwerk door subjectieve waarnemingen van de artsen. Dat zijn de ijkpunten. Later ook bij bezwaar en beroep tot en met de rechters bij de Rechtbank en CrvB.
De WIA verzekeringsarts bepaalt de mate van arbeidsongeschiktheid en urencriterium .
Vervolgens bepaald de arbeidsdeskundige de percentages en geeft suggesties voor bepaalde beroepen.
De bestuursrecht wetgeving is daar duidelijk in en daar ligt ook de logica voor de werkwijze van het UWV.
Artsen laten zich niet leiden door de FML ! Artsen laten zich leiden door de geneeskunde.De FML is een handvat om te bepalen welke arbeidsmogelijkheden er nog zijn voor de werknemer. Dat er kritiek is op de FML is een andere (politieke) discussie . Net zoals de discussie over de 35 % grens.
Vergeet niet dat de WIA de WAO heeft vervangen 15 jaar geleden, toen het uitgangspunt was, wat een werknemer niet meer kon.
Kortom de politiek worstelt al decennia om de instroom te beperken en het logisch schema is de juridische grondslag.
Het OCTAS heeft aanbevelingen gedaan. De politiek moet besluiten over de toekomst van de WIA.
Ik lees dat er een zoekslag is gedaan in de door UWV gebruikte documentatiesystemen aangaande de WOO verzoeken en binnen SharePoint en aanverwante netwerkschijven. Verder zijn er blijkbaar middels e-discovery persoonlijke e-mail boxen doorzocht waarmee we kunnen concluderen dat er toch wel enige vorm van tijd-volgordelijk bewijs zit in het digitaal dossier gericht werken. Want documentbeheer en -controle waarborgt integriteit van de bewijsstukken in deze supply chain en zorgt ervoor dat ze op de juiste manier worden verwerkt. Da’s wel geruststellend want in veel juridische processen moet worden nagegaan of de informatie afkomstig is van betrouwbare bronnen en op de juiste manier is verkregen. Dat zegt nog niks over juistheid van de informatie want frauderende werkgevers en verzekeringsartsen kunnen het vertrouwen schaden door onjuiste of onvolledige gegevens te verstrekken.
En dat geeft een mogelijke verklaring voor het deel van de uitkeringsgerechtigden wat een te hoge uitkering kreeg want de voorganger van de WIA werd misbruikt om met name oudere werknemers een soort van ‘vroegpensioen’ te geven. Eventuele beschuldigingen over het verschuilen achter code om zodoende meer aandacht te geven aan wat wel mogelijk is in plaats van ouderwets mensen af te schrijven past wel in een verandering van politieke windrichting naar een participatiemaatschappij want het aanscherpen van criteria om in aanmerking te komen voor een volledige arbeidsongeschiktheidsuitkering maakte werkgevers verantwoordelijk voor zieke werknemers maar dat veranderde niks aan het ethos bij sommige werkgevers. Of was het pathos?
Juriste uit Eindhoven heeft een punt over het labelen van mensen alleen maakt ze het verwijt aan het verkeerde adres want van een vis verwachten dat deze in (beslis)boom kan klimmen zorgt voor een groeiend legioen aan arbeidsongeschikten omdat we blijkbaar onvoldoende passende arbeid hebben voor met name alle ouderen. Want ChatGPT kan een mooie opsomming geven voor een technisch systeem maar RTFM zegt niks over een maatschappij waarin mensen het lijdend voorwerp worden door technologische singulariteit. Want uiteindelijk hebben nog het bewijs uit het ongerijmde met de derde klassieke pijler in de retoriek want vroeger was niet alles beter maar gewoon veel minder complex en dus hoefde je niet een leven lang te leren omdat je een groot deel van je werkzame leven op de automatische piloot van een geleerd kunstje kon vliegen. En we verplaatsen toen nog niet alle passende arbeid naar lagelonenlanden waardoor de inkomenskloof veel kleiner was.