Minister-president Dick Schoof adviseert bedrijven om bij belangrijke overleggen geen telefoon op tafel te leggen in verband met het risico op afluisteren. Gisteren werd bekend dat telefoons en andere elektronische apparaten met een microfoon tijdens de ministerraad en andere officiële overleggen de kluis ingaan. In een toelichting op die maatregel zei Schoof dat het ook voor bedrijven beter is om telefoons weg te houden bij vertrouwelijke gesprekken.
Donderdag maakte het AD bekend dat de veiligheidsmaatregelen voor bewindspersonen onder minister-president Dick Schoof flink zijn opgevoerd. Bij de de ministerraad en andere officiële overleggen gaan apparaten zoals tablets, laptops, telefoons, smartwatches en draadloze oordoppen in een speciale kluis.
Ook onder leiding van zijn voorganger premier Rutte werden telefoons ook weleens verbannen uit de vergaderzaal, maar dat gebeurde alleen als er specifieke veiligheidsonderwerpen op de agenda stonden. Die regels zijn onder Schoof dus flink aangescherpt. Aan de NOS vertelt Schoof dat allerlei landen geïnteresseerd zijn in de besluitvorming van Nederland en dat de microfoons in de genoemde elektronische apparatuur een veiligheidsrisico vormen. Volgens hem gaat het om een ‘eenvoudige maatregel’ om risico’s te beperken.
AIVD
Schoof heeft als voormalig directeur van de AIVD een achtergrond binnen de veiligheids- en inlichtendiensten en heeft naar eigen zeggen al ervaring met dergelijke maatregelen. Het is niet bekend of de nieuwe maatregel is ingegaan na een specifiek afluisterincident, of dat het gaat om een aanscherping in verband met toegenomen dreigingen. Daarover doet het ministerie van Algemene Zaken geen uitspraken omdat het staatsveiligheid betreft. Volgens het AD is het telefoonverbod ingevoerd met de start van het nieuwe kabinet.
Voicemails afluisteren
De opkomst van mobiele telefoon heeft in de afgelopen jaren een aantal keer tot commotie geleid in de Tweede Kamer. In 2022 kreeg toenmalig premier Rutte de wind van voren nadat bleek dat hij eigenhandig bepaalde of werkgerelateerde sms-jes wel of niet bewaard hoefden te worden. Terwijl die berichten in principe onder de archiefwet vallen. Het hielp niet mee dat de oude Nokia van Rutte beperkte opslagcapaciteit had. Hij stapte over naar een beveiligde smartphone. In 2011 ontstond een rel doordat voicemails op mobiele telefoons van politici eenvoudig door anderen konden worden beluisterd.
Is Schoof nu de klokkenluider vanuit een vorige functie of herhaalt hij gewoon wat al eerder gezegd is? Want het zijn niet de Amerikaanse inlichtingsdiensten die de Nederlandse burger bespioneren zoals bleek uit eerdere ambtelijke notities. Wat betreft een digitale thriller met meer wendingen dan een rol touw hebben we genoeg aanwijzingen om samenzweringstheorieën te spinnen. Zo maakt een beveiligde smartphone je per definitie verdacht omdat de staatsveiligheid gericht is op het beschermen van belangen in plaats van burgers.
Lijkt me een verstandig advies en niet alleen voor bedrijven met strategische posities. Maar dat kan hun ICT-manager of bijvoorbeeld CIO ook vertellen. Als bedrijven pas gaan nadenken wanneer Schoof zoiets zegt, dan hebben ze een onderliggend beveiligingsprobleem.
Belangrijker is dat ICT-middelen goed beveiligd zijn. Bij BYOD is dat lastiger, zo niet onmogelijk. Kies dan voor standaardbedrijfsmiddelen of CYOD. Als strenge beveiliging nodig is, dan is dat goedkoper in beheer.
En bij formeel besluitvormende vergaderingen kan je beter wel een opname maken. Dat scheelt al gauw fouten en voorkomt gesjoemel.